359
d) тілдік қарым-қатынаста
е) үндестік қарым-қатынаста
6) Талғаулықты салалас құрмаластың жай сөйлемдерінің арасын
байланыстыратын шылауды көрсетіңіз:
а) себебі, өйткені в) дегенмен, әйтпесе с) да, де, та, те
d) тұрсын, тұрмақ е) не, немесе
7) Салалас құрмалас сөйлемдерге тән ортақ белгі:
а) жалғаулық шылаулар арқылы байланыспайды
в) құрамындағы жай сөйлемдерінің баяндауыштары тең дәрежеде
болады
с) өзара іргелес тұрып жалғаулықсыз байланысады.
d) құрамындағы жай сөйлемдерінің баяндауыштары тиянақты болады
е) осы белгілердің бәрі салалас құрмаласқа тән.
8) Ыңғайлас салалас құрмаластың жай сөйлемдерінің арасын
байланыстыратын шылауларды көрсетіңіз.
а) егер, егер де в) өйткені, неге десең с) мен, және d) да, де
е) ма, ме, ба, бе
9) Мақсат бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемнің бағыныңқы сөйлемінің
баяндауышының жасалу жолын көрсетіңіз.
а) –сын деп, -са+м деп в) –пақ+шы болып, -қы+сы келіп
с) –са, -се d) –ысымен, -ісімен е) –ған сайын, -ғанша
10) Сабақтас құрмаластың түрін көрсетіңіз:
Күн ыстық болғандықтан, үйдің
іргесі түрулі еді.
а) сатылай бағыныңқылы в) талғаулықты бағыныңқылы
с) себеп бағыныңқылы d) қарсылықты бағыныңқылы
е)
мезгіл бағыныңқылы
11) Баяндауыштары тиянақты болып келіп, құрамындағы жай сөйлемдерін
жеке-жеке қолдануға болатын сөйлемнің түрі:
а) жарыспалы бағыныңқылы сабақтас
в) сабақтас құрмалас с) аралас құрмалас d) салалас құрмалас
е) көп бағыныңқылы сабақтас
12) Талғаулықты салалас құрмаласты көрсетіңіз,
а) Олардың бәрін үйіне апарды да, торға қамап қойды.
в) Аудан басшыларын не кеңселерінен, не үйлерінен таба алмады.
с) Жайлаудың көлдеріне сене беруге болмайды, құрғақшылық жылы
олардың көбі тартылып қалады.
d) Баршагүл сәлем беріп еді, олардың көбі қырын қарап кетті.
е) Оның қорыққандығы сондай, не айтып, не қойғанын білген жоқ.
13) Автор сөзіне тән анықтаманы белгілеңіз.
а) біреудің сөзінің мазмұны в) екі адамның сөйлескен сөзі
с) қанатты сөз d) біреудің айтқан пікірі
е) біреудің сөзін жеткізушінің сөзі
14) Қарсылықты салалас құрмалас сөйлемді көрсетіңіз.
а) Өлең жазуға ыңғайландым, бірақ
шабытым келмеді
в) Үлкендер төрде отыр, жастар босағада.
с) Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей.
d) Таңат біресе сұрланды, біресе бозарды.
е) Жазира осы жұмысқа орналасты, себебі мамандығына сәйкес келді.
15) Сөйлемдегі оқшау сөздің түрін көрсетіңіз.
Осылай келе жатып
байқап отырдым, маған, ең алдымен, орыс поселкесінің көше-көше боп
орналасуы ұнады.
а) қаратпа сөз в) одағай сөз с) төлеу сөз d)
қыстырма сөз
е) төл сөз
16) Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемді көрсетіңіз.
а) Таң атты да
жолаушылар тез жиналып, аттарына қонды.
в) Қалаға не мен барамын, не сен барасың.
с) Риза болғаны сондай- құшақтай алып, екі бетімнен сүйе берді.
d) Ауылда жарық бірде болады, бірде болмай қалады.
е) Барсам, үйінде жоқ екен.
17) Автор сөзінсіз екі не одан да көп адамның алама-кезек сөйлескен сөзі
дегенді білдіретін терминді көрсетіңіз.
а) дәйексөз в) диалог с) полилог d) автор сөзі е) төл сөз
18) Тырнақшаның қойылу себебін анықтап, дұрыс нұсқасы жазылған жауапты
көрсетіңіз.
Сарқылмас сөзі таудың бұлағындай,
Сиқыр сөз көлдің сұлу құрағындай.
Жортады желмаядай шал кеңеске,
«Осылай болған екен, шырағым-ай»
а) өлең ішіндегі төл сөз в) Дәйесөз с) мәтел
d) Сөйлем ішіндегі төлеу сөз е) Мақал
19) Төл сөзді сөйлемді көрсетіңіз.
а) « Ат » - көп мағыналы сөз. в) –Бұл не деген жұмбақ?- десті екеуі
с) Ендеше жөніңді біл, шығарма үніңді!
d) «Аққу көлі» балетін көрдің бе ?
е) Өлең-сөздің патшасы, сөз сарасы.
20) Төл сөзге байланысты тыныс белгілері дұрыс қойылған жауапты
көрсетіңіз.
а) Шаһар әміршісі әл-Фарабиді сынамақ
болып - Өзіңе лайықты орын
тауып отыр- дейді.
в) Шаһар әміршісі әл-Фарабиді сынамақ болып өзіңе лайықты орын
тауып отыр- дейді.
с) Шаһар әміршісі әл-Фарабиді сынамақ болып: «Өзіңе лайықты орын
тауып отыр» дейді.
d) Шаһар әміршісі әл-Фарабиді сынамақ болып: «Өзіңе лайықты орын
тауып отыр», - дейді.
е) Шаһар әміршісі әл-Фарабиді сынамақ болып: Өзіңе лайықты орын
тауып отыр- дейді.
21) Төл сөздің автор сөзінен кейін орнасқан түрін көрсетіңіз.
а) «Біз қайда жатырмыз?-деп сұрады жол бастап келе жатқан жігіттен.
361
в) Мен қасымдағыларға : «Өзім бұл жердікі емеспін», - дедім.
с) «Иә,-деді Дина басын изеп,- тіл мен үн арасында айырма жоқ» .
d) «Біз қайда жатырмыз?-деді, -кеше жеткен жоқпыз ба?».
е) Ол бірде маған шынын айтты: «Сенімен сапарға шықсам, көңілім бір түрлі
көтеріңікі болады».
22) Құрмалас сөйлемді көрсетіңіз:
а) Сол адамға бар да, жолына жетерлік пұл бер.
в) Бұл адам қиыншылықты да, қуанышты да көп көрген екен.
с) Өзі жорықта қолға түскен мүсәпір адам екен.
d) Ақсақ Темірдің төрт жүз мың әскері сырнайлатып, кернейлетіп шығысқа
бет алды.
е) Қапелімде бұлай боларын ешкім білген жоқ.
23) Сөйлем құрмаластың қай түріне жататынын көрсетіңіз.
Қыстың басы
тақау болғанмен, әлі қар түсе қойған жоқ.
а) салалас құрмалас в) сабақтас құрмалас с) аралас құрмалас
24) Сөйлем салаластың қай түріне жататынын көрсетіңіз:
Мен қасқырларға сес
көрсете, айбат шеге тап- тап беремін, олар бетіме ажырая қарайды.
а) ыңғайлас в) түсіндірмелі с) қарсылықты d) себеп-салдар е) кезектес
25) Сөйлемдегі оқшау сөздің түрін көрсетіңіз.
Абырой бергенде, оқиға мен
ойлағандай болмады.
а) қаратпа сөз в) одағай сөз с) төлеу сөз d) қыстырма сөз
е) төл сөз
Достарыңызбен бөлісу: