ЖҮРНАҚТЫ ЗАТ ЕСІМДЕР
309
кейбір атауыш (номинатив) сөздерді келтіруге
болады. Бұлардың барлы ғы да - кұс атаулары,
бэрі де - осы қанаттылардың дыбысына еліктеу-
ден келіп ш ы ққан жалпы есімдер. Бірақ олар
синтетикалы қ тәсілмен ж асалған создер емес.
М ысалы
көкек
атауы
көк-көк >көккөк >көкек
ре-
тімен, яғн и “ к ө к ” ды бы сы ны ң екі рет қайтала-
нуынан келіп ш ы ққан .
Қарға
да солай, сондай
ұлгіде пайда болған:
карк-карк> карккарк
(бұл
қосарда екі рет қайталанған -рқ дыбыс тіркесінің
соңғы сы түсіріліп) >
қаркка
(аттас лексемасы н-
дағы екі қатаң
-тт
дыбыстары ның бір ұяң -д
дыбысына ауы сқаны яғн и
адас
болып өзгергені
сияқты
кк> ғ
болып өзгерген)>
карға.
Қ азақ тілінде туынды түбір зат атаулары
етістік негіздерден де жиі жасалады. Я ғн и осы
етістік негіздерге ж ал ған аты н ж ұрн ақтар да
тілімізде бірталай. Бірақ бұлар туынды түбір ет-
істіктерден гөрі туа түбір етістіктерге көбірек жал-
ғанымды. Д ем ек соң ғы етістік түрімен сөзжа-
самдық қаты насқа түсетін жұрнақтар сан ж ағы -
нан да көбірек.
Достарыңызбен бөлісу: 
