Оқулық физика 9 проект башарұлы Р. т б



Pdf көрінісі
бет114/219
Дата22.12.2023
өлшемі5,74 Mb.
#142615
түріОқулық
1   ...   110   111   112   113   114   115   116   117   ...   219
Тербеліс периоды
деп тербелмелі қозғалыстар қайталанып оты-
ратын уақыт аралығын айтады: T = 
t
n
.
Тербеліс периоды ХБЖ-да 
секундпен
(с) өлшенеді. 
О
X
X
T
t
m
Сурет 5.2. Серіппелі 
маятник және оның 
тербелісі


162
ПРОЕКТ
Толық бір тербеліс жасауға кеткен уақыт бір периодты 
(
Т
)
 құрайды.
Тербеліс жиілігі
дегеніміз уақыт бірлігінде жасалынатын толық 
тербелістер санына тең физикалық шама
:
ν
=
n
t

(5.3)
мұндағы: 
ν
– жиілік; 
n
толық тербеліс саны
t
тербеліс жасаған 
уақыт.
Жоғарыдағы графикте (сурет 5.2, 
а
) толық тербелістер саны үшке 
тең.
Кинематика тарауында шеңбер бойындағы бірқалыпты қозғалысқа 
байланысты айтқанымыздай, еркін тербелістер үшін де жиілік пен перио-
дтың арасында кері пропоционалдық байланыс орын алады:
ν
=
1
T
немесе 


1
ν

(5.4)
Жиіліктің өлшем бірлігіне 1 секундта толық 1 тербеліс жасайтын 
тербелістер жиілігі алынады. Оны неміс ғалымы Генрих Герцтің құрме-
тіне 
бір герц
(1 Гц = 1/с = 1 c
–1
) деп атайды.
1. Тербелмелі қозғалыс деп қандай қозғалысты айтады?
2. Тербелмелі жүйе дегеніміз қандай жүйе?
3. Еркін және еріксіз тербелістер деп қандай тербелістерді айтады?


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   110   111   112   113   114   115   116   117   ...   219




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет