Оқулық физика 8 Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі ұсынған


Нихром деп атала- тын қыздырғыш элемент никель мен хромның қоспасы, ал фехраль



бет131/203
Дата17.10.2023
өлшемі0,98 Mb.
#116969
түріОқулық
1   ...   127   128   129   130   131   132   133   134   ...   203
Байланысты:
Оқулық физика 8 Қазақстан Республикасының Білім және ғылым минис-emirsaba.org

Нихром деп атала-
тын қыздырғыш элемент никель мен хромның қоспасы, ал
фехраль
деп аталатын элемент темір, хром және алюминий қоспасы болып та-
былады. Басқа металл өткізгіштерге қарағанда
нихромның меншікті 
кедергісі (r
н
= 1,05 ⋅ 10
–6

Ом ⋅ м) мен


фехральдің меншікті кедергісі
(r
ф
1,05 ⋅ 10
–6
Ом ⋅ м) ондаған-жүздеген есе үлкен. Сондықтан Джоуль–
Ленц заңына сәйкес (
Q = І
2
Rt) мұндай қыздырғыш элементтерде бөлініп
шығатын жылудың мөлшері де басқа өткізгіштерге қарағанда ондаған-
жүздеген есе үлкен болады.
2. Электрқыздырғыш аспаптар қатарына американдық өнертапқыш
Томас Эдисон мен орыс электртехнигі Александр Николаевич Лодыгин
жасап шығарған
электр шамдарын жатқызуға болады. Бұл шамдар-
дың жарық беретін өткізгіш қылы көмірленген бамбук немесе мақта
Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ
*
Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217



143
талшықтарынан жасалатын. Талшықтар ұзақ шыдау үшін ауасы


сорылған шыны баллондардың ішінде ток жүретін екі электродтардың
арасына орналастырылды. Қажетті электрлік және механикалық қасиет-
тері бар талшықтар шығару жұмысы ұзақ жылдарға созылды. Көптеген
ізденістердің арқасында талшықтардың жарық беру уақыты алғашқы
30 минуттан 1000 сағатқа дейін ұзартылды. Кейінірек Лодыгин көмір тал-
шықтарының орнына вольфрам қылын қолдануды ұсынды (сурет 5.25,
б).
Осылайша, қазіргі күнгі электр қыздыру лампалары ХХ ғасырдан бастап
барлық елдерде қолданыс таба бастады.
Жоғарыда сипатталған электр шамдары жарық көздері ретінде қол-
данылады. Алайда олар электр энергиясының тек 10%-ын ғана жарық
сәулесіне түрлендіреді де, 90%-ын сыртқы ортаға жылу энергиясы түрінде
бөліп шығарады. Сондықтан бұндай шамдарды


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   127   128   129   130   131   132   133   134   ...   203




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет