Оқулық «Білім беру және педагогика» мамандықтарының «Қарым-қатынас психологиясы»
жүктеу/скачать 3,57 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Сӛйлеудің ғылыми стилі.
| 34
■ мақҧлдау және келісуді білдіру - Сіздің пікіріңізбен толық келісемін; ■ сӛйлесуді аяқтау - бҥгін біз барлық мәселелерді талқыладық деп санаймын. Іскерлік стиль ресми қарым-қатынаста кҥнделікті тәжірибеде кең таралған. Оны қызметкерлер кӛбірек ҧстанған сайын, мекемеде тәртіп, ӛзара тҥсіністік пен ҧйымдастырушылық мәдениет кӛп болады. Сӛйлеудің ғылыми стилі. Ғылым тілі ғылыми, ғылыми- педагогикалық қызметпен айналысатын адамдардың іс- әрекеттерінде пайдаланылады, объектілер мен қҧбылыстар туралы шынайы білімді қалыптастырады, шындықтың идеялары мен заңдылықтарын, олардың ҥлгілерін анықтайды. Ғылыми стилі ғылыми трактаттарға, мақалаларға, тезистерге, диссертациялық зерттеулерге, ғылыми жҧмыстарға, сондай-ақ конференциялар мен симпозиумдарда, семинарларда және дәрістерге арналған. Ғылымдағы негізгі ойлау тҥрі - тҧжырымдама, сондықтан мҧндай қарым-қатынасқа қатысушылардың ғылыми ӛзара әрекеттестігі мазмҧнды, логикалық, анық ойларды білдіруі талап етеді. Сӛйлеудің ғылыми стилінің негізгі сипаттамаларына келесілер жатады: ■ дерексіз жиынтық (солай есептеледі, солай айтады, байқағандай, әдетте, әдетте, едәуір жиі, кӛбінесе, едәуір жиі, ӛте жоғары және т.б.); ■ ақпараттардың қорытындылары мен ой қорытындылары, мықты дәлелдер тҥріндегі баяндау келісімділігі; ■ абстрактілі лексика (бар, бар болып тҧр, қҧралады, пайдаланылады, қолданылады және т.б.); ■ «Мен» деген есімдіктің орнына «Біз» деген есімдік жиі пайдаланылады (мысалы: біздің пікірімізше, біздің ойымызша, біздің тәжірибеміз кӛрсеткендей, біздің байқауымыз бойынша, біздің кӛзқарасқа сҥйенеміз және т.б.); ■ жақты сӛйлемдер (мысалы: атап ӛту керек, қарастыруға уақытша тоқтату керек, мҥмкін болып отыр, тәжірибе кӛрсеткендей, оны айтуға болады және т.б.); ■ күрделі сӛйлемдер («егер болса» шартына бағынатын және «сол уақытта» мезгіл бағыныңқы жалғаулығымен). Ғылыми стильде мәтіннің жекелеген композициялық бӛліктері әдетте логикалық ретімен реттеледі. Бҧл ҥшін тҥрлі әдістер пайдаланылады, мысалы, санау: «біріншіден, екіншіден, ҥшіншіден»; немесе «біріншіден, солай болды»; немесе «егер солай болса, онда бҧл керек». Мәтін ішіндегі байланыстар ҥшін сӛйлеу |