Ислам ғылымхалы
басқа мәзһабтарда жолаушылықта екі намазды қосып оқу
бар. Сол себепті, жолаушылықта ханафи адам шафиғи
мәзһабы бойынша зәру жағдайларда екі намазды қосып
оқып жатса, рақымдылық әрі жеңілдік емес пе?!
Біз бұл кітапта ғибадаттың тазалық, намаз, ораза,
зекет, қажылық, т.б. секілді негізгі мәселелеріне кеңінен
тоқталдық. Осы жағынан алғанда, қазақша жазылған
алғашқы кітап. Бұл еңбек Имам Ағзам мәзһабын негізге
ала отырып жазылғандықтан, сол мәзһабтан Ибн Абидин,
Касани секілді т.б негізгі қайнар көздерді пайдаландық.
Бір мәселені қозғағанда, әуелі аят пен хадистерден мысал
бердік. Дәлел ретінде берілген салмақты хадистерді
неғұрлым Бухари мен Муслимнен көбірек алуға ат
салыстық. Оқырманды жалықтырмау мақсатымен, екі
тақырып арасында ғибадаттың хикметтерін, ғибратты
әңгімелер жаздық. Ғибадат еткенде пайдаланатын
дұғалардың арабша мәтінін әрі транскрипциясы мен
аудармасын бердік. Кітаптағы барлық терминдердің
неғұрлым қазақша баламасын ұсынып, қосымша
арнайы тақырыпшада топтастырдық. Кітапты ғылыми
еңбек дей тұрғанмен жалқыға да, жалпыға да ұғынықты
болсын деген мақсатпен таразының екі басын тең ұстап,
қарапайым тілмен жазуға тырыстық. Кітап халқымыздың
рухани дүниесін байытуға қарлығаштың тұмсығымен
ілген бір тамшы судай да болса үлесін қосып жатса,
мақсатымыз орындалып, көңіл күзіміз көгілдір көктемге
айналар еді.
Мұхитдин Исаұлы
Қайрат Жолдыбайұлы
10
11
ДІН
Адамзат тарихына көз салсақ, ықылым заманнан
бері дінсіз өмір сүрмегенін байқаймыз. Адам жеке тұлға
ретінде де, қоғамдық тұрғыдан да дінге мұқтаж. Өйткені,
дінге деген сенім оның табиғаты мен жаратылысында бар.
Туа біткен қасиет. Дін – оның мына қалтарыс-бұлтарысы
мың сан қабат ғұмырында арқа сүйер тірегі, сарқырап
аққан өмір-өзендегі қайығының діттеген мақсатына
апарар ескегі мен жөн көрсетер темірқазығы.
Жеті қабаттан тұратын ғаламат әлемге бір сәт көз
салайықшы! Неткен ғажап жаратылыс?! Қандай тіл
жетпес жүйе?! Осы әлемде адамнан басқа әрбір жара-
тылыс өз қызметін қалтқысыз атқарып, тыныс-тіршілігін
жасауда. Алдын ала келісіп қойғандай бірігіп, жұмыла
кірісіп, әлемнің тепе-теңдігін сақтап, жағдай жасап, соған
бағынуда. Ал адам баласы осынау жеті қабат әлем өзіне
бағынса да, бақытты емес. Ол ұзақ уақыт бойы ойланып,
бұл ғұмырға неге келгенін, қайда баратынын таба алмау-
да. Мына әлемнің өзіне не үшін бағынатынын, өзінің кім
екенін ұға алмай жүр. Кейде ол өзінің дүниедегі жалғыз
ақыл-ой иесі екенін аңғарса да, жақсы ғұмыр сүре алмай
жүр. Құс екеш құстың ұясы қараған жанды тамсандырса,
ал адам өз баспанасын әзер салуда.
Адам – әлемде бірден-бір саналы жан. Бірақ зор
тауқыметті де сол санадан көрді. Өйткені, санасы өзін
қашан да сұрақ қойып мазаласа да, бірақ жауап бере
алмайтын. Әлемдегі әркімнің өз қызметі мен мақсаты
бар. Бәрінің мақсаты – адамға қызмет ету. Бірақ адам
|