П айfамбарларfА иМАн Ержан Қалмахан Сейтұлы Алматы, 2010
жүктеу/скачать 3,6 Mb. Pdf көрінісі
|
Pajgambarlarga-iman.-Kalmahan-Erzhan.-Almaty-2010.-1
| ахидың келу түрлері
Құранда: «Аллаһ бір адамға уахи жолымен ғана немесе перде артынан, не болмаса бір елші жіберіп өз рұқсатымен оған қалаған нәрсесін уахи етеді», 246 – деп уахидың келу жолдарын үш түрге бөледі. 1. «Аллаһ бір адамға уахи жолымен», – яғни, Хақ тағала пайғамбардың жүрегіне дәнекерсіз уахи салуы. Мұндай уахи пайғамбардың өңінде де, түсінде де келуі мүмкін. Пайғамбар да мұның Аллаһтан екенін біледі. 2. «Перде сыртынан» пайғамбарына уахи етуі. Аллаһ тағала Мұсамен (ғ.с.) Тұр тауында тікелей тіл- дескен. 3. «Бір елші жіберіп өз рұқсатымен оған қалаған нәрсесін уахи етеді». Аллаһ тағала уахиды Жәбірейіл періште арқылы пайғамбарларына білдірген. 247 П айғамбарымыз хазірет Мұхаммедке (c.ғ.с.) келген уахидың түрлері Пайғамбарымызға уахи мына төмендегі мәрте- белермен келген: 245 «Юсуф», 12/3 246 «Шура», 42 /51 247 А.Унал, Қуран мәалі, Шура, 42/51 (1059) 92 Пайғамбарларға иман 1. Уахидың ақиқат түс (Руия-и садықа) арқылы ке- луі. Бұл бүкіл пайғамбарларға келген уахидың ең жеңіл түрі. Пайғамбарлар ақиқат түстері арқылы уахи алған. Олардың көздері ұйқыда, ал жүректері ояу болған. Пайғамбарымызға (саллаллаһу аләйһи уә сәлләм) келген алғашқы уахи осылай басталған еді. 2. Уахидың жауапты періште Жәбірейіл арқылы келуі. Пайғамбарымыздың жүрегіне тікелей уахидың келуі сияқты. 3. Уахиды әкелген періштенің адам бейнесінде келуі. Жәбірейіл періштенің Дыһия ибн Халифа әл- Кәлбидің (р.а.) бейнесінде келгеніндей. 248 4. Уахидың қоңырау үніне ұқсайтын түрде келуі. Бұл уахидың ең ауыр түрі екендігі айтылады. 5. Жәбірейіл періштенің тікелей өз бейнесінде уахи әкелуі. Жәбірейіл періштенің Хира тауында және Миғражда Пайғамбарымызға (саллаллаһу аләйһи уә сәлләм) өз бей- несінде көрінгеніндей. 249 6. Аллаһ тағаламен тікелей тілдесу. Пайғам- барымыздың (саллаллаһу аләйһи уә сәлләм) Миғражда, Мұсаның (ғ.с.) да Тур Сина тауында дәнекерсіз Аллаһ тағала- мен тілдескеніндей. Мінеки, сол сияқты пайғамбарлық пен уахи бір- бірінен ажырамайтын екі маңызды ұғым. Уахисыз пайғамбар және пайғамбар да уахисыз болуы мүмкін емес. Пайғамбар міндетті түрде уахиға арқа сүйейді. М ұғжиза «Мұғжиза» сөзінің этимологиясын қарастырсақ ол араб тіліндегі «ажәзә» сөзінен тарайды. Яғни, «шара- 248 Бухари, Табир, 33, Фитән, 26, Әнбия, 48; Муслим, Иман, 271 249 «Тәкуир», 81/23; «Нәжім», 53/13-14 93 Пайғамбарларға иман сыз, әлсіз, дәрменсіз күйде қалдыру» деген мағынаны білдіреді. 250 Демек, мұғжиза – Аллаһ тағаланың ел- шілеріне берген адам баласының қолынан келмейтін таңғажайып істері. Сонымен қатар, мұғжиза көрсетудегі негізгі мақсат – пайғамбарлардың пайғамбар екендігін дәлелдеу. Мәселен, кез келген адамның өзін растайтын құжаты болады. Ол құжатты үнемі өзімен бірге алып жүргенде ғана өзінің кім екенін дәлелдей алады. Бұған қоса оқушы не студент өзін растайтын құжатын көрсетпесе, көліктердегі жеңілдіктерді қолдана алмайды. Дәл сол секілді мұғжиза да пайғамбарлардың пайғамбар екендігін растайтын Аллаһтың дәлелдерінен болып табылады. Міне, осылайша Аллаһ тағала жер бетіндегі мүміндердің иманын арттырып, мойынсұнбағандарды ақиқатқа сендіру үшін және өз елшілерінің шы- найы елші екендігін дәлелдеу мақсатында елшілері- не бірқатар мұғжизалар берген. Соның ішінде, Құран – пайғамбарымызға берілген теңдесі жоқ мұғжиза. Бұл пайғамбарымыздың пайғамбарлығын дәлелдейтін ең маңызды кітап. Мұғжиза тек пайғамбарларға ғана берілген. 251 Мысалы, Құрандағы Нұх пайғамбарға берілген мұғжизаға назар аударайық. Аллаһ тағала Нұхты (ғ.с.) пайғамбар етіп жіберген еді. Тарихи деректерге қарасақ, Нұх (ғ.с.) тоғыз жүз елу жыл бойы, яғни өмірінің соңына дейін қауымына ақиқатты насихаттаған. Өкінішке қарай, қауымының басым бөлігі иман етпеген. Пайғамбар оларға: 250 Ибн Манзур, Лисанул-Араб, V/369 251 А.Лутфи Казанжы, Ислам Ақайды, Стамбул, 1995, 162-б. |