2. Мәдениет ұғымы және оның мәні


материалдық және рухани мәдениеттерді



Pdf көрінісі
бет27/82
Дата15.12.2023
өлшемі2,11 Mb.
#138005
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   82
Байланысты:
sihymbaev madeniettanu

материалдық және рухани мәдениеттерді 
негізге алған жүйені 
ХІХ ғасырдың 70-жылдары Л.Морган 
ұсынды. Ғалым ежелгі мәдениеттерді қазіргі американдық 
үндістер мәдениетімен салыстырады. Осыған сәйкес алғашқы 
қауымдық мәдениетті үш кезеңге бөледі: 
жабайылық, 
варварлық және өркениет
. Жабайылық кезеңінде ерте рулық 


62 
құрылыс/палеолит, мезолит/ садақ пен жебені ойлап 
табуымен аяқталады. Варварлық кезеңде керамикалық бұйым 
жасау, егіншілік пен мал шаруашылығы дамыған. Ал 
өркениет сатысында қола металлургиясы, жазу және 
мемлекеттер пайда болған. 
ХХ 
ғасырдың 
40-жылдары 
кеңес 
ғалымдары 
П.П.Ефименко, М.О.Косвен, А,И.Першиц және т.б. 
алғашқы 
қауымдық құрылыстарды кезеңге бөлуде жаңа көзқарас 
ұсынды
, оның критерийлері: 
жеке меншік түрінің 
эволюциясы, еңбек бөлінісі деңгейі, жанұялық қатынастар 
және т.б. болды.
1. алғашқы тобыр дәуірі; 
2. рулық қоғам; 
3. 
қауымдық-рулық 
қоғамның 
ыдырауы/мал 
шаруашылығы, соқалы жер жырту, металл өңдеу, қанау мен 
жеке меншіктің пайда болуы/. 
Қауымдық мәдениеттің материалдық және рухани 
негіздері.
Алғашқы кезеңде адам табиғаттың дайын өнімін 
пайдаланды /тас, таяқты қолданды/, кейіннен тасқа қосымша 
ағаш, тері, сүйек пайдалана бастады. Отты, садақ пен жебені 
және құмыра жасау мен тоқымашылық дамыды. Қауымда 
эгалитет 
– теңдікке негізделген қатынас орнады. Қоғамдық 
еңбек бөлінісі нәтижесінде алғашқы қауымдық құрылыс 
мәдениетіндегі 
әлеуметтендірудің 
түрлері 
қалыптасты 
/Антропосоциогенез
/. 
Алғашқы 
адамдардың 
дүниелік 
бағдары 
мен 
дүниетанымы 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   82




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет