Оқулық физика 9 проект башарұлы Р. т б


ның қосындысына тең болады



Pdf көрінісі
бет187/219
Дата22.12.2023
өлшемі5,74 Mb.
#142615
түріОқулық
1   ...   183   184   185   186   187   188   189   190   ...   219
ның қосындысына тең болады 
(заряд-тық санның сақталу заңы):
Σ
Z
n
(алғашқы бөлшектер)
 = 
Σ
Z
к
(туынды бөлшектер)
 = const; (7.6)
2) 
бөлінетін 
(
бірігетін
)
 ядролардың 
(
бөлшектердің
)
 массалық сан-
дарының қосындысы туынды бөлшектердің массалық сандарының 
қосындысына тең болады 
(масса-лық санның сақталу заңы):
Σ
А
n
(алғашқы бөлшектер)
 = 
Σ
А
к
(туынды бөлшектер)
 = const. (7.7)
Мұндағы: 
Σ
Z
n
– ядролық реакцияларға қатысатын алғашқы «
n
» бөл-
шектердің зарядтық сандарының қосындысы; 
Σ
Z
к
ядролық реакция-
дан кейін пайда болған туынды «к» бөлшектердің зарядтық сандарының 
қосындысы; 
Σ
А
n
– ядролық реакцияларға қатысатын алғашқы «
n
» бөл-
шектердің массалық сандарының қосындысы;
Σ
А
k
– ядролық реакция-
дан кейін пайда болған туынды «
к
» бөлшектердің массалық сандарының 
қосындысы.
Мысалы, бөлінуге дейінгі бөлшектердің 
Z
зарядтық және 
А
массалық 


261
ПРОЕКТ
сандары қандай болса, жаңадан пайда болған бөлшектердің зарядтық 
және массалық сандарының қосындылары да сондай болатынын уран-
235 ядросының бөліну реакциясынан анық байқаймыз:
0
n


92
U
235

92
U
236

36
Ba
141 

56
K
r
92 
+ 3
0
n
1
.
Расында да:
Z
= 0
нейт. 
+ 92
уран 
= 92 = 36
барий 
+ 56
криптон 
+ 0
нейтрон 
= 92;
А
= 1
нейт. 
+ 235
уран 
= 236 = 141
барий
+ 92
криптон
+ 3
нейтрон
= 236.
6. Уран-235 ядросының бөліну мысалында тізбекті ядролық реак-
циясының (7.3-сурет) өту барысын сипаттайық. Уран изотопы 
92
235
U
баяу 
нейтрондармен соқтығысқан кезде оны ядросына қосып алады да, тұрақ-
сыз уран-236 изотопына айналады:
92
235
92
236
U +
U.
0
1
n

Алайда жаңа нейтронды ядросына қосып алған уран-236 изотопы 
өте орнықсыз қозған күйге ауысады. Соның салдарынан ол бірнеше жа-
рықшақтарға бөлінеді:
92
236
56
144
0
1
U
Ba +
Kr + 2 ·
.
36
90

n
уран барий криптон екі нейтрон
Жарықшақтардағы, яғни жаңадан пайда болған жеңіл ядролардағы 
нейтрондар саны олардың табиғи нормаларынан артық болып шығады. 
Сондықтан қозған ядролар бірден артық нейтрондардан арылуға тыры-
сады. Осылайша ядро бөлінгенде 2–3 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   183   184   185   186   187   188   189   190   ...   219




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет