56
ФОНЕТИКА
Й жуан езулік түрінің
айырым белгілері
Жасалым белгілері:
тіл ш ік ж у ы сы ң қы ,
кейінді, тербелімді (үнді), езулік дауыссыз дыбыс.
Аитылым белгілері:
бос ж уы сы ңқы , көмей
қуысты дауыссыз дыбыс.
Естілім белгілері:
бос лепті, үнді, жуан, езу
әуезді дауыссыз дыбыс.
Жалпы сипаттамасы:
тілш ік, ж уы сы ңқы,
үнді, кейінді (жуан), езулік дауыссыз дыбыс.
Ж іңіш ке езулік түрі: Ә Й , К (І)Й т.б.
(21-2-
сурет)
Ж асал ы м ы :
тіл о р т а с ы м ен т а ң д а й
ж айы лы ңқы жуысады (3-2),
жасалу орны на
қарай тіл ортасы; тіл ауыз қуысында ілгері итініп
жатады (6), тілдің ж аты сына қарай ілгерінді;
дауыс желбезегі мол тербеледі (5-2), желбезек
қаты сы на
қарай тербелімді; ерін жазылып (езу
тартып) барып (1-3) жасалады, ерін қатысына
қарай езулік дыбыс болып табылады.
Айтылымы:
тіл ортасы м ен таңдай бос
жуысады, жуысым күшіне
қарай бос жуысыңқы;
ауыз қуысы кіш ірейіп, көмей қуысы үлкейеді,
үстеме жасалым орны на қарай ауыз қуысты
дыбыс болып табылады.
Е стілім і:
тіл о р т а с ы м ен т а ң д а й д ы ң
ж уы сы м ы бос л е п п ен а я қ т а л а д ы , ж уы сы м
б ітім ін е
қар ай бос л е п ті; д а у ы с сы з ы ңы л
дыбысталады, үн қаты сы на қарай үнді; әуез
қатысына қарай жіңішке және езу әуезді дыбыс
болып табылады.
Й' жіңішке езулік түрінің айырым белгілері
Достарыңызбен бөлісу: 
