УДК: 376 А.Н. Стыбай 1 1 Ауызша сөйлеу тілін қалыптастыру және есту қабілетін дамыту мұғалімі, Алматы қаласы білім басқармасының «Есту қабілеті төмен балаларға арналған №5 арнайы (түзету) мектеп-интернаты» КММ, Алматы қ., Қазақстан ЕСТУ ҚАБІЛЕТІ БҰЗЫЛҒАН БАЛАЛАРДЫҢ ПСИХИКАЛЫҚ ДАМУЫНА ТЕОРИЯЛЫҚ ТАЛДАУ Аңдатпа Есту қабілеті бұзылған балалардың психикалық дамуы – бұл сыртқы әлеммен өзара әрекеттесу-
дің ерекше жағдайларында жасалатын дамудың өзіндік жолы. Бұл ретте бұзылған дамудың тапшы
түрі, есту талдағышының бастапқы ақауы және онымен байланысты функциялардың неғұрлым
тығыз дамымауына, сондай-ақ есту арқылы байланысты басқа да бірқатар функциялардың дамуы-
ның бәсеңдеуіне әкеп соғады. Ішінара психикалық функциялардың дамуының бұзылуы өз кезегінде
естімейтін немесе нашар еститін баланың психикалық дамуын тежейді. Тапшылық түрінде күрделі
функцияаралық байланыстар мен иерархиялық координациялардың бұзылуы сияқты ерекшеліктер
байқалады. Бұл басқа функциялардың салыстырмалы түрде сақталуы кезінде бір перцептивті
жүйелердің дамымауы әртүрлі дәрежеде көрінеді.
Бұл мақалада есту қабілеті бұзылған балалардың психикалық дамуы тақырыбына теориялық
талдау жасалынған.
Түйін сөздер: психикалық даму, сурдопсихология, есту қабілеті зақымдалған бала, сөйлеу тілі
ауытқулары, екінші ауытқулар, түзету, ерекшелік, психикалық даму процесі.
Стыбай А.Н. 1 Учитель по развитию речи и слухового восприятия, КГУ «Специальная (коррекционная) школа-интернат №5 для детей с нарушениями слуха» управления образования города Алматы, г. Алматы, Казахстан ТЕОРЕТИЧЕСКИЙ АНАЛИЗ ПСИХИЧЕСКОГО РАЗВИТИЯ ДЕТЕЙ
