Оқулық Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі оқулық ретінде бекіткен

145 

Келісе отырып шешім табу әдісі 
1.Вариациялық әдіс
Кҥрделі келіссӛздерге дайындалу барысында (мысалға, қарсы тараптың оң 
реакциясын алдын-ала байқауға болатын кезде) келесідей сҧрақтарды анықтау 
керек: 

аталған мәселені шешудің ҧтымды шешімі (жҥзеге асыру жағдайларына 
тәуелсіз) неде?

ҧтымды шешімдердің қандай аспектілерінен (кешенді тҥрде қаралатын 
мәселенің, әріптес пен оның болжамды реакциясын ескере отырып) бас тартуға 
болады? 

кҥтілетін нәтиже бойынша кездесетін қиындықтар мен кедергілерді 
жҥйелеп және саралау, талдау тәсілдерін пайдаланып ҧтымды (жҥзеге 
асырудың жоғары дәрежесі) шешімді қалай қабылдауға болады? 

шешімді біржақты жҥзеге асыру кезінде мҥдделердің (ӛзара тиімді, 
материалдық, қаржылық, заңды және т.б. қамтамасыз ету кезінде сәйкесінше 
шешімді қысқарту немесе кеңейту) қайшылығынан әріптестің сенім артқан 
болжамына әсер ету ҥшін қандай аргументтер қажет?

мерзімі шектеулі келіссӛздер кезінде қандай мәжбҥрлі шешім 
қабылдауға болады? 

әріптестің қандай ӛте жоғары сҧранысы мен ҧсыныстарын міндетті 
тҥрде қабылдамау керек және қандай дәлелдердің кӛмегімен? 
Мҧндай талқылаулар келіссӛздердің мақсаты мен мәнін баламалы талқылау 
шектерінен шығады. Олар қызметтің барлық тҥрлеріне, шығармашылық және 
шынайылық тҧрғысынан бағалауды талап етеді.
2. Интеграция әдісі.
Әріптес интеграция қажеттілігін сезінуге қол жеткізу ҥшін, оның заңды 
мҥдделерін естен шығармау қажет. Сондықтан да келіссӛз барысында 
талқылаудың нақты мазмҧнына байланысты болмайтын және әріптес 
мҥдделеріне сәйкес келмейтін тәсілдерден бас тарту қажет. Керісінше, 
әріптеске ӛз ҧстанымыңызды баяндаңыз және келіссӛздер нәтижесі ҥшін 
бірлескен жауапкершілік шектерінің қандай іс-әрекеттерін одан кҥтетіңізді 
анықтап кӛрсетіңіз.
Сіздің ҧйымдық мҥдделеріңіз әріптес мҥдделерінің сәйкессіздігіне 
қарамастан, келіссӛздерде талқыланатын мәселені шешу қажеттілігі мен оның 
шешу нҥктелерінің шегін ерекше атап кӛрсетіңіз.
Мҥдделер аясында ӛзара тиімділікке қол жеткізудің барлық ортақ 
аспектілері мен мҥмкіндіктерін анықтап кӛрсетуге тырысыңыз.
Қиялға берілмеңіз және келіссӛздердің әрбір тармағы бойынша келісімге 
келуге болады деп санамаңыз олай болған жағдайда келіссӛздер тіпті қажет 
болмас еді. 
3. Теңдестіру әдісі
Бҧл әдісті қолдану кезінде тӛменде келтірілген ҧсыныстарды ескеріңіз. 
Әріптесіңіздің сіздің ҧсынысыңызды қабылдауы ҥшін қандай сендірерлік 
дәлелдер (фактілер, есептеулер нәтижесі, статистикалық мәліметтер және т.б.) 
қажет екенін анықтаңыз.

146 
Сіз қандай да бір уақыт аралығында ӛзіңізді әріптестің орнына қойып 
ойланып кӛріңіз, яғни қаралатын мәселеге оның кӛзқарасы тҧрғысынан қарау 
керек.
Әріптес тарапынан «иә» деген жауап алу ҥшін, мәселелерді жан – жақты 
қарастырып, оның артықшылықтарын әңгімелесушіге ҧтымды тҥрде жеткізу 
қажет. 
Сонымен қатар, әріптестің қарсы дәлел келтіру мҥмкіндігін ойластырып, 
оларды «ескеріп», туындайтын жағдайға байланысты ӛз дәлеліңізді дайындау 
керек.
Әріптестің келіссӛздер барысындағы қарсы дәлелдерін елемеуге болмайды.
Ол сізден ӛз кҥдіктеріне, ескертулеріне және т.б. жағдайларға байланысты
нақты тҧжырымды кҥтеді. Бҧл жағдайды болдырмау ҥшін әріптестің мҧндай 
мінез-қҧлқына не себеп болғанын анықтаңыз (сіздің ескертулеріңізді толық 
тҥсінбеу, жеткіліксіз қҧзіреттілік, тәуекелге барғысы келмейтіндігі, уақытты 
создырғысы келетіндігі және т.б.).

жүктеу/скачать 2,45 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: