мақсатында адамның шынайы болмысын кұрастыруға тырыскан бұл ұмтылыстар, эсіресе, Жаңғыру дэуіріндегі көптеген утопиялык концепцияларға тән (Т. Мор, Т. Кампанелла). Карл Мюнцер жерді теңдей бөліп беруді үсынды. Ол революциялык әрекетке практикалык қатысуы аркьшы өзінің утопиялык идеалдарын тікелей нактылыкка айналдыруға тырысты. Реформация дэуіріндегі біркатар әлеуметтік-саяси жэне діни- идеологиялык козғалыстар да адам әлеміне практикалык ыкпал етуге ұмтыла отырып, оны жетілдіру мен кайта кұру мақсатын көздеді. Бұл, ең алдымен, дін гұрыптарынын сырткы формаларын өзгертуден жэне феодалдык тәртіптерді модификациялаудан көрінеді. Бұл жаңа қоғамдык формаларға өту кұдайға кызмет аткару тэсілдерін карапайымдандыру мен католиктік шіркеудің абсолюттік ыкпалына карсы шыккан Я. Гус козғалысынан, католиктік шіркеудің жасырын пигылына және кымбатка түсетін шіркеулік иерархия шығынын қыскарту максатында католиктік христиан дінінің мәдени-ғұрыптык эрекетіне карсы шықкан М. Лютер козғалысынан басталды. Кальвинистік козғалыс католицизмнің культі мен ғұрыпгык іс-эрекетін едэуір карапайымдандырып, ал оның рухани- идеологиялык плюрализмі эр түрлі протестанттык секталардың қалыптасуына ыкпал етгі. Реформация элемге жаңа катынас жасайтын тұлғаның жаңа типін калыптастыруға идеялык негіз дайындай отырып, адамның жаңа 107
әлеуметтік прогресс сатысына шығуына мүмкіндік жасады. Парменидтің «болмыс» категориясы адамдардың күнделікті, практикалык өмірінде жүзеге асырылып отыратын накты іс-әрекеттері