13
•
шикізатты, материалдарды, жартылай фабрикаттарды үнемді
жұмсауды және тиісті сақтауды ұйымдастыру, олардың сапасын төмендетпей
сақталуын қамтамасыз ету.
Материалдық
-
техникалық қамтамасыз
ету жоспары материалдардың
негізгі номенклатурасы бойынша материалдық баланстарды, энергетикалық
баланстарды, түрлері бойынша материалдық ресурстарға қажеттілік
есептерін, материалдарды, Отын және энергетикалық ресурстарды жұмсау
нормалары мен нормативтерін қамтиды.
Материалдар негізгі, көмекші, сатып алынған компоненттер мен
жартылай фабрикаттарға бөлінеді. Отын
-
энергетикалық ресурстарға электр
энергиясы,
жылу энергиясы, газ, су, бу, Сығылған ауа, автомобильдерге
арналған жанармай, отынның басқа түрлері жатады. Энергетикалық
ресурстардың басым бөлігіне лимиттер белгіленеді, қалған ресурстар тауар
нарықтары арқылы жеткізіледі.
Ресурстарға қажеттілікті жоспарлау үшін оларды жұмсаудың келесі
бағыттары бөлінеді.
•
тікелей шотпен анықталатын өндіріске қажеттілік;
•
жөндеу және пайдалану қажеттіліктері.
Есептеулер жабдықтың
бірлігіне, 1 шаршы метр алаңға, бір адамға белгіленген ірілендірілген
нормативтер бойынша жүргізіледі;
•
технологиялық жабдықтарды, арнайы құралдарды және т. б.
дайындау. Тікелей шотпен не өндірісті техникалық даярлаудың
ірілендірілген нормативтері бойынша айқындалады;
•
ірілендірілген нормативтер бойынша ҒЗТКЖ
-
ға арналған
шығындар;
•
ауыспалы қорлар мен қорлардың мөлшері қорлар мен қорлардың
нормасы бойынша анықталады.
Тиісінше мыналарды қамтитын нормативтік база пайдаланылады:
материалдық ресурстар шығынының нормалары; транзиттік нормалар; тиеп
-
жөнелтілетін өнімнің партиялылығын айқындау;
сақтау және тасымалдау
кезіндегі материалдық құндылықтардың табиғи кему нормалары; құрал
-
саймандар мен жарақтарды пайдалану нормалары; өндірістік қорлардың,
басқа да тауарлық
-
материалдық құндылықтардың нормалары; қорлардағы
қорлардың нормалары.
Материалдық
-
техникалық қамтамасыз ету жоспарын кәсіпорынның
материалдық
-
техникалық қамтамасыз ету қызметтері
өндірістік бағдарлама
мен материалдық ресурстар мен отын
-
энергетикалық ресурстарды жұмсау
нормативтері және жабдыққа қажеттілік есептері негізінде әзірлейді.
Логистика қызметі шикізат пен материалдар нарығын арзан
материалдық
-
техникалық ресурстарды сатып алу мақсатында зерттейді, ол
материалдарды экономикалық негізделген партиялармен сатып алу және
үлкен партияларды сатып алу кезінде жеңілдіктер алу үшін өндірістік
бөлімшелердің тапсырыстарын жинай алады.
14
Материалдық
-
техникалық қамтамасыз ету жоспары бір жылға заттай
және құндық мәнде және тоқсандарға бөле отырып жасалады. Бұл жағдайда
төрт кезеңді бөлуге болады.
Бірінші кезеңде материалдық ресурстардың жекелеген түрлеріне
қажеттілікті есептеуді қамтитын өтінімдер
нысанында жоспар жобасы
әзірленеді. Бұл ретте кәсіпорынның стратегиялық жоспары және
жоспарланатын жылдың алдындағы жылдың ресурстарды тұтынудың қол
жеткізілген көрсеткіштері бастапқы база болып табылады.
Екінші кезеңде материалдық ресурстарды пайдалану тиімділігіне
талдау жүргізіледі, материалдық
-
техникалық қамтамасыз ету жоспарының
жобасы нақтыланған өндірістік бағдарлама, жаңа техниканы енгізу және
эксперименттік жұмыстарды жүргізу бойынша
нақтыланған тапсырмалар,
материалдар мен өндірістік қорларды жұмсаудың түзетілген нормалары
негізінде түзетіледі.
Үшінші кезеңде шикізат пен материалдар нарығына талдау жасалады,
белгілі бір ресурсты сатып алудың орындылығы немесе оны кәсіпорында өз
бетінше жасау бағаланады және сатып алу туралы шешім қабылданады.
Төртінші кезеңде материалдық
-
техникалық ресурстардың балансы
және сатып алу жоспарлары жасалады.
Достарыңызбен бөлісу: