(
)(
ln
|
|
|
|
)
0
(12)
С учетом (8), (11) и (12) получим окончательно
A
F H
H h
h
h
h
h
H h
H h
h
1
0
0
ln
|
|
|
|
(
)(
) ln
|
|
|
|
(13)
Удельная работа, расходуемая на прессование единицы веса
исходного материала равна
A
A
G
F
G
H
H h
h
h
h
h
H h
H h
h
уд
1
0
0
0
0
ln
|
|
|
|
(
)(
) ln
|
|
|
|
, (14)
где G – вес спрессованного материала, кг.
Мощность электродвигателя рассчитывается по удельной работе
прессования и весовой производительности машины с учетом
характера нагружения.
Список литературы:
1.
Спандияров
Е.,
Жайшибеков
Г.З.,
Умирбаева
Г.Б.
Математическая модель процесса прессования дисперсных пищевых
и кормовых материалов // Тез. докл. 2-й межд. научн. конф.
«Управление свойствами зерна в технологии муки, крупы и
комбикормов». – М.: МГУПП, 2000. - с. 29-30.
2. Мачихин Ю.А., Зурабишвили Г.Г. Таблетирование пищевых
материалов. - М.: Пищевая пром-сть, 1978. - с.135 .
3.8. AUTOPLAY MEDIA STUDIO БАҒДАРЛАМАСЫНДА
МУЛЬТИМЕДИЯЛЫҚ ҚОСЫМША ЖАСАУДЫҢ МАҢЫЗЫ
Ә.Д. Ғалымова, Г.Қ. Тоқабаева
Семей қаласының мемлекеттік медицина университеті
(Семей қ., Қазақстан)
Елбасы Қазақстанның әлемдегі бәсекеге қабілетті 50 елдің
қатарына кіру стратегиясы атты жолдауында «Білім беру реформасы –
Қазақстанның бәсекеге нақтылы қабілеттілігін қамтамасыз етуге
мүмкіндік беретін аса маңызды құралдарының бірі» деп атап көрсетті.
Қай замандада өркениеттің дамуы интеллектуалдық шығармашылық
қабілеттің негізінде жасалынған. Адам қабілетінің дәрежесі, оның
кәсіби іскерлік шеберлігі, жаңалық ашуы тұлғаның шығармашылық
50
ойлауына қатысты анықталады. Бүгінгі білім мазмұны оқытушы мен
білімалушының арасындағы ажырамас көпір сияқты. Білімалушыға
компьютер арқылы ақпаратты тарату оқытушы арқылы жүзеге
асырылады. Сондықтан кез-келген оқытушы материалдарды жоғарғы
деңгейде ойластырылған түрде жасағысы келеді. Бұл материал
немесе электрондық оқу құралы барлық талаптарға сай болуы керек.
Мұнда оқу құралының тек дизайн жағынан емес, сонымен қатар
білімалушы тез қабылдайтын материалдардан тұруы тиіс. Мысалы
электрондық оқу құралындағы анимация, диаграмма, видеоклиптер,
слайдшоулар құрылымы жағынан білімалушыны тартып қана қоймай,
есінде қалуына ықпал етуі тиіс.
Мультимедиялық өнімдерге бай қуатты электрондық оқулық
жасау үшін AutoPlay Media Studio бағдарламасын қолданған тиімді.
Біріншіден бағдарлама жасау мерзімін қысқарту; екіншіден бағдарлама
жасау барысында оны сүймелдеу ісіне оңай және жылдам қол жеткізу.
AutoPlay
Media
Studio
бағдарламасы
мультимедиялық
жобаларды
жасауға
арналған.
AutoPlay
Media
Studio
бағдарламасының көмегімен электронды оқулықтар, CD / DVD-ге
мұқаба, презентациялар, жеңіл ойындар, электронды фотоальбомдар,
көруге ыңғайлы видеофайлдар жинағын, аудио, видео ойнатқыштар
және т.б. жасауға болады.
AutoPlay
Media
Studio
бағдарламасы
көптеген
дайын
шаблондармен қамтылған. Олар мәзірді түрлі батырмалармен
әсемдеуге, бағдарламаларды іске қосуға, дыбыстарды ойнатуға,
файлдарды басып шығаруға, Интернет сайттарды ашуға арналған.
Жобаны: музыка, видео, flash-анимациялар және мәтіндермен
көркемдеуге болады.
Жобаға арнайы бағдарламалармен дайындалған графикалық,
видео, аудио және анимациялық объектілерді қосуға болады.
Бағдарламаның
мүмкіндіктері
C,
C++,
Java,
Visual
Basic
бағдарламалау тілдерін бірге қолданылса, анағұрлым өседі.
Жобадағы әрбір объектіге белгілі бір әрекет анықтап беруге
болады. Бағдарлама объектілерге қолдануға болатын сан алуан
әртүрлі әрекеттерден құралған. Маскаларды қолдану арқылы еркін
формадағы автоматты түрде ашылатын терезе жасау мүмкіндігіне ие.
Мұндай маска қызметін *.jpg, *.bmp, *.png форматындағы графикалық
файлдар атқара алады.
AutoPlay Media Studio көмегімен жасалған қосымша қорытынды
кезеңінде объектілі үлгі ретінде көруге болады. Бұл үлгі кез келген
объектілерді (графика, мәтін, видео, Flash, HTML және т.б.)
орналастыруға болатын жекеленген бет топтарынан құралған.
AutoPlay Media Studio мүмкіндіктерін қосымша модульдер –
плагиндер арқылы кеңейтуге болады. Олардың көмегімен кейбір
қайталанатын әрекеттерді автоматтандыруға болады.
51
Дайын жоба – өздігінен ашылатын архив ретінде жеке бумада
қатқыл дискте сақталған немесе тікелей бағдарламадан СD/DVD/BLu-
Ray файл ретінде жазуға болады. Бағдарлама дисктің сыртын және
өздігінен қосуға керекті файлдарды құрады. Бұл жағдайда жобаны іске
қосу үшін компьютеріңізге AutoPlay Media Studio бағдарламасын
орнату міндетті емес.
1. Бағдарлама интерфейсі
AutoPlay Media Studio 8.0 (1 - сурет) бағдарламасының
терзесінде: мәзір жолы, құрал-жабдықтар панелі, жоба нұсқағышы,
объектінің қасиеттер панелі, жұмыс аймағы және жоба өлшемінің
шкаласы орналасқан.
1-сурет.
2. Мәзір жолы
Мәзір жолы мынандай тақырыптардан тұрады: Файл, Өңдеу,
Туралау, Бет, Диалог, Объект, Жоба, Басылым, Түр, Құрал-
жабдықтар, Көмек.
3. Құрал-жабдықтар панелі
Құрал-жабдықтар
панелі:
Беттер
(Pages),
Стандартты
(Standart),
Туралау
(Aligment),
Объектілер
(Objects)
деген
қайталанатын бұйрықтардан тұрады.(2-сурет)
2-сурет.
4. Жоба жолсерігі
Жоба жолсерігі – жобадағы барлық беттердің тізімі, барлық
әрекеттер, диалогтер және жасалынып отырған жобадағы объектілерді
өңдеуге,көшіруге және т.б. әрекеттер жасауға арналған.
5. Объектінің қасиеттер панелі
Объектінің қасиеттер панелі – объектінің баптауларына тез
қатынауды қамтамасыз етеді. Мысалы, Батырма объектісін таңдаған
жағдайда батырмадағы жазудың түсін, өлшемін, орналасуын өзгертуге
52
мүмкіндік береді. Әртүрлі объектілерге әртүрлі қасиеттер сәйкес
болады.
6. Жұмыс аймағы
Жұмыс аймағы – тікелей жоба құруға арналған AutoPlay Media
Studio терезе аумағы. Жоғарғы жағында горизонтальді сызғыш пен
жоба бетерінің қосымшасы орналасқан. Сол жағында вертикальді
сызғыш орналасқан.
7. Жоба өлшемінің шкаласы
Жоба өлшемінің шкаласы – дайын жобаның ішіндегі барлық
файлдарымен қоса қандай көлемде болатынын мегабайтпен
көрсетеді.
Жоба құру үшін:
1. Жаңа жобаға шаблон таңдау және бағдарламаның
жүктелуі.
Жоба: түсіндірмелі жазбадан Ms Word бағдарламасында
жазылған, Ms PowerPoint бағдарламасында жасалған презентация,
AutoPlay Media Studio бағдарламасы көмегімен жасалған слайд-
шоудан тұрады.
Бағдарламаны жүктеп, жаңа жобаға шаблон таңдаңыз. Ол үшін:
1. AutoPlay Media Studio бағдарламасын тышқанның сол жақ
батырмасымен пиктограммаға (3 - сурет) екі рет шерту арқылы іске
қосу.
3 - сурет
2. AutoPlay Media Studio-ға қош келдіңіз деген диалогтік
терезеден Create a new project (Жаңа жоба жасау) таңдау және
тышқанның сол жақ батырмасын басамыз.
3. Ашылған Жаңа жобаны құру (4 - сурет) диалогтік терзесіне
жобаның атын енгіземіз, мысалы, жобаңыздың аты деген мәтін
енгізетін жерге Бітіруші жұмысы деп енгіземіз.
4.
Blank
Project
(жоба
бланкы)
тышқанның
сол
жақ
батырмасымен екі рет шерткен кезде Confirm Overwrite деген
терезеге Yes (Ия) деп жауап береміз.
4 – сурет.
Ескерту. AutoPlay Media Studio бағдарламасының терезесінде
үнсіздік бойынша мына құрал-саймандар панелі орнатылып тұруы
қажет: Беттер (Pages), Стандартты(Standart), Объектілер (Objects).
53
Егер бұл құрал-саймандар панелі орнатылмаған болса, мына
командалар тізбегімен орнатасыз: Түр>Құрал-саймандар панелі >….
Үнсіздік бойынша өңдеу терезесінің өлшемі Large болып
орнатылып тұруы қажет. Егерде басқа өлшем орнатылып тұрса, онда
мына бұйрықтар көмегі арқылы: Жоба>Баптаулар терезесінен Project
Settings диалогтік терезесін ашыңыз. Ашылған терезе өлшемінің
тізімінен Large өлшемін тауып тышқанның сол жақ батырмасын
басамыз. ОК батырмасына басамыз.
2. Жобаның сыртқы бетінің түрін рәсімдеу.
Page 1 бетінде - жобаның бірінші бетінде бітіру жұмысының
тақырыбы, Тыңдаушының аты-жөні жәнеде сол беттің фоны мен
жобаны басқаруға арналған объектілер болуы қажет.
Page 1 бетіне фон құрамыз. Ол үшін:
1. Беттің үстіне тышқанның оң жақ батырмасын басу арқылы
контекстік мәзірді шығарамыз, Қасиет тармағын таңдап, тышқанның
сол жақ батырмасын басамыз.
2. Page Properties диалогті терзесінде: Page 1(Беттің қасиеттері:
Бет 1) баптаулар (5 - сурет) тармағындағы Қолданушының
баптауларын қабылдау дегенге жалауша орнатып, сосын Бір түс
деген белгіні орнатамыз және ашылған түстер палитрасынан фон түсін
таңдаймыз, мысалы, сұр - 25%.
5 – сурет.
Ескерту. Беттің фоны ретінде кез келген графикалық
редакторде орындалған бірсарынды суреттерды қолдануға болады.
6 – сурет.
Page 1 бетіне жазу жасыңыз. Ол үшін:
1. Объектілер құрал саймандар тақтасындағы Параграф (6 -
сурет) батырмасын шертіңіз.
2. Тышқанды екі рет шертіп пайда болған Параграф объектісінің
сұхбат терезесін ашып Paragraph Properties: Paragraph 1 басыңыз,
Баптаулар қосымшасының Мәтін мәтіндік өрісіне «Информатика пәні
бойынша оқу үрдісінде мультимедиялық технологияларды
қолдану» мәтінін енгізіңіз және 10-суреттегідей форматтаңыз.
3. Фонның стилі Прозрачный болсын.
54
4. Туралау тобынан Ортасын басыңыз.
5. Қаріп батырмасын басыңыз. Қаріп сұхбат терезесінде қаріпті -
Times New Roman, өлшемін – 36, стилін – обычный деп өзгертіңіз.
Сценарий аралас тізімнен Кириллический таңдап OK басыңыз.
6. Осы сияқты бетке мәтін қосыңыз, мысалы Иванов И.И (Times
New Roman, өлшемі – 24, стилі - обычный). OK басыңыз.
7. Бетке енгізілген жазуды 10-суреттегідей орналастырыңыз.
Ескерту. Объект→Параграф командасын немесе Объектілер
құрал
саймандар
тақтасындағы
Новый
объект
Параграф
батырмасын беттегі басқа объектіге сипаттама қосу үшін қолдануға
болады.
7-сурет.
Page 1 бетіне белгі жасаңыз. Ол үшін:
1. Объектілер құралдар тақтасындағы Новый объект Метка (7-
сурет) батырмасын шертіңіз.
2. Пайда болған Page1 бетіндегі New Label жазуын екі рет
шертіп, пайда болған жанама мәзірден Свойства пунктін таңдап,
тышқанды басыңыз.
3. Настройки қосымшасындағы Label Propeties: Label1
терезесінде мәтіндік өріске Титульный лист деген мәтінді жазыңыз.
4. Шрифт батырмасын таңдаңыз. Шрифт сұхбат терезесіне
шрифт көлемін - 14 (шрифтің стилін үнсіз келісім бойынша
қалдырыңыз) деп беріңіз. Сценарий аралас тізімнен Кириллический
дегенді таңдаңыз.
5.
Енгізілген
жазулар
мен
белгіні
10-суретке
сәйкес
орналастырыңыз.
3. Басқару объектілерін бетке қосу.
Жасалынып жатқан жобада басқарма объектілерінің орнына
батырмалар қолданылады. Батырма жасау үшін келесі командаларды
орындау керек Объект > Кнопка немесе Объекты құралдар
тақтасынан Новый объект Кнопка (8 - сурет) батырмасын басыңыз.
8 – сурет.
1. Объекты құралдар тақтасынан Новый объект Кнопка
батырмасын басыңыз. Выбор файла сұхбат терезесінің Галерея
қосымшасында батырма таңдаңыз, мысалы 9 - суреттегідей және де
сол батырманы тышқанның сол жағымен екі рет шертіңіз. Батырма
бетке қойылады.
55
2. Батырманың атауын енгізу үшін сол батырманы екі рет
басыңыз. Настройки қосымшасында Button Propeties: Button 1
сұхбат терезесінде Текст өрісіне мәтін енгізіңіз, мысалы Түсіндірмелі
жазба (жазу екі жолда жазылу үшін Түсіндірмелі сөзінен сөң Enter
басыңыз). Y По вертикали – 2 деп орнатыңыз.
9 - сурет.
3. Состояние Цветов тобында түстерді орнатыңыз:
Нормальный – Темно-синий, басқанда – Светло-синий.
4. Шрифт батырмасын басыңыз. Шрифт сұхбат терезесінде
қажетті шрифты қойыңыз, оның стилі мен көлемін мысалы, Verdana,
жирный, 14. Сценарий аралас тізімнен Кириллический таңдаңыз. ОК
ды басыңыз.
5. Түсіндірмелі жазба батырмасының төрт көшірмесін жасаңыз.
Ол үшін Түсіндірмелі жазба батырмасын басып жанама мәзірді
шақырыңыз, Дубликат пунктін таңдаңыз. Сөйтіп, осы іс-әрекеттерді
тағы үш рет қайталаңыз.
6. Екінші батырманың атын өзгертіңіз. Ол үшін тышқанның сол
батырмасын екі рет басыңыз. Настройки қосымшасында Button
Propeties: Button 2 терезесінде Текст мәтіндік өрісіне Презентация
сөзін жазыңыз (шрифт, оның стилін және көлемін өзгерпесе де
болады).
7. Тура осы сияқты басқа батырмалардың атауын өзгертіңіз
(Слайдшоу, Видеоклип).
8. Тышқанның сол батырмасын басып тұрып батырмаларды
бетке орналастырамыз 10-суреттегідей.
10 – сурет.
9. Батырмаларды тік бағытта түзету үшін сол батырманы екі рет
басыңыз, көлденең сызғыш бойынша көрсеткішті маркердің жоғарғы
жағына керек жерге апарыңыз және түзетіңіз 10 - суреттегідей.
10. Батырмаларды көлденең бойынша түзету үшін сол
батырманы екі рет басыңыз, тік сызғыш бойынша көрсеткішті
маркердің жоғарғы жағына керек жерге апарыңыз және түзетіңіз 10-
суреттегідей.
56
Ескерту. Көлденең тұрған сызықтарды өшіру үшін маркердің бір
сызығын басып жанама мәзірді шақырып, Удалить все пунктін
таңдаймыз. Ал Тік бағыттағы сызықтар да тура осылай өшіріледі.
4. Басқару объектілерінің әрекеттерін тағайындау.
Сыртқы
бетінде
жасалған
Түсіндірмелі
жазба
және
Презентация батырмалары Ms Word және Ms PowerPoint
бағдарламаларын ашуға арналған.
Видеоклип және Слайдшоу батырмалары сәйкес беттерді
ашуға және AutoPlay Media Studio 8.0 программасы құралдарымен
жасалған слайдшоу мен видеоклипті бір уақытта жүктеуге арналған.
Видеоклип тек қана арнайы ойнатқыш көмегімен жүктелінеді.
Сыртқы беттегі Выход батырмасы жобаны жабуға, ал Бет 2
және Бет 3 – тегі Выход батырмасы ағымдағы беттен сыртқы бетке
өтуге арналған. Түсіндірмелі жазба сыртқы бетіне құжат ашатын
әрекетті тағайындаймыз:
1. Page1 бетіне өтіңіз.
2. Түсіндірмелі жазба батырмасын басып, тышқанның оң жағын
шертіңіз.
3. Жанама мәзірден Свойства пунктін таңдап, ташқанды
шертіңіз.
4. Button Propeties: Button 1 сұхбат терезесінде Быстрое
действие қосымшасын ашыңыз және Выбор действия ашылатын
тізімнен Open Document (құжат ашу) таңдаңыз. Тышқанның сол жағын
шертіңіз. Обзор батырмасын басыңыз және Выбор файла сұхбат
терезесін ашыңыз, Показать все файлы айқындап белгі қойыңыз,
Түсіндірмелі жазба құжат белгісін табыңызда ОК батырмасын
басыңыз.
5.
Осы
сияқты
Презентация
батырмасына
белгіленген
әрекеттерді тағайындауды орындаңыз. Сыртқы беттегі Видеоклип
батырмасына Страница2 бетін ашу әрекетін тағайындау үшін:
1. Видеоклип батырмасын шертіңіз.
2. Жанама мәзірден Свойства пунктін таңдаңыз.
3. Button Propeties: Button 2 сұхбат терезесінде Быстрое
действие қосымшасын ашыңыз және Выбор действие ашылатын
тізімнен Show Page (Бетті көрсету) таңдаңыз.
4. Страница для показа: ашылатын тізімнен Специальная
Страница таңдаңыз.
5. Имя страницы: ашылатын тізімнен Page 2 таңдаңыз.
6. Button Propeties: Button 2 сұхбат терезесін жабыңыз және ОК
басыңыз.
7. Осылай Страница 3 бетін ашу үшін сыртқы бетке Слайдшоу
батырмасының тағайындалуын орындаңыз.
Жобадан шығу үшін сыртқы бетке Выход батырмасын
тағайындау үшін:
1. Выход батырмасын шертіңіз.
57
2. Жанама мәзірден Свойства пунктін таңдап, тышқанды
басыңыз.
3. Button Propeties: Button 1 сұхбат терезесінде Выбор
действия қосымшасын ашыңыз және Выбор действия ашылатын
тізімнен Exit/Cloze (Шығу / Жабу) таңдаңыз. ОК-ді басыңыз. Сыртқы
бетке өту үшін Старница 2 бетіне Выход батырмасын тағайындау
үшін:
1. Page2 бетіне өтіңіз.
2. Выход батырмасын басыңыз.
3. Жанама мәзірден Свойства пунктін таңдаңыз.
4. Button Propeties: Button 1 сұхбат терезесінде Быстрое
действие қосымшасын ашыңыз және Выбор действии ашылатын
тізімнен Show Page (Бетті көрсету) таңдаңыз да тышқанды шертіңіз.
5. Страница для показа: ашылатын тізімнен Сначала таңдаңыз
және тышқанның сол жағын шертіңіз.
6. Button Propeties: Button 1 сұхбат терезесін жабыңыз да OK-ді
басыңыз.
7. Осы әрекеттерді Страница 3 бетінде Выход батырмасына
қайталаңыз.
Сонымен қатар бетке бейнеклипті көру әрекетін және
слайдшоу тағайындап, соңында жобаны сақтау және жинау керек.
Жобаны жинақтау алдында алдын-ала қарау үшін Стандартная
құралдар тақтасында Публикация > Предосмотр командасын
орындаңыз немесе Предосмотр батырмасын басыңыз.
Предосмотр батырмасын басып жасалынған жобаны көріңіз.
Дайын жоба жеке бумада сақталуы немесе AutoPlay Media Studio 8.0.
программасынан
СD/DVD/BLu-Ray–ға
тура
жазылуы
мүмкін.
Компьютердің қатқыл дискісінде бумаға жобаны сақтау жоба
бумаларын жылдам ашу және жобаға қосылған материалдарды өңдеу
(тест, презентация т.б.) мүмкіндігін береді. Жобаны сақтау қысылған,
жалғыз файлды алу мүмкіндігін береді. Бұл таңдау үлкен емес
жобаларға ыңғайлы. [1]
Әдебиеттер тізімі:
1. Вымятнин В.М., Демкин В.П., Можаева Г.В., Руденко Т.В.
Мультимедиа-курсы:
методология
и
технология
разработки.
http://www.ido.tsu.ru
.
58
3.9. ПРОИЗВОДСТВО ПОМАДНО-ПРАЛИНОВОЙ МАССЫ
С ПРИМЕНЕНИЕМ НЕТРАДИЦИОННОГО СЫРЬЯ
Б.Е. Солтыбаева, Н.В. Иванникова,
А.С. Клышбекова, М.Ш. Гаражаев
Таразский Государственный университет им. М.Х. Дулати
(г. Тараз, Казахстан)
В кондитерской промышленности ведется постоянная работа по
рациональному использованию сырьевых ресурсов. Решению этой
задачи способствует внедрение местного и нетрадиционного сырья
для получения новых видов кондитерских изделий массового
производства. Местное нетрадиционное сырье позволяет не только
снизить расход сахара и других продуктов, но и улучшить структуру
ассортимента изделий.
Толокно
«тары»
является
одним
из
национальных,
нетрадиционных продуктов питания, отличающееся улучшенными
вкусовыми
свойствами,
повышенной
биологической
ценностью
применяемого для получения различных продуктов 1, с. 364.
В кондитерском производстве толокно «тары» еще не нашло
широкого применения.
Целью работы было оптимизация процесса производства
конфетной массы, на основе смешивания помады крем-брюле и
пралиновой массы с добавлением нетрадиционного местного
продукта толокна тары.
Технологическая схема производства конфетной массы состоит
из
следующих
стадий:
подготовки
сырья
к
производству,
приготовление помады крем-брюле, приготовление пралиновых масс
с добавлением толокна тары, приготовление пралиново-помадной
конфетной массы, формование корпусов конфет.
При
изготовлении
помадно-пралиновых
корпусов
для
глазированных конфет используют следующее сырье: сахарную
пудру, толокно тары, сливочное масло, обжаренный арахис, порошок
какао, ванильную эссенцию.
Для приготовления толокна тары, тары влажностью 7-10%
сушили до влажности 2-4% и измельчали на микромельнице с
пропусканием через сито № 43. Подготовка остального сырья
производилась в соответствии с Технологическими инструкциями по
производству конфет.
Приготовление помады крем-брюле проводили в соответствии с
технологическим режимом для его производства. Помаду крем-брюле
получали путем сбивания сахаро-паточно-молочного сиропа W-4-6%.
Помада имела влажность 10-12%.
Качество помады крем-брюле оценивали по физико-химическим
показателям: влажность ускоренным методом на приборе ВЧМ,
|