4. Құбылаға бет бұру
Намазды құбылаға қарап оқу шарт. Мұсылмандардың
құбыласы – Меккедегі Қағба. Тек қана салынған ғимарат
емес, сонымен қатар, сол ғимараттың орналасқан жері де
Қағба саналады. Мәдинаға көшпес бұрын мұсылмандар
құбыласы Қудустағы Ақса Мешіті еді. Мәдинаға көшкен
соң:
«Жүзіңді Харам Мешіті жаққа бұр»
153
аяты арқылы
құбыла Меккедегі Қағбаға бұрылды.
150
А.б.Ханбәл,II, 187.
151
Әбу Дәәуд, Либас, 31.
152
Ибн Мажә, Таһарат, 132.
153
Бақара, 2/144.
135
Намаз
Қағбаны көрген адам жүзін тура сол Қағбаға
қаратып оқиды. Егер одан алыс болса, тікелей Қағбаға
емес, соның бағытына қарай жүзін бұрады. Намаздың
мақсаты – жүрекпен Аллаһ Тағалаға берілу. Әлбетте,
Аллаһ өлшем, бағыттан пәк. Бірақ жүректің көңілі жай
болып, намазда күллі мұсылманның жүзін бұратын бір
жер қажет. Сырттай жүзімізді Аллаһтың үйі – Қағбаға
бұрғанымыздай, іштей де Аллаһ назар салатын жүрегіміз
бен көңілімізді барлық нәрселерден аластап, тазалап, тек
Аллаһқа бет бұруымыз керек
154
.
Қағбаның қай бағытта болғанын білмеген адам
құбыланы білетін адамдардан сұрайды. Мүмкіндік
болмаған жағдайда, құбыланы өз иштиһадымен
(түйсігінің итермелеуімен) табуы ләзім. Яғни, осы тұста
болуы тиіс деп, айға, жұлдызға, т.б. қарап, намазын
жобалаған жағына қарай оқуы тиіс. Бірақ намазын бітір-
ген соң оқыған жағы құбыла болмай шықса, намазын
қайта оқудың қажеті жоқ. Құбыла жайлы күмән мейлі
дала, мейлі қала, мейлі күндіз, мейлі түнде болсын бәрі-
бір. Мұндай адамға біреудің есігін қағып, құбыланы сұрап
жатудың қажеті жоқ
155
. Құбыла жайлы қүмәнданған кісі
жанында адам бола тұрып, одан сұрамай өз қөзқарасымен
бір тарапқа қарай оқыса, сол оқыған жағы құбыла болып
шықса, намазын қайта оқу тиіс емес. Бұрыс шықса,
қайта оқуына тура келеді. Көздері көрмейтін адам да
осы секілді. Құбыла жайлы жөн білетін сенімді кісінің
сөзіне қанағаттанбаса да, оған сену қажет. Себебі, хабар
– зерттеуден әлдеқайда басым тұрады.
154
ДИА, 231-бет.
155
Білмен, 110.
136
Ислам ғылымхалы
Құбыла жайлы әр түрлі пікірдегі адамдар әрқайсысы
білетін жағына қарай оқиды. Олар бір-біріне имам бола
алмайды. Жабир ибн Абдуллаһ айтады: Бірде Аллаһ
Елшісі бір топ адамды бір жаққа жіберді. Түнде аспан
бұлт болған соң ешкім құбыланы біле алмады. Осыдан
барып әркім өз білген жағына қарай намаз оқыды.
Біз мұны Аллаһ Елшісіне жеткіздік. Ләм-мим демеді.
Бірақ көп өтпей-ақ мына аят түсті:
Достарыңызбен бөлісу: |