КОМПЬЮТЕРНЫЕ ТЕХНОЛОГИИ В

42 
 
технологическое  –  основное  внимание  уделяется  формированию  у  школьников  умений 
работать  за  компьютером  (авторский  коллектив  под  руководством  Н.  В.  Макаровой,  Л.  Л. 
Босова  и  др.),  информационное  –  большая  часть  заданий  ориентирована  на  обработку  и 
преобразование  информации  в  виде  текстов  (Н.  В.  Матвеева  и  др.);  социально-
культурологическое  –  авторы  опираются  на  национально-региональные  источники  (Н.  В. 
Софронова, Н. В. Бакшаева, А. А. Бельчусов). 
В  настоящее  время  благодаря  развитию  КТ  появились  новые  формы  организации 
учебного процесса, в которых  упор делается  на самостоятельное и индивидуализированное 
обучение.  Это  виртуальное,  дистанционное  обучение,  проектное  и  исследовательское 
обучение.  Поэтому  разработанный  нами  проект  может  быть  использован  не  только  на 
уроках, но и в домашнем обучении. 
 
Методы исследования: 
На  первоначальном  этапе  работы  над  проектом  нами  был  проведен  анализ 
литературы,  сделан  сбор  информации  и подобран  теоретический и практический  материал, 
используемый  в  разработке  электронного  приложения.  Так  же  была  выбрана  среда  для 
реализации  проекта,  которая  была  бы  приемлема  в  работе  не  только  учителям,  но  и  
учащимся начальной школы.  
В дальнейшей работе над проектом была изучена среда программирования Scrach, как 
одна  из  наиболее  оптимальных  сред,  где  учащиеся  в  полной  мере  могут  раскрыть  свои 
творческие таланты, так как в Scrach можно легко создавать фильмы, игры, анимированные 
открытки и презентации; придумывать и реализовывать различные объекты, определять, как 
они  выглядят  в  разных  условиях,  перемещать  по  экрану,  устанавливать  способы 
взаимодействия  между  объектами.  Дети  могут  сочинять  истории,  рисовать  и  оживлять  на 
экране  придуманных  ими  персонажей,  учиться  работать  с  графикой  и  звуком.  Важно  и  то, 
что  ребенок  имеет  возможность  поделиться  результатом  своего  творчества  с  друзьями  или 
другими пользователями. 
 
Описание проекта: 
Весь материал проекта собран  в единое электронное приложение, которое позволяет 
с  легкостью  выбирать  необходимый  материал  простым  нажатием  левой  кнопки  мыши. 
Разработанный проект рекомендуется учителям начальной школы. 
При  запуске  электронного  приложения  на  экране  появляется  страница  приветствия 
(рисунок 1). 
Для  продолжения  ознакомления  с  материалами  необходимо  нажать  кнопку 
«ПРОДОЛЖИТЬ».  На  экране  появится  содержание  на  материал,  необходимый  для 
дальнейшей работы (рисунок 2). 
 

43 
 
 
Рисунок 1. Страница приветствия 
 
 
Рисунок 2. Материалы проекта 
Весь  материал  разбит  на  2  блока  (первый  из  которых  состоит  из  2-х  частей)  в 
соответствии с назначением каждого блока. 
Первый блок выступает как памятка учителям информатики начальных классов. 
1)  Кнопка  «Методика  применения  компьютерных  технологий  в  обучении  учащихся 
начальной  школы»  открывает  материал  по  применению  компьютерных  технологий  в 
обучении учащихся начальной школы  (рисунок 3). 
 

44 
 
 
 
Рисунок 
3. «Методика применения компьютерных технологий в обучении учащихся начальной 
школы» 
 
Здесь  можно  ознакомиться  с  теорией  разработки  и  реализации  педагогических 
условий  компьютерно-информационного  обучения  в  начальной  школе  (рисунок  4),  с 
особенностями  компьютерно-информационного  обучения  в  начальной  школе  (рисунок  5), 
педагогическими основами процесса формирования компьютерно-информационного опыта у 
учащихся начальной школы (рисунок 6). 
 
 
 

45 
 
Рисунок 4. Разработка и реализации педагогических условий компьютерно-
информационного обучения в начальной школе 
 
 
 
 
Рисунок 5. Особенностями компьютерно-информационного обучения в начальной 
школе 
 
Рисунок 6. Педагогические основы процесса формирования компьютерно-
информационного опыта у учащихся начальной школы 
 
2) Кнопка «Методические материалы преподавания темы «Программирование в среде 
Scrach»» открывает материал для изучения (рисунок 7). 
Весь материал грамотно структурирован. 
 
 

46 
 
 
 
Рисунок 7. Рабочая область материала для изучения 
 
Здесь в «Вводной части» подробно описаны: 
- Особенности обучения младших школьников программированию (рисунок 8). 
- 
Анализ 
существующих 
методик 
обучения 
младших 
школьников 
программированию(рисунок 9). 
- Особенности среды программирования Scrach(рисунок 10). 
 Рекомендации  по  организации  работы  младших  школьников  в  программе 
Scrach(рисунок 11). 
 
 
 
 
Рисунок 8. Особенности обучения младших школьников программированию 
 
 
 
 
 

47 
 
 
Рисунок 9. Анализ существующих методик обучения младших школьников 
программированию 
 
Рисунок 10. Особенности среды программирования Scrach 
 
Рисунок 11. Рекомендации по организации работы младших школьников в программе  
Scrach 
В  основной  части  представлена  разработанная  методика  преподавания  темы 
«Программирование в среде Scrach», которая включает: 

48 
 
-  Материал  по  изучению  команд  среды  программирования  Scrach,  который  можно 
посмотреть  нажав  соответствующую  кнопку  на  форме.  Здесь  представлено  8  основных 
команд, которые используются в программе Scrach (рисунок 12). Каждая команда подробно 
описана и доступна для понимания учителю начальных классов (рисунок 13).  
 
Рисунок 12. Изучение команд среды программирования Scrach 
 
 
Рисунок 13. Блок-звук 
 
Далее  представлены  разработки  практических  работ  для  проведения  занятий 
ученикам  начальных  классов.  Здесь  представлено  7  практических  работ  (рисунок  14)  с 
подробным  объяснением  каждого  шага  (рисунок  15).  Учителю  достаточно  изучить 
практические работы, понять сущность работы и непосредственно обучать детей.  
 
Рисунок 14. Сборник практических работ для проведения занятий 
 
 

49 
 
 
Рисунок 15. Пример практической работы 2 
В  завершении  представлены  проектные  задания  (рисунок  16),  которые  можно  выдавать 
ученикам  и  прослеживать  их  выполнение  учениками.  Выдается    только  задание-рисунок 
(рисунок 17). Ученики, проявляя свою творческую активность, выполняют данное задание и 
показывают учителю. В приложении учителю также можно посмотреть исходник программы 
задания. 
 
 
 
Рисунок 16. Проектные задания для выдачи ученикам 

50 
 
 
Рисунок 17. Пример проектного задания «Кот» 
 
 
Ожидаемые результаты: 
Проблема  поиска  путей  преподавания  программирования  для  младших  школьников, 
системного  уровня  деятельности  учащихся  школы,  определение  содержания  обучения 
информатике  учащихся  начальной  школы,  в  условиях  развития  информационного 
образовательного пространства актуальна и требует дальнейшего исследования.  
Анализ  учебников  и  учебных  пособий  показал  то,  что  программирование  учащимся 
начальной школы должно тесно идти с развитием творческого потенциала учащихся. Одним 
из  способов  организации  учебной  деятельности  учащихся  является  использование 
компьютерных технологий. Использование данной технологии связано с простотой освоения 
и огромным потенциал усвоения учебного материала. 
Таким  образом,  первое  знакомство  с  цифровыми  технологиями  можно  организовать 
через  Scrach,  что  для  детей  означает  -  через  игру.  Через  Scrach  можно  раскрыть  многие 
вопросы  школьной  информатики,  особенно  для  младших  школьников.  В  настоящее  время 
информатику начинают изучать уже в начальной школе.  
На  основе  анализа  учебников  и  возможностей  программы  нами  сделан  вывод,  что 
обучение учащихся начальной школы программированию в среде Scrach должно проходить 
поэтапно, от простого к сложному. 
Для  того  чтобы  дети  эффективно  усваивали  знания  в  новой  области,  необходимо 
наличие  мотивации.  А  мотивация  учебной  деятельности  возникает,  если  они  чувствуют 
личную  заинтересованность  в  приобретении  знаний  для  достижения  своей  цели.  Scrach 
позволяет создавать проекты, которые интересны различным возрастным группам от 8 до 16 
лет и старше - интерактивные презентации, мультфильмы, компьютерные игры, программы-
тренажеры с использованием графики и мультимедиа. 
В  итоге  в  выше  изложенном  материале  проекта  были  даны:  особенности 
компьютерно-информационного  обучения  в  начальной  школе,  педагогические  основы 
процесса  формирования  компьютерно-информационного  опыта  у  учащихся  начальной 
школы, описаны формы и методы обучения информатике в начальной школе. 
Список используемой литературы: 
Хотунцев  Ю.Л.  Проблема  формирования  технологической  культуры  учащихся.  // 
Педагогика,  2006. №3 С. 10-15. 
Савенко  А.  И.  Методика  исследовательского  обучения  младших  школьников  /  А.  И. 
Савенко. − Самара.: Фѐдоров, 2010. − 192 с. 
Проектные  задачи  в  начальной  школе:  пособие  для  учителя  /  А.  Б.  Воронцев,  В.  М. 
Заславский, С. В. Егоркина. – 3-е изд. – М.: Просвещение, 2011. – 176 с. 

51 
 
Автор: Міркемел А.М., 3 курс, «Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығы. 
Ғылыми жетекші: Сейсембай Г.А., аға оқытушы. 
«АБАЙ  “ТОЛЫҚ АДАМ”  (КЕМЕЛ АДАМ) ІЛІМІ – “МӘҢГІЛІК ЕЛДІҢ” 
МОРАЛЬДЫҚ КОДЕКСІ» 
 1.Кіріспе  
Ғылыми  жобаның  ӛзектілігі:  Абай  халқымыздың  ҧлы  ҧстазы.  Оның  ӛлеңдері  мен 
қара сӛздерінің ең басты объектісі - А Д А М, басты мақсаты - А Д А М тәрбиесі.  «АДАМ 
болғанда  да  «ӛзі  ҥшін  оттаған  хайуанның»  бірі  емес,  адамдар  ҥшін  еңбек  ететін,  «ақыл, 
қайрат,  нҧрлы  жҥректі  тең  ҧстайтын»  жан  –  жақты  жетілген  А  Д  А  М».  Абайша  айтқанда, 
«толық  адам».  Абайдың  мҧраты  –  адамда  адамгершілік,  кісілік  жағынан  жетілдіру  арқылы 
қоғамды жетілдіру, қазақ қоғамын ілгері дамыған мәдениетті елдер қатарына қосу [1, 6 бет]. 
Қазіргі  жас  буынның  сҧранысына  сәйкес    Абай  мҧраларын    компьютерлік  бағдарламалар 
(MS  Access,  электронды  оқулық)  кӛмегімен,  әлеуметтік  желідегі  қоғамдастық  арқылы 
дәріптеу, насихаттау, меңгерту. 
2.  Ғылыми  жобаның  мақсаты:  Абай  «толық  адам»  ілімін  зерттеп,  ғалымдардың 
пікірлері  мен  зерттеулерін  жҥйелеп,  «толық  адам»  концепциясын  қалыптастыру.  Жас 
ҧрпақтың  рухани  санасын  ҧлттық  негізде  қалыптастыру  барысында      Абай  «толық  адам» 
ілімін жастар бойына сіңірудің заманауи талаптарға сәйкес формаларын, тҥрлерін іздестіру, 
анықтау  және  жҥзеге  асыру.    Жас  ҧрпақты  рухани  жағынан  жаңа  жолға  тҥсіру,  тазарту, 
рухани қазынасын байыту. 
          3. Ғылыми жобаның міндеттері:  
          1.  Абайдың  дҥниетанымындағы  «толық  адам» 
ілімін ғылыми тҧрғыдан зерттеу;  
2.  Тақырыпқа  қатысты  ғылыми  мақалалар 
жариялау;  
3.Абай  шығармалары  бойынша    «толық  адам» 
концепциясын қалыптастыру; 
4.  «Толық  адам»  іліміне  қатысты  шығармаларын 
әдеби талдау; 
5.Тақырыпқа  қатысты  шығармаларындағы  араб 
сӛздерінің  тҥсіндірме  сӛздігін  компьютерлік  бағдарлама 
(MS Access)  нҧсқасында дайындау. 
6. Абай адамгершілік ілімін заманауи әдістер (мысалы, компьютерлік бағдарламалар, 
әлеуметтік желідегі қоғамдастық (сообщество) жҧмыстары арқылы жастар арасында тарату, 
насихаттау.  
Ғылыми жобаның  негізгі нәтижелері:  
1.
 
ЖОО студенттеріне, мҧғалімдерге, оқушыларға,  жалпы оқырмандарға арналған әдеби 
– теориялық,  танымдық  сипаттағы  «Мәңгілік ел»  мҧраты  –  Абайдың даналық  мҧрасы  
(«толық адам» ілімі бойынша)» атты  электрондық оқулық дайындалды;  
2.
 
-          Тақырып  бойынша  3  ғылыми  мақала  жарияланып,  2    ғылыми  мақала  басылымға 
ҧсынылды; 
3.
 
  -      Абай  шығармаларындағы  адамгершілік  идеяларын,  «толық  адам»  ілімін  жастар 
арасында  насихаттау  мақсатында  әлеуметтік  желіде  қоғамдастық  (сообщество)  
жҧмысы жҥргізілуде; 
4.
 
-  Абайдың «толық адам» туралы ойлары  ғылыми тҧрғыдан мазмҧндалып,  талданатын  
аудиотаспалар дайындалды;  
5.
 
-      Абайдың  «толық  адам»  («кемел  адам»)  мәселесі  кӛтерілетін  шығармаларында 
қолданылған   араб  сӛздерінің сӛздігі қҧрастырылды  (MS Word және Access тҥрінде); 
6.
 
-    Студенттер  мен  оқушылар  арасында  Абай  мҧрасы  бойынша  сауалнама  жҥргізіліп, 
статистикалық мәлімет жинақталды.   
 
4. Ғылыми жобаның жаңашылдығы мен маңыздылығы:  

52 
 
Бҥгінгі таңға дейін Абай  «толық адам» ілімін зерттеген ғалымдар баршылық. Ғалым 
М.Мырзахметов Абай мен Әл  – Фарабидің арасындағы байланысқа ерекше назар аударған. 
Абайдың «жҥрек» туралы ойлары әл-Фарабиден басталғанын тілге тиек еткен. 
Жоба  барысында  «толық  адам»  туралы  ӛлеңдердің  бастауы  қайдан  басталғаны,  қай 
ғалым, қалай зерттегені анықталды.  М.Мырзахметов Абай «толық адам» ілімін ӛзінің «Абай 
және  Шығыс»  және  «Абайтану»  атты  еңбектерінде  қарастырған  болатын.  Ғалымның 
зерттеуінше,  Абайдағы  «толық  адам»  жайлы  ойдың  о  бастағы  тӛркіні  «Ғылым  таппай 
мақтанба»  ӛлеңінен    басталады  [2,  95  бет].    «Толық  адам»  іліміне  тоқтала  кетсек,  ғалым 
Мақсат Әліпханов тӛмендегідей жҥйе ҥлгісін береді: 
а) толық адам: ақыл, қайрат, жҥрек; 
ә) ақыл, жҥрек; 
б) жәуанмәртлік: ақыл, рақым, әділет; 
в) жҥрек: әділет, рақым,т.б 
г) әділет; 
ғ) сҥю; 
д) ізгілік [3, 260 бет].  
  
Біз осы жҥйені негізге ала отырып,  Абай «толық адамын» зерттеу барысында, 
«толық адам» концепциясын қҧрастырдық.  
     
Ӛлеңдері,  қара  сӛздері  талданып,  тақырыбы,  идеясы,  негізгі  ойы,  тәрбиелігі 
анықталып, қосымшалар енгізілген концептілер: 
1. ИМАН концептісі 
2. ИМАНИ ГҤЛ концептісі 
3. АҚЫЛ концептісі 
4. ЖҤРЕК концептісі 
5. ҚАЙРАТ концептісі 
6.ЖӘУАНМӘРТЛІК  концептісі.  Бҧл  –  жобаның  ең  басты  жемісі.  Жобаның  осы 
тақырыптағы  басқа  зерттеулерден  ең  басты  артықшылығы  –  Абай  ілімін  мектеп 
оқушыларына,  жастарға,  жалпы  кӛпшілік  қауымға  компьютерлік  бағдарламалар  арқылы, 
әлеуметтік  желідегі  қоғамдастық  (сообщество)  жҧмысы  арқылы,  яғни  қазіргі  заманауи 
технологиялар арқылы жеткізу мен насихаттауда.  
5. Зерттеу әдістері:  
Методологиялық  зерттеу,  салыстыру,  анализ  әдістері:  Жобаны  жҥзеге  асыру 
барысында  Абай  «толық  адам»  іліміне  қатысты  белгілі  ғалымдардың  зерттеу  нәтижелері  
толық қарастырылып, сараланып, салыстырылып, талданды.  
   Әдеби  –  теориялық  талдау  әдісі:  Ақынның  адамгершілік  тақырыбындағы 
шығармалары жинақталып, мазмҧнымен танысылып,  әдеби  – теориялық  талдауға тҥсіріліп, 
тақырыпқа қатысты негізгі ойы мен идеялық тҥйін анықталды. 
Компьютерлік  технологиялар  әдісі:  Абайдың  «толық  адам»  іліміне  қатысты 
шығармаларынан  70  араб  сөзі  анықталып,  олардың  мағынасы  ашылып,  олар    MS  Access 
бағдарламасы  арқылы  электронды  сөздік  қҧрастырылды.    Әдеби  –  теориялық,  танымдық 
сипаттағы «Мәңгілік ел» мҧраты – Абайдың даналық мҧрасы («толық адам» ілімі бойынша)» 
атты  электрондық оқулық дайындалды. 
Сауалнама,  статистикалық  әдістер:  Жас  ҧрпақтың  рухани,  мәдени,  әдеби 
байлықтарын, Абай туралы білімдері, «толық адам» туралы тҥсініктерін зерттеу мақсатында 
ҚМПИ  студенттері  мен  Ы.Алтынсарин  атындағы  балаларға  арналған  кітапхана 
оқырмандарынан    сауалнамалар  алынды.  Сауалнама  нәтижесінде  жастардың  Абай  ілімін 
меңгеру деңгейлері статистикалық тҧрғыдан анықталды.  
Зерттеу нәтижелері бойынша мақала жариялау әдісі:  Тақырып тӛңірегінде зерттеу 
жҧмыстары  жҥргізіліп,  олар  сараланып,  басты  нәтижелері  анықталып,  мақалалар 
жарияланды.    
       
   Жобаны жҥзеге асыру нәтижесінде жарияланған мақалалар:  

53 
 

 
Міркемел А.М.,  Сартай А.  Ғылыми жетекші: Сейсембай Г. Matherials of the XI 
International  scientific  and  practical  conference.    ―Cutting  –  edge  science‖,  -  2015.    ISBN    978  – 
966 – 8736-05-67  «Абай шығармаларындағы имандылық мәселесі».     78 бет 

 
Міркемел  А.М.  Ғылыми  жетекші:  Сейсембай  Г.А.  ҚАЗАҚ  ХАНДЫҒЫНЫҢ 
550  ЖЫЛДЫҒЫНА  АРНАЛҒАН      ХАЛЫҚАРАЛЫҚ  СТУДЕНТТІК  ҒЫЛЫМИ 
КОНФЕРЕНЦИЯ  МАТЕРИАЛДАРЫ.  АСТАНА  -  2015  ж.  ББК  72.  Міркемел  А. 
«АБАЙДАҒЫ ИМАНИГҤЛ (ҤШ СҤЮ)  – ТОЛЫҚ АДАМ ІЛІМІНІҢ ТЕМІРҚАЗЫҒЫ». 98 
бет 

 
Міркемел  А.М.  Ғылыми  жетекші:  Сейсембай  Г.  А.      М  43  Межвузовский 
вестник №3(27). Научный журнал. – Петропавловск: СКГУ им. М. Козыбаева, 2015. – 192 с.           
УДК 378           ББК 74.58     «Абайдың «Толық адам» іліміндегі жҥрек культі «  184 бет  
6. Жобаның сипаттамасы: Абайдың мҧраты – адамда адамгершілік, кісілік жағынан 
жетілдіру  арқылы  қоғамды  жетілдіру,  қазақ  қоғамын  ілгері  дамыған  мәдениетті  елдер 
қатарына қосу. «Атымды адам қойған соң, қайтіп надан болайын» деп, адам атына терең мән 
беріп,  жоғары  талап  қойған  Абай  ӛз  шығармаларында  адамның  жаратылысы  мен  ӛсіп-
жетілуін, адам болу жолы мен адамдықтан шығатын жаман істерді атап кӛрсетеді. Сӛйтіп, ӛз 
халқының бала тәрбиесіндегі қателіктерін аша отырып, баланы шын мәнінде Адам болу ҥшін 
қалай тәрбиелеу керектігін ӛлеңдері мен қара сӛздерінде жан-жақты ашып кӛрсетіп отырған. 
Одан  әрі  данышпан  ақын  адамның  «толық  адам»  болу 
мәселесін  алдыға  тартып,  шығармаларында  оған  бҧл 
ӛзекті  ойын  гуманистік  тҧрғыдан  кҥллі  адамзаттық 
деңгейге  кӛтереді  [1,  6  бет].  Ақын  мҧрасын  зерттеп-
зерделеуге және танытуға мол ҥлес қосып жҥрген белгілі 
ғалым  Мекемтас  Мырзахметов  «Абайтанудың  бҥгінгі 
міндеттері»  атты  мақаласында    «Келер  ҧрпақтың  Абай 
мҧрасын  мейлінше  терең  танып  білуде,  меңгеруде 
Қазақстан  ғалымдарының  алдына  қойылар  ең  жауапты, 
ең  қҧрметті  әрі  қат-қабат  қиындығы  қосарлана  жҥретін 
шешуші  мәселе  –  Абай  негізін  қалаған  әрі  Абайдың 
жҧмбағына  айналған  «толық  адам»  ілімі  туралы 
мәселені меңгеруде жатыр деген [1,5].  
Ғалым, 
әдебиетші 
М.Мырзахметовтың 
пікірін 
толығымен 
қостай 
отыра, 
Абай 
шығармашылығындағы  «толық  адам»  мәселесін 
зерттеу  әдебиетте  де,  философия  мен  психология  сияқты  ғ ылымдар  саласында  да 
әлі ӛз маңызын жоймақ емес дегіміз келеді.  
 
Жобамызда    жас  ҧрпақтың  рухани  санасын  ҧлттық  негізде  қалыптастыруға, 
адамгершілікке,  тәлім  –тәрбие  беруге  пәрменді  ықпал  ете  аларлық  мҥмкіндігі  мол  Абай 
мҧралары    қарастырылды.  Жобаның  теориялық  бӛлімі    кіріспеден,  2  бӛлімнен  және 
қорытындыдан,  5  қосымшадан  тҧрады.  Бірінші  бӛлімінде  Абайдың  дҥниетанымы 
ғалымдардың  еңбегі  негізінде    сараланды.  Бірінші  бӛлім    «Абай  дҥниетанымының 
философиялық    негіздері»  және    «Абайдың  психологиялық  кӛзқарастары»  атты  екі 
тараушадан  тҧрады.  Бірінші  тараушасында  Абайдың  кӛзқарасы  мен  дҥниетанымына  әсер 
еткен  Шығыс  ақын  –жазушылар  қарастырылды.  Олардың  шығармаларымен  Абайдың 
еңбектері 
салыстырыла 
зерттелді.«Абайдың 
психологиялық 
кӛзқарастары» 
атты 
тараушасында Абай дҥниетанымы мен шығармашылығында орын алған адамның ішкі жан – 
дҥниесінің ақыл, сезім және қайрат секілді  қасиеттері жан –жақты зерттелді.  
   «Абай  дҥниетанымындағы  адам  мәселесі»    атты    екінші  бӛлімінде  адам  тану  мен 
адамгершіліктің мәніне, сырына ҥңіле тҥскен, қайтсем адам атын асқақ, асыл етем деп шарқ 
ҧрған  Абай  шығармаларындағы  «адам  болу»  мәселелері  қарастырылды.  Бҧл  бӛлім  «Абай  
шығармаларындағы  адам мәселесі» және  «Абай дҥниетанымындағы «толық адам»бейнесі» 
атты екі тараушадан тҧрады.  

54 
 
Осы  жобаны  жҥзеге  асыру  барысында  елеулі  нәтижеге  қол  жеткіздік.  Оның  бірі  – 
Абайдың «толық адам» концептісін қалыптастырылды. 
 Екіншісі    -  сауалнамалар  алу  арқылы  Абай  мен  жастар  арасындағы  байланыс 
анықталды.  
Ҥшіншісі – Абай шығармаларындағы араб сӛздерінен сӛздік жасалды. «Абай» тілінің 
сӛздігі  мен  «Абай»  энциклопедиясына  сҥйене  отырып  жасалған  сӛздік  енгізілді.  Атауы  - 
«Абайдың  «толық  адамға»  қатысты  шығармаларындағы  араб  сӛздерінің  сӛздігі».     
Абайдың «толық адам» іліміне қатысты шығармаларынан 70 араб сөзі анықталып, олардың 
мағынасы ашылып, олар электронды сөздік (MS Access) тҥрінде жҥзеге асырылды.  
Тӛртіншісі-  тақырыпқа  байланысты  3  ғылыми  мақала  облыс,  республика,  әлем 
тӛңірегінде жарық кӛрді. (2 ғылыми мақала басылымға жіберілді) 
Бесіншісі  –Абайдың  «толық  адам»  іліміне  қатысты  шығармалары  іріктеп  алынып, 
оларға  әдеби  –  теориялық  талдау  жасалынды,  сол  шығармаларына  қатысты  ғалымдардың 
пікірлері  мен  зерттеулері    қамтылды,  Өлеңдердің  идеялары,  тақырыптары,  жанрлары, 
поэтикалық тілі, құрылысы анықталды. 
Алтыншысы  –  әдеби  –  теориялық,  танымдық  сипаттағы  «Мәңгілік  ел»  мҧраты  – 
Абайдың  даналық  мҧрасы  («толық  адам»  ілімі  бойынша)»  атты    электрондық  оқулық 
дайындалды.  Қосымша ретінде ғалымдардың пікірі енгізілді.   
   Жетіншісі- Абай «толық адам» іліміне қатысты ӛлеңдер аудиотаспаға бастырылды.  
Қорытындыласақ,  Абайды оқу бір басқа,  ал  Абайды тоқу, Абайдың  «толық  адамы» 
туралы ойларын кӛңілге тҥйіп, дәл сондай адам болуға ҧмтылу бір басқа қҧбылыс.  

жүктеу/скачать 11,14 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: