Оқулық «Білім беруді дамыту федералдық институты»


ЛЕКАЛО КОНТУРЛАРЫН МАТЕРИАЛҒА КӨШІРУ



Pdf көрінісі
бет295/321
Дата04.09.2023
өлшемі13,94 Mb.
#105974
түріОқулық
1   ...   291   292   293   294   295   296   297   298   ...   321
Байланысты:
7d6a2d54b54db2ebe9d242e24bcc4fb8

ЛЕКАЛО КОНТУРЛАРЫН МАТЕРИАЛҒА КӨШІРУ
 
 
Бұйым бөлшектерін пішуді төсем жаймасының беткі жағында 
бормен не қарындашпен салынған лекало суреттемесі бойынша 
орындайды. Көйлек және басқа да жұқа әрі жылтыр маталарда 
лекало суретін салу үшін қағазды пайдаланады. Лекало 
контурларын қағазда қарындашпен жүргізеді, суреттемені төсемге 
қысқыштармен бекітіп, төсемді онымен бірге пішеді. 
Суреттеме алу үшін секало контурларын бормен не 
қарындашпен жүргізу көп уақытты алады, ал оны бір-ақ рет қана 
пайдалануға болады. Бұл тәсіл берілген бұйымға арналған 
материалды бір рет пішкен жағдайда немесе пішу үшін әртүрлі енді 
жаймаларды пайдаланған жағдайда ғана өз-өзін ақтайды. Бірақ егер 
жайылмалар көп рет пайдалануға арналса және тұрақты енді 
материал пішілуі тиіс болса (көбінесе бұл астар мен қолданбалы 
материалдарды пішкен кезде болады), онда төсемнің үстіңгі 
жаймасында лекало контурларының суретін салу үшін трафаретті 
пайдаланады. 
Трафарет деп кленкадан не қағаздан жасалған жайманы айтады, 
онда диаметрі 1,5...2 мм саңылаулармен лекало контурлары 
белгіленген (сызықтың 10 мм ұзындығында 2-3-тен). Трафаретке 
құлақша іліп қояды, трафареттерді жазба кітапқа тіркейді де, 
арнайы бөлінген орында (көбінесе стеллажда) сақтайды. 
Трафареттердің бормен сызудың алдында екі басымдығы бар: 

сурет салуға кететін уақыт 8...10 есеге қысқарады; 

лекалоның суретін салу үшін төмен білікті жұмысшыларды 
пайдалануға болады. 
Лекало суретін салу үшін төсемнің үстіңгі жаймасын 
477
7.4.


трафаретпен жабады, қолмен немесе құрылғының көмегімен оны 
бормен, талькпен, көк сиямен опалайды. Ұнтақ саңылау арқылы 
еніп, лекало контурларын жасайды. Трафаретті алып тастайды да, 
төсемді пішеді. 
Трафаретті дайындау – еңбекті көп қажетсінетін, материалдық 
жұмсалымды талап ететін іс, сондықтан оны орны толу үшін 
бірнеше 
рет 
пайдалану 
қажет. 
Трафаретті 
пайдалану 
шығындарының жайылма суретін салу шығындарына қатынасын 
өтімділік коэффициенті деп атайды. Ереже бойынша, трафареттің 
өтімділік коэффициенті орта есеппен 4...5-ке тең. 
Трафареттердің кемшіліктеріне: 

оларды дайындаудың жоғары құны; 

материал ендері диапазонының шектелуі; 

отыру және қисық болу мүмкіндігі; 

лекало контурларын жаймаға көшіру үшін ұнтақ тәрізді 
материалдарды қолданудың салдарынан ауаның ластануы және 
еңбек жағдайларының нашарлауы жатады. 
Трафареттің сапасын айына кем дегенде бір-екі рет тексереді. 
Жайылма көшірмелерін натурал шамада қолдану бір лекало 
жайылмасын бірнеше рет пайдаланудың үдемелі тәсілі болып 
табылады. Лекало жайылмасын (түпнұсқа жайылманы) алдын ала 
мөлдір қағазға (калькаға) орындайды. 
Лекалоны арнайы 
қарындашпен – флюмографпен жүргізеді. Түпнұсқа жайылмаларды 
таңбалап, мұқият тексереді. Жайылмалардың жарық көшірмелерін 
жарық көшіру машинасында дайындайды. 
Жарық көшірме үшін бір жағында төсемнің үстіңгі жаймасына 
жапсыруға арналған терможелімдік жабыны бар жарықсезгіш 
қағазды (нілді) пайдалану ұсынылады. Жайылма суретін нілге 
қанша қажет болса, сонша рет көшіреді. 
Егер материалда текстильді ақау болса, онда оны жалпы төсемде 
пішуге болады, тек бұл жерде орындалуы тиіс шарт – ақау бұйымды 
пайдаланған кезде көзге көрінбейтін бөлшектерге (астыңғы жағаға, 
өңірастының астыңғы бөлігіне және т.б.) немесе лекалоаралық 
бөліктерге түсуі тиіс. Егер бұл іске аспаса, онда мұндай жаймада 
бөлек лекало жайылмасын жасауға тура келеді. Егер ақаулы 
бірнеше жайма бар болса, оларды төсем жасай отырып, бірге пішуге 
болады. Ақаулы жаймаларды төсеу кезінде ақаудың орналасқан 
жерін астыңғы жаймадан келесі жаймаға ауыстырады. Үстіңгі 
жаймада барлық ақаулардың орындары белгіленеді. Одан кейін 
жайылманы жүргізуге болады. Жаюшының шеберлігі барлық 
ақауларды лекалоаралық бөліктерге орналастырудан және бұл ретте 
материал шығысының белгіленген нормаларынан асып кетпеуден 
478


7.4.
тұрады. 
Сонымен, лекало контурларын материалға көшірудің бірнеше 
тәсілдері бар. Қандай да бір тәсілді таңдау тігін бұйымдарының 
сұрыпталымын, пайдаланылатын материалдарды, кәсіпорынның 
қуаттылығын, оның жабдықталуын ескере отырып жүзеге 
асырылады. Бұл таңдаудың мақсаты жоғары сапалы пішім алу 
болып табылады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   291   292   293   294   295   296   297   298   ...   321




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет