Оқулық Қазақстан Республикасының Білім және әылым министрлігі бекіткен алматы, 011 £



Pdf көрінісі
бет74/100
Дата20.01.2023
өлшемі16,47 Mb.
#62106
түріОқулық
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   100
қосьшша

сурет
/). Шикі зат 
қалдықтары насос станциясы немесе қатты (сүйық) шикі зат сала­
тын қүрал арқылы реакторға беріледі. Реактор темір бетоннан 
қүралган, ішінде миксерлері бар, жылытқыш жүйесі жүмыс істей- 
тін резервуар, реакторда қалдық заттармен қоректенетін «пайда­
лы бактериялар» тіршілік етедГ^ Бактериялардың тіршілік ету әре-
кетінде биогаз түзіледі.
Бактериялардың тіршілігін қолдау үшін оларға қорек көзі —
шикізат қалдықтары, сондай-ақ 35°С жылу қажет. Сонымен қатар, 
биомассаны оқтын-оқтын араластырып түру керек. Түзілген био­
газ газгольдерлерде жинақталады, осыдан кейін биогаз тазартқыш
7-559
97


жүйеден өтіп, тұтынушыларға (қазандықтар мен электрогенера- 
торлар) беріледі. Реакторға ауа жіберілмейді, себебі биогаз алу 
процесі анаэробты жағдайларда іске асады. Кейбір шикі заттар- 
дың ашуына арнайы екі сатылы технология қажет. Мысалы, құс 
саңғырығы мен спирт бардасынан кәдімгі реакторда биогаз алу 
мүмкіндігі болмайды. Мүндай шикі заттарды өндеу үшін қосым- 
ша гидролиз реакторы қажет. Мүндай реактор орта қышқылдык 
деңгейін бақылап, ондағы бактериялардың күшті қышқыл немесе 
күшті сілтіден қырылып қалуынан сақтайды.
Биогаз өндірісте электр энергия, жылу немесе бу және авто- 
көліктерге жанар-жағар май ретінде қолданылады. Биогаз қондыр- 
ғыларын фермалардың, қүс фабрикалардың, спирт және қант зау- 
ыттарының, ет комбинаттарының жанынан арнайы тазарткыш 
жабдықтар ретінде салуға болады. Биогаз қондырғылары ветери- 
нарлық-санитарлық зауыттарды алмастыра алады, яғни өлексе- 
лерден ет және сүйек үнын өндірудің орнына биогаз өндіруге 
пайдалануға болады. Ауыл шаруашылыгы өндірісінде, егін шаруа- 
шылыгында органикалық тыңайтқыштардың үнемі жетіспеушілігі, 
мал шаруашылығындағы фермаларда мал қалдықтардың болуы 
биогазды өндіру үшін шикізаттың мәселесін, ал өңделген шикізат 
тыңайтқьшітардың жетіспеушілігін, қалдықтар мәселелерін шешіп 
электр энергиясымен қамтамасыз ете алады.
Өндірісі дамыған елдердің ішінде Данияньщ жалпы энергоба- 
лансының 18% жуығы биогаз өндірісі үлесіне тиеді. Биогаз 
өндіретін ірі қондырғыларды пайдалану жағьгаан жетекші орын 
алатын ел - Германия. Биогаз қондырғылары Қытайда көп тарал- 
ған, онда бір жылда 7 млрд. м
3
жуық биогаз өндіріледі, бүл 60 
млн. шаруаны жылумен қамтамасыз етеді. Швейцария биогазбен 
жүретін автобустарды жасап шығарады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   100




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет