326
іі. толғау табына қарайтын сөздер:
Толғау түрлері де толып жатыр, оның ішіндегі негізгі түрлері
мыналар:
1)
Сап толғау
, 2)
марқайыс,
3)
налыс
(мұңайыс), 4)
на
-
мыстаныс
, 5)
сұқтаныс
, 6)
ойламалдау
.
Ойламалдау түрі көп, ойламалдаудан бөлініп: 1)
сөгіс
толғауы
яки даттау, 2)
күліс толғауы
яки күлкілеу, 3)
масқаралау
шығады.
Күлкілеудің өзі үш түрге бөлінеді: а)
мазақ,
ә)
мысқыл
,
б)
қулық
.
Қулық та екі түрлі: бірі –
сықақ
, екіншісі –
әзіл
.
ііі. Айтыс-тартыс табына қарайтын сөздер:
Айтыс-тартыс табына кіретін сөздер түрі де толып жатыр.
Оның ішінде негізгі басты түрлері мыналар:
1)
Айтыс сөз
, 2)
тартыс сөз
.
Тартыстың өзі басты-басты үш тарау болып бөлінеді:
1)
мерт
яки әлектекті тартыс (трагедия), 2)
сергелдең
яки азап-
ты тартыс (драма), 3)
арамтер
яки әурешілік (комедия).
Тартыс күйге ән-күй қосылса,
тартыс зауықты деп атала-
ды. Тартыс сөз қу тілді болса, қулықты деп аталады; қисыны
қызық болса, күлдіргі тартыс болады; сиқыр мазмұнды тартыс
сиқырлы деп аталады.
Қазақ әдебиетінде бұл түрлердің
кейі бар, кейі жоқ. Кейі
жеттікпеген, шалалау, балалау түрде. Бар түрлері
төменде
қазақ әдебиетінің жаңа дәуірінен басталып, тиісті сипаттары-
мен көрсетілмекші.
Достарыңызбен бөлісу: