3.7. Химиялық тепе-теңдіктің константасын есептеу Егер реакция газдардың қоспасының қатысуымен жоғары температура
мен тӛмен қысымда ӛтсе, ондагаз қоспасының р жалпы қысымын және
қоспаның әр компонентініңХ мольдік ҥлесін біле отырып, тепе-теңдікке
қол жеткізген кезде, р
г
= pX Дальтонның теңдеуі бойынша әр
компоненттің р
г
– парциальдық қысымын табамыз және ары қарай тепе-
теңдіктің константасын есептейміз.
Тепе-теңдік константасын мына теңдеу бойынша есептеуге болады
∆ G° r,T мәнін реакцияға қатысатын заттардың ∆G0ƒT тҥзілісінің
стандартты Гиббс энергиясы туралы анықтамалық мәліметтердің негізінде
мына теңдеу бойынша есептейді
∆ G°T кҥйдің функциясы болғандықтан және оның реакция кезіндегі
ӛзгерісі реакцияның аралық кезеңіне байланысты емес, табиғатпен ғана
және заттардың бастапқы және соңғы кҥйімен анықталса, онда AG°T-ны
жылу эффектілерін есептегендегідей есептегенде, химиялық
реакцияларды араластыруға болады.
Мысалы мына Т температурадағы (егер бҧл температурада К'р, К'р
реакцияларының мәндері белгілі болса) реакцияның Кр-сын табу керек
(3.8)
(3.9)
(3.10)
(3.8)реакциясын (3.9) реакциясынан (3.10) реакциясынан алу арқылы
табамыз. Онда ∆ G
r
°
T
= ∆ G ″
r .
°
T
- ∆G°'
r.T
немесе -RTlnK
p
= -RTlnK″ p + RTlnK'p және ең соңында K p = K”lK’ p аламыз.
3.8. Тепе-тең қоспалардың қҧрамын табу Тәжірибе ҥшін тепе-тең қоспалардың қҧрамын немесе тепе-теңдік
жағдайындағы ӛнімдердің шығымын (тепе-теңдік шығу) табу маңызды.
