20
болады. Ал қышқыл қосса,
керісінше, белок молекуласы оң зарядталып, негіздік
қасиетке ие болады. Сонымен қатар, белоктар амин қышқылдары
сияқты амфотерлік
қасиет көрсетеді:
Белок молекуласының құрамында диаминомонокарбон қышқылдары басым болса, белок
оң зарядталып, негіздік қасиет көрсетеді.
R
NH
3
OH
COOH
NH
3
OH
R
NH
3
+
+ OH
-
COO
-
+
H
+
NH
3
+
+ OH
-
R
NH
3
+
COO
-
+
NH
3
+
Егер белоктың құрамында қышқылдық амин қышқылдары (моноаминодикарбон) болса,
онда молекула теріс зарядталады да, қышқылдық қасиет көрсетеді.
R
NH
3
OH
COOH
COOH
R
NH
3
+
+ OH
-
COO
-
+
H
+
COO
-
+
H
+
R
NH
3
+
COO
-
COO
-
-
Белоктардың рН –ын өзгерте отырып, изоэлектрлік күйге жеткізуге болады. Қышқыл
белоктардың ИЭН-сі қышқыл ортада (пепсина ИЭТ=1,5), ал негіздік белоктардың ИЭН-сі
сілтілі ортада (гистондар ИЭТ= 10) болады.
H
2
О
COOH
R
NH
3
+
+ OH
-
COO
-
+
H
+
H
+
R
NH
3
+
+
Қышқылдық ортада
OH
-
NH
3
OH
H
2
О
R
NH
3
+
+ OH
-
COO
-
+
H
+
R
COO
-
-
21
Негіздік ортада
Белоктар
өзінің ИЭН-де зарядсызданып, ерігіштігі төмендеп, тұнбаға оңай түседі.
Белоктарды бөліп алуға арналған аналитикалық әдістердің бірі – изоэлектрлік фокусирлеу.
Сонымен, белок молекуласының заряды біріншіден ортаның рН–на, екіншіден, белоктың
құрамына кіретін амин қышқылдарының түріне байланысты.
Достарыңызбен бөлісу: