стан
жазылу үлгісі. Дыбысталуы:
-ыстан
(
Қазағ-
ыстан, бағ-ыстан
),
-істан
(
Тэжіг-істан),
-үстан
(
Түрк-үстан, гүл-үстан),
-ұстан
(
Баіиқұрт-ұстан
).
Д ұ р ы с ы ,//
-ыстан//-істен, -ұстан//-үстон
түрде
айтылатын қөсымша.
Энентеза
(гр. ерепіһезіз -
қыстырылу)
- сөз
ішінде дауыссыздардың арасы на дауыстының
қыстырылуы. Бұл да сөздің айтылуын жеңілде-
туге негізделген. Ертеректе тілімізге еніп, айты-
луына орай жазылатын
борене (бревно), жеребе
(жребий), кереует (кровать), кіноз (князь), пүліш
(плюш)
сияқты орыс сөздерінің бас буынында-
ғы дауыстылар соның нэтижесі.
Мысалы:
қаса батыр
(қас батыр),
тапа тал
түсте{
тап тал түсте),
тұпа-тура
(тұп-тура) не-
месе
сазай
(саза),
тақтай
(тақта),
м үлдем
(мүлде).
_ Элизия
(лат. еіізіо -
ығыстыру) -
бунақта-
ғы сөздердің арасында қатар келген екі дауыс-
ты ны ң алды ңғы сы ны ң түсіп қалуы. Мысалы:
қарала (қара ала), алалмады (ала алмады), ай-
талмады (айта алмады), жоғаріл (жоғары іл),
жақсөнер (жақсы онер), жақсөлең (жақсы өлең),
жыйырмалты (жиырма алты), екайғыр (екі ай-
ғыр), мынадам (мына адам), алешкі (ала ешкі).
Аферезис
- элизияға қарам а-қарсы құбы-
лыс, я ғ н и бунақта қатар келген екі дауысты-
ның кейінгісінің түсуі. Бұл қазақ тілінде сирек
кездеседі, оның озінде алдыңғы соз бір буынды
әрі аш ы қ буынды болу керек. М ұндай сөздер
санаулы-ақ:
де, же, бұ(л), о(л), не, шылау -
Достарыңызбен бөлісу: |
