Оқулық физика 9 проект башарұлы Р. т б
жүктеу/скачать 5,74 Mb. Pdf көрінісі
|
| үдемелі қозғалатын
лифтідегі дененің салмағы мына векторлық формуламен анықталады: P m g a = − ( ) . (3.9) 3. Лифтінің төмен қарай үдеумен қозғалған жағдайын қарастырайық (сурет 3.31). Оу координаталық өсін еркін түсу үдеуінің бағытымен бағыттайық та, осы өстегі P салмақ күші , g еркін түсу үдеуі және лифт қозғалысының a үдеуінің проекцияларын анықтайық. Аталған векторлардың бәрі де Оу өсімен бағыттас болғандықтан, олардың осы өстегі проекциялары оң таңбалы, яғни нөлден үлкен Р > 0, g > 0 және а > 0 сандар болып табылады. Ендеше, жоғарыда көрсе-тілген дененің салмағының векторлық формуласын төмен-дегі скалярлық формула түрінде жаза аламыз: P = m ( g – a ). (3.9 ' ) Бұл формуладан мынадай қорытындылар туындайды: 1) егер а > 0 және a < g болса (сурет 3.31, а ), онда төмен қарай үдей қозғалатын лифтінің ішіндегі дененің Р салмағы F a = mg ауырлық күшінен кем болады ( P < mg ), яғни дене жеңілдейді; 2) егер а > 0 және a > g болса (сурет 3.31, б ), онда дененің салмағының таңбасы өзгереді ( P < 0), яғни «теріс» салмақ пайда болып, дене лифтінің еденіне емес, төбесіне сығымдала қысылады; 106 ПРОЕКТ 3) егер а > 0 және a = g болса (сурет 3.31, ә ), онда салмақ жоғалады ( P = 0). Салмақ жоғалған жағдайда дене лифтінің еденіне де, төбесіне де ешқандай қысым түсірмей, онымен бірге Жерге қарай еркін құлайды. жүктеу/скачать 5,74 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|