информатор ; - егер баланың жүрегіне жол тапқысы келсе, онда педагог –  дос

241 
- егер ол тәрбиеленушілердің санасына нормалар мен 
құндылықтарды күштеп енгізетін болса, онда педагог – 
диктатор
; 
- егер сендіруді қолданса, онда педагог – 
кеңесші; 
- егер ол тәрбиеленушіге жалынатын, оның алдында 
кішірейетін, оны тек мақтай беретін болса, онда педагог – 
сҧраушы; 
- 
егер 
ол 
тәрбиеленушілерді 
қызықты 
мақсат, 
перспективалармен жандандыра білсе, онда педагог –
шабыт 
тудырушы.
Аталған әрбір позиция тәрбиешінің жеке тұлғасына 
байланысты жағымды не жағымсыз нәтиже беруі мүмкін. 
Лектордың сӛзі: 
Профессиограмма 
(Слайд 5)
 
Мҧғалімге қойылатын кәсіби талаптардың 
жиынтығы 
педагогикалық қызметке 
кәсіби дайындық 
терминімен енгізілген. 
Оның құрамында, бір жағынан, психологиялық, психологиялық-
физиологиялық және дене дайындығын, екінші жағынан, ғылыми-
теориялық және тәжірибелік қабілеттілігін ажыратады.
Педагогикалық білім берудің мақсатының кӛрінісі ретіндегі 
кәсіби дайындықтың мазмұны 
профессиограммада 
жинақталған. 
Мұғалімдердің кәсіптік деңгейіне арқау болатын кәсіп 
құрылымын (профессиограммасын) жасаудың мәні жоғары. Онда 
мыналар кӛрсетіледі: 

мұғалімнің жеке басы, оған тән сапалық қасиеттер мен 
белгілер. 

мұғалім 
мемлекеттің, 
әлеуметтік ортаның идеясын 
насихаттаушы, ӛз кәсібіне жан-тәнімен берілген адам, сондықтан 
мемлекет ісіне адалдық, ұжымшылдық, кәсіптік-педагогтық 
бағыттар мұғалімнің жеке басының негізгі қасиеттері. Сапалық 
белгілеріне: мұғалімдік қызметке бейімділік, қабілеттілік, баланы 
сүю, байқағыштық, орынды талап қою, ұстамджылық, әдептілік, 
сенім арту, бедел, мақсатты айқындау, ізгілік және т.б. жатады. 

мұғалім қызметінің түрлері: ұстаздық, тәрбиешілік, 
қоғамдық-саяси, қоғамдық-педагогикалық жұмыстар. 

мұғалімнің мамандық деңгейін кӛтеруге қойылатын 
талаптар: кәсіптік білім, білік, дағды, ізденіс, ісіне шығармашылық 
мән беру, жаңашылдық, білім берудің сапасын жетілдіру. 

242 

мұғалімдердің әдістемелік деңгейін кӛтеруге байланысты 
жүргізілетін жұмыстар: тәжірибе алмасу, озат, жаңашыл 
мұғалімдердің іс-тәжірибесін зерттеу, оны тарату, оқу-тәрбие 
жұмыстарының нәтижесін, тиімділігн анықтау, мұғалімдердің 
білімін үздіксіз жетілдіріп отыру, аттестациялау, категорияға бӛлу, 
педагогтық оқуға, басылымбарға қатысу жұмыстары. 

мұғалімдік мамандықтың ӛзге мамандықтардан ерекшелік 
белгілері. Ол жоғары аталған тӛрт белгінің мазмұнын біріктіреді.

оқу орындарында мұғалімдік мамандыққа дайындау 
жолдары. Мектеп оқушыларына мұғалімдік мамандық бойынша 
бағдар беру; педагогикалық оқу орындарында оқып жүрген кезінде 
мұғалімдік мамандыққа үйрету, мұғалімдік мамандықты меңгеру 
және ӛз бетінше мамандық шеберлігін кӛтеріп отыру жұмыстары. 

студенттердің, 
мұғалімдердің 
ӛз 
бетінше 
білімін 
жетілдірудің мазмұны: болашақ мұғалімдердің ғылыми деңгейін 
кӛтеру, арнайы әдістемелік білімін жетілдіру. 

мұғалімдік мамандықтың шебері болудың негізгі белгілері: 
кәсіби білім, білік, дағды, кәсіби қабілет, педагогикалық әдеп, 
педагогикалық техника. 

жүктеу/скачать 2,14 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: