Оқулық-атлас Алматы 0 е І £. W ( O m ) ' и и г }

Клиникалық анатомия
383
Брахицеф алды адам дарда төс ң ы сң а ж ән е енді, ш ам ам ен 10x3 
см-дей болады. Д оли хоцеф алды ад ам д ард а төс ұ зы н (22 см-ден 
ұзын әрі ж ің іш к е 2 см дейін) болады .
Төстің денесі ж ән е он ы ң тұтң асы е к і қ аб ат п л асти н к ад ан түра- 
ды. А расында сү й ек тің қ ы зы л к е м ігі бар.
Гематологиялың аурулард ы а н ы қ т а у ү ш ін с ү й ек тің қ ы зы л ке- 
мігін тесіп алу к ең ін ен ңолданады . П у н к ц и я ж асаған кезде төстің 
ңүры лы мы ны ң ер ек ш ел ігін ескеру кер ек :
— Төстен сүйек к ем ігін алу ү ш ін тесуді м ой ы н ды ры ң алд ы ң ғы
ойы гы ны ң о ртаң ғы ж ү р гізіл ге н в ер ти к ал д ы сы зы ң ты ң , бі- 
рінш і қ аб ы р гал ар д ы ң төм енгі ң ы ры м ен ж ү р гізіл ге н гори зон ­
талды сы зы ң п ен ңосаты н н ү ктеге ж а сай д ы . С үйек кем ігі төс- 
тің ж о ғар ғы бөлігінде, әсіресе төс тү тқ асы н д а көп , ал төм енгі 
2 /3 бөлігінде өте аз.
— Б ал ал ар д ы ң төсінде сегм ент а р ал ы қ ш ем ір ш ек тер болган- 
ды қтан , п у н к ц и я н ы тү тң ан ы ң ортасы нан ж асай д ы . Төс түтңа- 
сы нда сүйек ңатаю ы басқа б өліктерге ң ар аған д а ерте болады
(эмбрионны ң тү тқ асы ж у ан ж ән е әр у а ң ы тта қ ы зы л к е м ік к е
толы болады).
— Төс п у н к ц и я с ы ар ң ы л ы ң а н ғ а д әр і е н гізу ү ш ін б р а х и ц е ф а л ­
ды ад ам д ар д а п у н к ц и я н ы төс д ен есін ің ү ш ін ш і сегм ен тін е 
ж а са у к е р ек (осы ар ад а кеуде іш іл ік в ен ал ар м ен сү й ек ты сы
вен ал ар ы ар асы н д а ір і ү ш т ас у л ар бар). Д о л и х о ц еф ал д ы
ад ам д ард а осы н дай п у н к ц и я л а у д ы т ө р т ін ш і сегм ен т ай-м а- 
ғы н а ж а сай д ы .
— Сүт безінің р а к ауруы к езін д е кеуде іш іл ік вен алар ң ал п ы н
білу үш ін төс п у н к ц и я с ы н ж ән е кон трасты сүйы ң ңүю ды
төстіц төм енгі сегм ен тін ің ортасы н а ж ү р гізед і. Осы кезде к е ­
уде іш іл ік веналар ү зы н а бойы то лад ы .
Қ аб ы ргалар — кеуде ш ең б ерін ің тір егі, го р и зо н тал д ы , томен к а ­
рай багы тта орн аласң ан . С онды қтан олард ы ң ал д ы ң гы ш еті арты - 
на ң араган д а төмендеу. Ж о гар гы 7 ж ү п қ аб ы р га төспен ң осы лган- 
ды ңтан costae vera деп атал ад ы . V III —X қ аб ы р гал ар д ы ң б ір ік к ен
ш ем ірш ектері VII қабы р га ш ем ірш егін е қо сы л ы п arcus co sta ru m - 
ды ңүрай ды . С онды қтан V III — X ң аб ы р гал ар д ы ж а л г а н costae spur- 
іае дейді.
Ж ас адам дарды ң ң аб ы р гал ар ы , әсіресе он ы ц ш ем ір ш ек тер і иі- 
лім ді келеді. Ж астар д а қабы р га сы н уы си р ек кездеседі. Б ір а қ , ңа- 
бы рга сы нбаса да, кеу ден ің ж ән е іш ң уы сы м ү ш ел ер і ж а б ы қ за- 
ңы м дануы м үм кін .
С үйек ты сы ж астар д а ң ал ы ң ж ән е н ы гы з, ал ң ар т ай ган д а ол 
ж ү қ ар ад ы . Қ аб ы рган ы ң төм енгі ң ы р ы н д а ж ү л ге бар, su lcu s subcos-

384
6 бөлім, Кеуденің ютаникалық анатомиясы
talis, онда қ абы рға ар ал ы ң там ы р л ар ж ән е аттас нерв о р н ал аң ан . 
С айды ң екі тегіне ң аб ы рға ар ал ы ң б ү л ш ы қеттер бекиді.
Кеуде п іш ін ін е ж ас деңгей і эсер етеді. Б а л ал а р д а ң аб ы р ғал ар
горизонталды орн аласады . С онды ңтан кеуде ш еңбері қ ы сң а , ал төс 
сүйегі о м ы ртқадан а л ш ақ түрады .
Қ арт адам дарда қ аб ы р ғал ар д ы ң ал д ы ң ғы ш еті төм ендей береді. 
С онды қтан оларда кеуден ің алд ы ң ғы —том енгі кө л ем і өсе береді.
Қ абы рға арал ы ң ты ң ең к е ң і — к еу ден ің ж о ғар ғы бөлігінде (I — 
II —III қабы рға ар ал ы ң тар ), ең тар ж е р і —том енгі ш етінде (X —XI 
қабы р ға ар ал ы қ тар ) орн ал асқ ан (6.6 сурет).
Қ абы рға а р ал ы қ т а р эм ф и зем а немесе п л евр алы ң ң у ы ста сүйы ң- 
ты қ ж и н ал ған д а кеңей еді. Қ аб ы р ға а р ал ы қ т а р кеу ден ің тереңдегі, 
яғн и м ен ш ік ті б үлш ы қеттерім ен то л ты р ы лған . С ы ртңы қ абы р ға 
ар ал ы қ бүлш ы қеттер қабы р ға арасы н д а ң аб ы р ғал ар д ы ң төм пеш і- 
гінен басталы п, қабы р ға ш ем ір ш ек тер ін ің сы ртңы ш етін е дейін 
орн аласқан . Т ал ш ы ң тар бағы ты — ж о ғар ы д ан төмен қ а р а й , с ы р т ы ­
нан іш к е ңарай б ағы тталған . Қ аб ы р ға ш ем ір ш ек тер ін д е бүлш ы ң ет 
ф иброзды -апоневрозды қ ж а р ғ а қ қ а ай н ал ған (m em b ra n a in terco s­

жүктеу/скачать 28,32 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: