Мемлекет және қуқықі теориясы Оцу ццралы

1. Қүқық нормаларының түсінігі жэне белгшері
2. Қуқық нормаларының түрлері.
3. Қүқық нормаларының ңүрмльшы.
4. Қүқық нормасы мен нормативтік акт бабының арақатынасы.
1. Қүқық нормаларының гүсінігі және белгілері. 
Құқық нор­
масы - бүл мемлекет таныған жэне қамтамасыз ететін жалпыга 
міндетті, формальды анықталған жүріс-тұрыс ережесі. Қүқық нор- 
масынан қоғамдық қатынастар қатысушыларының құқықтары мен 
міндеттері туындайды жэне осы ереже аталған субъектілердің 
әрекеттерін реттеуі е бағытталган.
Заң нормасы - құқықтың алгашқы буыны, оның жүйесінің 
элементі. Сол себепті, бүл нормага ерекше әлеуметтік қүбылыс 
ретіндегі қүқықтың негізгі белгілерінің тэн болуы занды да. 
Алайд, бұл «құқық» жэне «құқық нормасы» түсініктерінің бір 
екенін білдірмейді. Олар бір-бірімен бүтін мен оның бөлігі ретінде 
байланысқа түседі.
Қүқық нормасының белгілері:
1) жалпыға міндеггілігі - ол адамдардың мүмкін және міндетті 
әрекеттеріне қатысты мемлекеттің биліктік ережелерін білдіреді;
2) формальды анықталғандығы - ол жазбаша түрде ресми құ- 
жаттарда көрініс табады;
3) мемлекетпен байланысы - оны мемлекеттік органдар орнық- 
тырады және мемлекеттік эсер ету шараларымен қамтамасыз еті- 
леді;
4) ұсынушылық-міндеттемелік сииат - ол бір субъектілерге қү- 
қықтар берсе, келесі субъектілерге міндеттемелер жүктейді, се- 
бебі, құқықты міндетсіз, ал міндетті кұқықсыз жүзеге асыру мүм- 
кін емес.
2. Қүқык нормаларының і^рлері. 
Заң нормаларының түрлері:
1) реттеуші және қүқыққоргаушы; 2) қүқық беруші. тыйым
салушы жэне міндеттеуші; 3) императивтік жәнс диспозитивтік.
Реітеуші норма-б ү л субъектінің субъективтік құқықтары мен 
міндеттерін, олардың пайда болу және әрекет ету жагдайларын 
анықтайтын норма.
Қүқыққорғаушы норма - бүл субъектіге мемлекеттік мэжбүрлеу 
шараларын қолданудың жагдайларын, осы шаралардың сипаты мен 
мазмүнын анықтайтын норма.
Құкык беруші норма - бұл субъектіге белгілі бір эрекеттерді 
жүзеге асыруға байланысты қүқықтарды беретін норма.
Тыйым салушы норма - бүл субъектіге белгілі бір әрекеттерді 
жасаудан бас тартуды міндеттейтін норма.
Міндеттеуші норма - бүл субъектіге белгілі бір мазмүндағы 
эрекеттерді жасау міндетін жүктейтін норма.

жүктеу/скачать 7,78 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: