2. Мәдениет ұғымы және оның мәні
жүктеу/скачать 2,11 Mb. Pdf көрінісі
|
sihymbaev madeniettanu
- Бұл бет үшін навигация:
- Дәрісті өткізу формасы : ақпараттық Терминдер: сансара, синкретизм, нирвана, карма, дао 1.
| Дәрістің мақсаты:
Студенттерге ежелгі Шығыс өркениеттерінің қалыптасу ерекшелігі мен дүниені көру картинасын түсіну дағдысын қалыптастыру. Дәрісті өткізу формасы : ақпараттық Терминдер: сансара, синкретизм, нирвана, карма, дао 1. Шығыстағы ежелгі өркениеттер. Қосөзен. Шумер өркениеті. Ежелгi дәуiрден бастап-ақ, қазiргi кезеңге дейiнгi уақыт аралығында Шығыстық өркениетке деген қызығушылық философтардың, әдебиетшiлердiң, суретшiлердiң, саяхатшылардың, сонымен қатар қарапайым адамдардың ой-санасында күннен күнге артып келедi. Өзiнiң жұмбақтығы мен өзгеше кереметтiлiгiмен сүйсiнте, әрi тамсанта, таң қалдыра алған Шығыс - жер бетiндегi бүкiл өркениеттердiң бесiгi деп айтсақ артықтық етпейдi. Ежелгi римдiктер «Күн Шығыстан шығады», - деп таң қалуы тегiн болмаса керек. Бұған ежелгi өркениеттердiң мәдени мұраларын қарастыра, зерттей отырып мәдениет тарихы Шығыстан бастау алатындығына көз жеткiзе аламыз.Таяу Шығыстың қолайлы, қоңыржай аудандарында әлемдiк өркениеттердiң көне ошақтары пайда болды. К.Ясперс: ежелгi өркениеттердiң бiр мезгiлде, жер шарының үш нүктесiнде пайда болды,- деп түсiнiктеме бередi: 1. Шумер, Вавилон, Мысыр және Эгей мәдениетi б.з.д. VI мың жылдық. 2. Арийлiкке дейiнгi мәдениет, Инда жазықтығында б.з.д. ІІІ мың жылдық. 3. Архаикалық Қытай мәдениетi, б.з.д. ІІ мың жылдық. Шығыс мәдениетiнiң хронологиялық өмiр сүру уақытысын нақты айта алмаймыз, себебi әр елдiң өзiндiк уақыт өлшемi болды. Мысалы, Қосөзен елдерiнде жыл санауды айтулы оқиғаларға байланыстырып есептедi (соғыстар, құрылыс салу т.с.с.), ал Мысырда әр фараонның 73 патшалық құрған жылдарымен есептелдi. Осы деректерге сүйене отырып ежелгi қоғамды шамамен мына төмендегiдей кезеңдерге бөлуге болады: 1. кезең – таптық қоғам мен мемлекеттiң қалыптасуы (б.з.д. IV-II мың жылдық). 2. кезең – құл иеленушiлiк қоғамның қалыптасуы (б.з.д. ІІ-І мың жылдық). 3. кезең – ежелгi қоғамның ыдырауы және феодализмге өтуi (І - Vғ.). Осылайша, Шығыс өркениетi мәдени-тарихи үлкен дәуiрдi қамтиды. Сонымен қатар, ежелгіi Шығыс өркениетiндегi дiни дүниетанымын, оның идеологиялық негiздерiн бiлмейiнше, Шығыстық мәдениет ерекшелiгiн түсiну мүмкiн емес. Ежелгi Шығыста дiн және миф ерекше роль атқарды. Миф - қоршаған ортаны, әлемдi қабылдауға және мәдениеттiң трансляциялануына ықпалын тигiздi. Әлемнiң мифологияланған көрiнiсi белгiлермен сипатталады: 1. Синкретизм – адам мен табиғатың бөлiнбестiгi, яғни тұтастығы, сондықтан да олар: жүктеу/скачать 2,11 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|