деп надандығымызды білімділікке бермей таласқанда, өлер- тірілерімізді білмей, күретамырымызды адырайтып кетеміз», - д е ген сөзі бүгінгі өмірдің айнадағы кескініндей ап-айқын. Ғасыр бойы әдеп, таным, тэрбие академиясында болған Абай тэлімі бүгінгі күні
30 Жйңсылықбаева Р.С. Журналист этикасы
кісіліктің киелі кітабындай. «Надан ел қуанбас нәрсеге қуанады. һ эм қуанғанда не айтып, не қойғанын, не қылғанын өзі білмейді, есі шығып, бір түрлі мастыққа кез болып кетеді. һ эм ұялғандары ұялмас нәрседен ұялады. Үяларлық нэрседен ұялмайды. Мұның бэрі - надандық, ақымақтық әсері», - деп ескертеді (26-қара сөз). Бүгінгі жастардың бір сыпырасы жанын қинамай, қамсыз өмір сүріп, ырду-дырдумен уақыт өткізуді мұрат санайды. Бірақ олар қатты қателеседі, өйткені, еңбексіз келген ондай «бақыт» баянды болмайды, ол көп ұзамай, опық жегізеді. Ең жаманы, Абай ата- мыз айтқандай, адамды аздырады. Бұл тұрғыдан алғанда, еңбек адамның жан дүниесін жаңғыртып, ой-қиялына канат бітіретін бірден-бір күш екенін көреміз. «Еріншек, жалқаулықпен өмір кешкен адамдардың көп жасағаны болған ем ес». Бұл сөздердің этикалық терең мағынасына ш үбэ келтіруге болмас. Шығыс елдерінде де балаларды медиазорлықтың теріс әсерінен қорғау үшін көптеген іс-шаралар карастырылған. Мыса- лы, Жапонияда «Өнегелік туралы кеңес» жұмыс жасайды. Кеңес елдегі барлық телеарналардың жұмысына талдау жасап отырады. Егер де, қандай да болмасын бір арна балалар көретін уакытта олар көруге болмайтын фильм немесе бір көрініс көрсететін болса, онда ол арнаға көп мөлшерде айып салынып, ойсырау жағдайына түседі. Жапондықтар тіпті ұялы телефондарды да қолға ала ба-
