Ўзбекистон республикаси

Раънобибига салом айтурсиз (А.Қод.). 3. Пошшобибининг

жүктеу/скачать 3,07 Mb.

Pdf көрінісі

бет	142/303
Дата	03.12.2023
өлшемі	3,07 Mb.
	#133510
түрі	Монография

1 ... 138 139 140 141 142 143 144 145 ... 303

Байланысты:
9690089a-e551-4f56-b4a9-9a2e62630397

Раънобибига
салом айтурсиз
(А.Қод.). 3.
Пошшобибининг
муборак бошлари омон бўлсин,-деди
Оймулло
(Ж.Икромий).
5.
-бону, -нисо, -гул
қўшимчаси. Бу аффиксоид ҳам хотин-қиз атоқли
отига қўшилиб, эркалаш, ҳурматлаш маъно оттенкасини беришга хизмат
қилади:
Хуршидабону, Лутфинисо, Баҳринисо, Тўтанисо, Наргизабону,
Тошгул
каби. Мисол: 1.
Хуршидабону
қўлини кўксига қўйганича чекиниб,
унга йўл берди
(О.Ёқубов). 2. -
Баҳринисо
, жонгинам! Номингиз ўзингиздан
ҳам чиройли
(Ғ.Ғулом). 3.
Шу он ташқаридан
Тошгул
шошилиб кириб
келди
(Н.Аминов).
6.
-пошша
қўшимчаси. Бу аффиксоид келин сўзига қўшилганда
эркалаш маъносини англатади. Бундай хусусият оғзаки ва бадиий нутқ
учун характерли. Мисол: 1.
Ҳа, бас энди
келинпошша
, қолганини кейин
қиларсиз...
(Шуҳрат).
Келинпошша
хижолат бўлмасин деб, кеча тилграм
бердириб қўйгандим
(«Шарқ юлдузи»дан).

262
-
пошша
аффиксоиди қавм-қариндошлик атамаси таркибида гап
оҳанги ва нутқ шароити билан боғлиқ равишда эркалаш маъносини эмас,
балки киноя-кесатиш маъносини ҳам англатиши мумкин: 1.
Айланай,
келинпошша
, биз сени тушгача эркаланиб ётсин деб келин қилганимиз
йўқ
(М.Шолохов). 2.
Келинпошша
ҳалитдан тўқимини қорнига олиш
тараддудида,-деди Уматиллага эшиттириб
(Шуҳрат).
Ўзбек тилидаги яна бир ўзига хос хусусият шундаки, эркалаш
маъноси эгалик қўшимчаси орқали ҳам ифода этилади: 1.
Айланай, ширин
қизим,

жүктеу/скачать 3,07 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 138 139 140 141 142 143 144 145 ... 303