ҚАҢҚАНЫҢ ҚҰРЫЛЫСЫ МЕН ДАМУЫНА
ӘЛЕУМЕТТІК ЖАҒДАЙЛАРДЫҢ ӘСЕРІ
Адам еңбек үрдісінде қол, аяқ, саусақ, бақай және т. б. осы сияқты
өзінің табиғи құралдарын іс-қимылға қосады. Еңбек құралдарын жасау
арқылы ол дененің табиғи мүшелерінің құрылысын өзгерте отырып,
оларды толықтыра, ұзартатын жаңа жасанды құралдар алады және
адамның өзі
сонымен бір мезгілде өз табиғатын өзгертеді” (Маркс
К., 2-басылым, 23-том, 188-бет). Демек, еңбек үрдістері тұтастай адам
денесіне, сүйек жүйесін коса, оның қозғалыс аппаратына едәуір әсерін
тигізеді.
Қаңқаға бұлшықеттердің жұмысы күшті эсер етеді. Сіңірлердің
бекитін жерлерінде бұдырлар (төмпешік, өсінді, бұдыр), ал бұлшықет
будаларының бекіген жерлерінде тегіс немесе ойыс беттер (шұңқырлар)
түзіледі. Бұлшықет неғұрлым дамыса, олардың бекіген жерлері сүйекте
соғұрлым айқын білінеді. Міне, сондықтан бұлшықеттің бекуімен
байланысты сүйек бедері балаға қарағанда ересек адамда, әйелге
қарағанда еркек адамда күштірек байқалады.
Бұлшықеттің дене жаттығулары мен кәсіби жұмыс кезіндегідей ұзақ
және жүйелі жиырылуы біртіндеп нерв жүйесінің рефлекстік механизмі
арқылы сүйектегі зат алмасуын өзгертеді, соның салдарынан сүйек
затының жұмыстық гипертрофиясы деп аталатын ұлғаюы байқалады.
Бұл сүйектердің үлкен-кішілігі, пішіні және құрылысының өзгеруіне
себеп болады, оны тірі адамдардан рентген арқылы оңай аныктауға
болады.
Д е н е
ш ы н ы қ т ы р у м ен
а й н а л ы с а т ы н д а р д ы ң
қаңқ асы
о н ы м е н
ш ұғы л-
д а н б а й т ы н д а р ғ а қ ар аған да е д ә у і р т ә у і р д ам ы ған . Д е н е б іт ім і мыкты лау
б а л а л а р д а д е н е б іт ім і ә л с і з д е у б а л ал ар га қар аған да қаңқа ж ү й е с і ә л д е қ а й д а
Достарыңызбен бөлісу: 
