2. Мәдениет ұғымы және оның мәні
жүктеу/скачать 2,11 Mb. Pdf көрінісі
|
sihymbaev madeniettanu
| Техниканың
дамуы Рухани негіздер “белдеулік уақыт” Көне мәдениеттер Прометей дәуірі Мәдени – тарихи процестің төрт гетерогендік кезеңі Сурет 6 3. Мәдениет процесс ретінде. Мәдени дамудағы тұрақтылық пен өзгергіштік, прогресс пен регресс. О.Шпенглердің өркениеттік көзқарасына қарсы пікір айтқан М.Бахтин «сұқбаттық» тәсілмен мәдениетті ашық жүйе, өзара сұқбат арқылы дамитындығын түсіндіреді. Мәдени-тарихи процесс үздіксіз дамиды. Мәдениет адам тұлғасынсыз алға жылжымайды. Тұлға мәдениетті жасамй отырып, өзге мәдениеттермен сұқбат құруға үйренеді («сөз, тіл және бейнелеу-көркемдік болмыс»). Сұқбаттық идеяға қазіргі ассимиляциялық теориялар сәйкес келеді. Ассимлияция – латын тілінде: қолдану, бірігу, сіңу деген мағынаны білдіреді. Мұнда қазіргі европалық мәдениеттердің ерікті бірігуі, сңіуі туралы мағынада айтылады. Дегенмен, ХХІ ғасыр мәдениеті көп келбетті, әр мәдениет өзінің ұлттық болмысын сақтап қалуға ұмытылуда. ХХІ ғасыр қарсаңында «дүние жаңа қатынастар қалыптастырудың атымен жаңа күрделі кезеңіне өтті...» (Н.Назарбаев. Ғасырлар тоғысында. Алматы, 1996, 79-бет). И.Гердер үдерісті (прогресс) адамзатты және мәдениеттің ілгерілеуі деп түсінген. Ф.Ницще «Тіршілік үшін 59 тарихтың пайдасы мен зияны» еңбегінде бұл көзқарасқа қарсы шықты. Ол тарихи бастау мен тарихи емес бастаудың бірдей қажет екендігін жазды. ХХғ. Бастап адамзаттың алдында ауқымды мәселелер шықты: демографиялық, экологиялық, ядролық қауіпсіздік және т.б. Прогресс – алға жылжу, даму, ал регресс- қоғамның дағдарысқа ұшырауы, артқа кетуі. Мәдени даму тік бағытталған процесс емес, ол үнемі өзін ескі мен жаңаны ұштастыра отырып дамиды. жүктеу/скачать 2,11 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|