Оқулық Алматы, 020 ӘӨЖ 811 кбк 81. Е 79



Pdf көрінісі
бет103/110
Дата15.11.2023
өлшемі5,96 Mb.
#124104
түріОқулық
1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   110
Байланысты:
Есеналиева Ж. САЛЫСТЫРМАЛЫ ТЫЛ БЫЛЫМЫ 2021 от 7 апреля

Тiл типi 
- бұл тiл құрылысы ның жалпы, сондай-ак. қысқа сипат-
тамасы; тiлдiң белгiлi бiр қасиетте piнe сүйенетiн (морфологиялық 
құ рылымына, грамматикалық мағы наны бейнелеу тәсiлiне, ic-
әрекеттiң объектi мен субъектiнi беру тәсiлінe т. б.), тiлдердiң 
негiзгi түрлерi тура лы жинанақталған жалпы ұғым. Мыс., сөздiң 
морфологиялық құрылымдық ерекшелiктерiне қарай Флектuвті
Агглютинативті, Дараланушы, Тiлдер дiң полисuнтетикалық типi 
болып бөлінедi; грамматикалық
мағыналардың 
берiлу 
тәсiлi мен амалдарына қарай -аналитикалық және синте тикалық 
тiл типi болып бөлiнедi; субъект (агентив), факти тив (әрекет 
иесi) және ic-әрекет объектiсiн сипаттау ерекшелiктерi не қарай 
- тiлдердiң Номинатив және Эргатив құрылымы болып бөлiнедi. 
Т. т. төмeнгi ерекшелiктер тән: динамикалық (қозғалмалылық) 
(тiлдiң өзгеруiмен қатар оның типологиялық белгiлерi де езгерiске 
ұшырауы мүмкiн), синхрондық (Т. т. ұғымы тiлдердiң синхрондық 
сипаттамасынан келiп шығады); шарттылық (Т. т. анықтау тiлдiң. 
Басымырақ қасиеттерiнiң негiзiнде жасалады). әр тiлде тiлдердiң 
әр түрлi типiне тән белгiлерi мен қаси eттepi болады, сондықтан 
кез-келген тiл нендей бiр Т. т. көpiнici емес, бiрегей құбылыс 


– 
181 

Есеналиева Жанар
болып табылады. Тiлдiк қандай да бiр типке жатқызу оның жалпы 
белгiлерiн осы «идеяғa», типтiң концептуалды образына сәйкес 
болған жағдайда ғaнa жүзе ге асады. 
Тілдердің дараланушы типі – 
тілдерді морфологиялық 
(типологиялық) топтастыруға сәйкес бір типі. Т.д.т. Сөз түрлендіру 
қасиет болмайды, Сөзжасам өте әлсіз дамыған, мәнді және мәнсіз 
сөздердің арасында аздаған қайшылықтар болады, грамматикалық 
мағынаның берілуі үшін Сөздердің орын тәртібі мен интонация 
ерекше орын алады. Т.д.т.қытай тілі, вьетнам тілі, тибет, кхмет 
және басқа тілдерге жатады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   110




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет