сөздер екінші тілге аударылмай, негізінен қазақ тілділер өзінің табиғи кұкығын пайдалана алмай, кейбіреулердің айтатынындай, «түсінікті тілде» орыс тілінде сөйлеуге мэжбүр болып жүр. Соның салдарынан қазақ азаматы өз тілінде ақпарат алу ж эне сөйлеу кұқығынан айырылып, конституциялық норма тікелей бұзылып отыр. Бұрыннан белгілі болып отырғандай, бұкаралык ақпарат құралдары тілдік орта жасауға тікелей ықпал етеді. Былайша қарағанда, мемлекеттік арналар бойынша баска тілдерде берілетін хабарлар уақыт көлемі жөнінен мемлекеттік тілде берілетінінен аспауы керек. Ал бізде жағдай керісінше, нақты мәліметке жүгінсек: «Қазір республикамызда 2116 БАҚ (оның 80 пайызы мемлекеттік емес жұмыс істейді. Оның ішінде 1327 газет, 591 жур нал, 147 телекомпания жэне 11 ақпараттық агенттік бар» (Егемен Қазақстан. - 2005. 19 сәуір. М. Төлепберген, Акпарат кеңістігі ж эне уақыт талабы). «Ж үзден астам телерадиокомпанияның тек 11-і ғана мемлекеттік тілде хабар береді. Бүл небәрі 5-ак пайыз, ал, орыс тіліндегісі - 48 пайыз. Яғни, бұл - электронды акпарат құралдары оларда ж үзден асады деген сөз. 574 облыстық мерзімді басылымдардың казак тілінде 30 пайызы ғана шығады, 52 пайы зы - орыс тілінде» (Егемен Қазақстан, - 1996. 19 караша, Е. Бек- болатова, Халық тілі - оның ж ан-дүниесінің айнасы). Қазіргі таңдаҚазақстан халыктарының 13 тілінде 218 газет және журнал шығады. Қазақ радиосының «Евразия» халықтарының ар- насында - орыс, неміс, үйгыр, кәріс, татар, эзірбайжан тілдерінде бағдарлама жұмыс істейді. Украин, поляк, ағылшын. неміс, кәріс, ұйғыр, түрік, дүнген, өзбек, татар ж эне басқа тілдерде 7 радиостан ция хабар таратады. Төртүлттық г а зе т -« Д о й ч е альгемайне», «Коре
