КӘСІПКЕРЛІК ҚЫЗМЕТ ЖҮЙЕСІНДЕГІ БИЗНЕС – ЖОСПАРЛАУ

64 
интеграция әртҥрлі деңгейдегі бірліктер арасындағы іс – әрекеттерді 
сәйкестендіру ҥшін қажет. 
3)
Жҥйелілік
. Кәсіпорын сыртқы ортада кешен ретінде есептелуі қажет. 
4)
Ғылымилылық
. Жоспарлауда ғылыми әдістерді қолданып отыру қажет.
Әрбір кәсіпкер, ӛз қызметін бастай отырып, оны болашақта не кҥтіп 
тҧрғанын болжауы керек, атап айтқанда: оның қаржылық, материалдық, еңбек 
және интеллектуалды ресурстарға деген қажеттілігі қандай болатындығын, 
оларды иемдену кӛздері қандай екенін білуі керек. Сонымен қатар фирма 
(кәсіпорын) жҧмысының барысында ресурстарды пайдалану тиімділігін 
есептей алуы қажет. 
Яғни, кәсіпкерлер ӛз қызметін нақты және тиімді тҥрде жоспарламаса, 
нарықтық жҥйедегі қажетті ақпараттарды жинап талдау жҥргізбесе, ондағы 
бәсекелестердің жағдайы туралы мәліметтерді ескермесе, ӛздерінің болашағы мен 
мҥмкіндіктері туралы ақпаратты тҧрақты жинай алмаса, табысқа жете алмайды. 
4.2
 
КӘСІПКЕРЛІК ЖОБАЛАРДЫ ЖҤЗЕГЕ АСЫРУДЫҢ БИЗНЕС – 
ЖОСПАРЫ 
Кәсіпкерлік қҧрылымдардың шаруашылық ӛміріне «бизнес - жоспар» 
тҥсінігі жедел тҥрде енуде. Мҧндай қҧжат, әдетте, инвестицияларды, 
қаржыландырудың сыртқы кӛздерін тарту ҥшін дайындалады: несие берушіден
қаржы алу (банктік және басқа да несиелер, облигациялық қарыздар), тартылған 
инвесторлардың қаржысы (акцияларды сатудан, пайлық және басқа да 
салымдардан), бюджеттің инвестициялық қаржысы. Бизнес – жоспардың басқа да 
функциясы бар - кәсіпорынның барлық шаруашылық қызметін жоспарлау. 
Негізінде бизнес – жоспар жоғарыда аталған екі функцияны да қатар орындауы 
қажет. Бірақ, тәжірибеде сыртқы қаржыландыруға бағытталған бизнес – жоспардың 
және ішкі қолданыстағы бизнес – жоспардың қҧрылымы және мазмҧны бойынша 
да біршама ерекшеліктері бар.
Бизнес - жоспар
 
– бҧл бизнес – операцияларды, кәсіпорынның іс – 
әрекеттерін жҥзеге асыру жоспары. Онда кәсіпорынның тауары, ӛндірісі, ӛнім 
ӛткізу нарықтары, маркетинг, операциялар мен олардың тиімділігі туралы 
мәліметтер болады.
Бизнес – жоспарды жасап шығарудың мақсаты
– нарық қажеттіліктеріне 
және қажетті ресурстарды алу мҥмкіндігіне сәйкес таяу және болашақтағы 
кезеңдерге кәсіпорынның шаруашылық қызметін жоспарлау.
Бизнес – жоспардың міндеттері болып келесілер табылады: 

кәсіпорынның ҧзақ мерзімді және қысқа мерзіді мақсаттарын қалыптастыру, 
оларға жетудің тактикалары мен стратегияларын анықтап алу; 

кәсіпорын қызметінің нақты бағыттарын, нарыққа бағытталуы мен
нарықтағы оның орнын анықтау;

кәсіпорынның тҧтынушыларға ҧсынатын тауарлары мен қызметтерін 
анықтау және ассортиментті таңдау;

ӛндірістік және ӛндірістік емес шығындарды бағалау; 

нарықты зерттеу, сатуды ынталандыру, баға белгілеу және т.б. бойынша 

65 
маркетингтік шаралардың қҧрамын анықтау;

кәсіпорынның қаржылық жағдайын бағалау, қолда бар қаржылық және 
материалдық ресурстарды, қойылған мақсаттарға жету мҥмкіндіктерімен сәйкестендіру 
және т.б.
Бизнес – жоспар келесідей негізгі функцияларды атқарады, атап айтқанда
: 

кәсіпкер белгілі бір кезеңдегі қызметтің нақты нәтижелерін бағалай алатын 
қҧрал болып табылады; 

болашақта бизнесті жҥргізу тҧжырымдамасын жасап шығару ҥшін 
қолданылуы мҥмкін;

қаржылық ресурстарды иемдену қҧралы болып табылады; 

кәсіпорын стратегиясын жҥзеге асыру қҧралы ретінде сипатталады. 
Осылайша, бизнес – жоспар кәсіпорын қызметінің мҥмкіндіктерін талдауға 
және басымды мақсаттарды таңдауды негіздеуге, яғни оның қызмет етуінің 
стратегиясын айқындауға мҥмкіндік береді.

жүктеу/скачать 2,45 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: