П у бли ка сы м әдениет, а қ п а ра т ж ә н е қ о ға м д ы қ к е л іс ім м и н и с т р л іг ін щ м ем л е к етт ік тілді дам ы ту бағдарламасы

жүктеу/скачать 38,54 Mb.

Pdf көрінісі

бет	67/497
Дата	14.10.2023
өлшемі	38,54 Mb.
	#113886

1 ... 63 64 65 66 67 68 69 70 ... 497

Байланысты:
kazak grammatikasy fonetika sozzhasam morfologiia sintaksis

Ж асалым белгілері:
тіл ұш ы , ж и н а қ ы
жуы сы ңқы, ілгерінді, тербеліңкі (ұяң), еріндік
дауыссыз дыбыс.
Айтылым белгілері:
босаң жуысыңқы, ауыз
қуысты дауыссыз дыбыс.
Естілім белгілері:
босаң лепті, ұяң, жіңішке,
ерін әуезді дауыссыз дыбыс.
Жалпы сипаттамасы:
тіл ұш ы, ж и н ақы
ж уы сы ңқы , ұяң, ілгерінді (жіңіш ке), еріндік
дауыссыз дыбыс.
Ж дауыссыз дыбысының үндесім түрлері
Жуан езулік түрі: Ж АҚ, Ж Ы Р т.б.
(20-1-
сурет)
Жасалымы:
тіл ұшы мен қызыл иек озара
жайылыңқы жуысады (2-3), жасалу орнына қарай
тіл ұшы; тіл ауыз қуысында кейін шегініп жатады
(8), тілдің ж аты сы н а қарай кейінді; дауыс
желбезегі жартылай тербеледі (5-3), желбезек
қаты сы на қарай тербеліңкі; ерін жазылып (езу
тартып) барып (1-3) жасалады, ерін қатысына
қарай езулік дыбыс болып табылады.
Айтылымы:
тіл ұшы мен қызыл иек озара
босаң жуысады, жуысым күш іне қарай босаң
жуысыңқы; ауыз қуысы үлкейіп, көмей қуысы
кішірейеді, үстеме жасалым орнына қарай көмей
қуысты дыбыс болып табылады.
Е стілім і:
тіл ұш ы м ен қы зы л и е к тің
жуысымы босаң леппен аяқталады , жуысым
бітім іне қарай б о саң леп ті; дуы ссы з ы зы ң
дыбысталады, үн қаты сы на қарай ұяң; әуез
қатысына қарай жуан және езу әуезді дыбыс
болып табылады.
Ж жуан езулік түрінің айырым белгілері
Жасалым белгілері:
тіл ұшы, жайылы ңқы
ж уы сы ңқы , кейінді, тербеліңкі (ұяң), езулік
дауыссыз дыбыс.
Айтылым белгілері:
босаң жуысыңқы, комей
қуысты дауыссыз дыбыс.
Естілім белгілері:
босаң лепті, ұяң (ызың),
жуан, езу әуезді дауыссы з дыбыс.
Жалпы сипаттамасы:
тіл ұшы, жайылыңқы
жуысыңқы, ұяң, кейінді (жуан), езулікдауыссыз
дыбыс.
Ж іңіш ке езулік түрі: Ж ІЛ ІК , Ж ЕЗ т.б.
(20-
2- сурет)
Ж асалымы:
тіл ұшы мен қызыл иек өзара
жайылыңқы жуысады (2-3), жасалу орнына қарай

48
ФОНЕТИКА
тіл ұшы; тіл ауыз қуысында ілгері итініп жатады
(6), тілдің ж аты сы на қарай ілгерінді; дауыс
желбезегі жартылай тербеледі (5-3), желбезек
қаты сы на қарай тербеліңкі; ерін жазылып (езу
тартып) барып (1-3) жасалады, ерін қаты сы на
қарай езулік дыбыс болып табылады.
Айтылымы:
тіл ұшы мен қы зы л иек өзара
босаң жуысады, жуысым күш іне қарай босаң
жуысыңқы; ауыз қуысы кішірейіп, көмей қуысы
үлкейеді, үстеме жасалым орны на қарай ауыз
қуысты дыбыс болып табылады.
Е стіл ім і:
тіл ұш ы м ен қ ы з ы л и е к т ің
жуы сы мы босаң леппен аяқталады , жуысым
бітім іне қарай босаң лепті; дауы ссы з ызы ң
ды бы сталады , үн қаты сы на қарай ұяң; әуез
қаты сы на қарай жіңіш ке және езу әуезді дыбыс
болып табылады.
Ж 1 жіңішке езулік түрінін айьтрым белгілері

жүктеу/скачать 38,54 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 63 64 65 66 67 68 69 70 ... 497