Оқулық «Білім беру және педагогика» мамандықтарының «Қарым-қатынас психологиясы»
жүктеу/скачать 3,57 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Публицистикалық сӛйлеу стилі.
| 35
қҧрылымдары да қолданылады: «алайда; бҧл ретте; ал; дегенмен; сондықтан; сәйкес ...; демек; бірдей; келіңіздер, қарастырыңыз; ... тоқтау керек; сонымен; осылайша; қорытындылай келе, айталық; айтылғандардың барлығы жасасуға мҥмкіндік береді; біз кӛріп отырғанымыздай; қорытындыларды шығара отырып; айту керек». Сӛйлеудің ғылыми стилі ғалымдар мен педагогтардың кәсіби ортасында ғылыми зерттеулерге, ғылыми конференцияларға және симпозиумдарға қатыса отырып, адамдардың белгілі бір қҧзыреттілік деңгейі бар және ғылыми жетістіктермен алмасу қажеттілігі барынша бар болғанда. Сонымен бірге, мысалы, тәжірибелік сабақтарда сабақ беретін немесе дәріс оқыған кезде, ғылыми стильді пайдалану қажетті оң нәтиже бермейді, сонымен қатар оны тыңдаушылар нашар қабылдайды. Айта кетейік, ғылыми стилі жазбаша материалдарды (дыбысты) оқуға мҥмкіндік береді, мҧндай мәтінді есту арқылы қабылдау қиын. Соңғы жылдары ғылыми қарым-қатынастың тиімділігін арттыру ҥшін стенділік баяндамалар мен мультимедия кӛмегімен бейнелі сӛйлеу кеңінен таралған. Публицистикалық сӛйлеу стилі. Жҧртшылықтың алдындағы кез келген сӛз сӛйлеуді публицистикалыққа жатқызуға болады: ауызша - сӛйлеу, баяндама, дәріс, жиналыста немесе митингте сӛйлеу, теледидарда немесе радиодағы сҧхбаттар жатқызылуы мҥмкін; немесе жазбаша – газеттегі мақала (жазба), кәсіби кітапқа пікір. Публицистикалық стиль (латынша publicus - қоғамдық), әдетте, келесі қоғадық қатынастар саласында қызмет етеді: саяси, идеологиялық, экономикалық, мәдени. Бҧл стиль бҧқаралақы ақпарат қҧралдарында, насихаттау және ҥгіт-насихатта, сайлауда кеңінен пайдаланылады. Публицистикалық стильдің н е г і з г і с и п а т т а м а л а р ы : ■ хабардың ақпараттық сипаты, оның қҧжаттық-нақты дәлдігі, жинамалығы, пайдаланылатын материалдардың ресми сипаты; ■ нақты ӛмірлік құбылыстар мен фактілер (дәлелденген, құжаттық кӛздер); фактілердің жаңалығы, олардың негізінде нақты жағдай, оқиғалар, орындардан хабарлар, куәлардың әңгімелері; ■ кітаптық-абстарктілі құралдар (мысалы, «белсенділік, талқылау, зерттеу, тҥсіну, басымдық, сәйкестіндіру, процесс, тҧжырымдама, жҥйе, талап қою, куәландыру, болжау, жҥргізу, талап етеді, әсер етеді», т.б. тәрізді сӛздер). ; ■ адрестеу әдістері, яғни сӛйлеушінің сӛздері белгілі бір адамға (немесе топқа) бағытталуы керек. Бҧл, ӛз кезегінде, кері байланысты қамтиды - сҧрақтар мен жауаптар («Мен сіздерге айтып турмын, студенттер!», «Осы бӛлмеде отырғандар», |