Оқулық бб. 02 «Жол машиналары, автокөліктер мен тракторларды пайдалану»



бет73/104
Дата15.11.2023
өлшемі17,2 Mb.
#124164
түріОқулық
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   104
Жақтаулы тас уатқыштар. Жақтаулы тас уатқыштар (6.13 сурет) орташа қатты жəне қатты жыныстарды ірі жəне орташа ұсақтау үшін қолданылады. Жақтаулы тас уатқыштар бетті қарапайым қозғалту арқылы (6.14 сурет) қозғалмалы жəне қозғалмайтын жақтардың арасындағы ссына тəрізді
саңылауына салынған жыныстың кесектерін жаншиды. Қозғалмалы жақтың барлық нүктелері жəне онда бекітілген ыдыратқыш тақталар жақтың ілінген нүктесінде шоғырлас иін бойынша ортасымен қозғалады. Жыныстардың кесектері ұсату барысында өз салмағының əсерінен жүк түсірілетін саңылауға түсіріледі.


    1. сурет. ЖаҰқтсаауқлытатласғаунатқмышаттеырңисаылртқкыескеөкрітнеісріінің ең кіші көлемі қозғалмалы жақтың ең үлкен қалдығы кезіндегі ұсақталатын тақталардың төменгі жиегі арасындағы саңылаумен анықталады.

Жағы күрделі тербелетін жақтаулы ұсатқыштар (6.15 сурет) қозғалмалы уатқыш тақта қозғалысының күрделі жолымен ерекшеленеді. Қозғалмалы жақ ілмегінің өсі ортасымен эксцентрлік біліктің айналу өсінде орналасқан шеңбер бойымен жылжиды. Ал ұсатқыш тақтаның жиегі ортасымен доға бойынша сыналы тетіктегі кергіш тақтаның таяныш нүктесінде қозғалады.
Мұндай құрылғының арқасында қозғалмалы ұсатқыш тақтаның төменгі жиегінен жоғары жатқан əр нүктесі ізді созылған эллипс түрінде көрсетеді.

221


12 11 10 9
6.14. сурет. Жағы қара жақтаулы тас уатқы
1 – қозғалмайтын жақ қозғалмайтын жақтың уат 4 – кергіш тақта; 5 – уатқыштың тҧғыры; 7 – р
– қос иінді сермер; 9 - бҧл жақ; 11 – қозғалмалы жақ 12 – қаптал сынамалар;
8 7
пайым тербелетін
штың сызбасы:
тың тҧғыры; 2 – қыш тақтасы; 3 және реттегіш сына; 6 – еттелетін тӛсемдер; 8 ғақ; 10 – қозғалмалы тың уатқыш тақтасы;



А, Б, В – қозғал
6.15 сурет. Жағы кҥрделі тербелетіныс бағыты жақтаулы тас уатқыштың сызбасы: 1 - қозғалмайтын жақтың тҧғыры; 2 - қозғалмайтын жақтың уатқыш тақтасы; 3
жəне 4 – кергіш тақта; 5 – реттегіш сына; 6

  • уатқыштың тҧғыры; 7 – реттелгіш тӛсемдер; 8 – қосиінді сермер; А – қозғалыстың бағыты

Қозғалмалы жəне қозғалмайтын жақтардың арасындағы




6.16 сурет. Ко сына-белдікті берілістің сермері; 2 янышы; 4 – конустың білдегі; 5 – эк тарды ӛткізетін сақтандырғыш серіп
сына тəрізді саңылауға жүктелген жыныстар кесектері жаншылып қана қоймай, сонымен қатар ұнтақталады. Ал қозғалмалы жақтың бағыты саңылаудың тарылтылған бөлігіне ұсақталатын материалдың созылуын ықпал етеді.
Қозғалмайтын уатқыш тақтаны машинаның тұғырына ығыстыратын уатқыш камерасының ішкі бүйір жақтары сайдың жыныспен жанасуынан қорғалған. Қозғалмалы жақ сына тəрізді қаптамамен жабыстырылып, бұрандамен бекітілген қозғалмалы уатқыш тақтамен қорғалған.
Уатқыштың ірілігі уатқыш тақталардың төменгі жиегінің арасындағы саңылаудың мөлшерінің өзгеруімен реттеледі. Ол үшін жақтаулы уатқыштар арнайы реттегіш құрал-жабдықтармен жабдықталады. Оларда реттегіш төсемдер немесе сынамалы тетіктер, сонымен қатар əртүрлі ұзындықтағы ауыстырмалы кергіш тақталар қолданылады. Сынамалы тетіктер тірегіш тығырық жастығының орнын табанына қатысты өзгертеді.
Жақтаулы уатқыштың(Пш) жұмыс өнімділігі мына формула бойынша анықталады:
бұл жерде емин – жақтардың төменгі шектері арасындағы минималды саңылау; £жүр – қозғалмалы жақтың жүруі; Ьен – уатқыштың жүктеме саңылауы деңгейіндегі қозғалмалы жақтың ені; юбіл – уатқыштың эксцентрлік білігінің бұрыштық жылдамдығы; кжұмс – уату барысында материалдың жұмсару коэффициенті (0,65); упор – уатылған материалдың көлемдік массасы; a- уатқыш тақталардың арасындағы бұрыш (қапсыру бұрышы).


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   104




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет