сенімділігін қамтамасыз ету керек, яғни бұл ақпараттың мазмұны мен оның қандай
жағдайларда жиналғанын қатаң қадағалау қажет.
Жиынтық бағалау
- оқу бағдарламаларындағы бөлімдер/ортақ тақырыптар және
белгілі бір оқу кезеңі (тоқсан, триместр,
оқу жылы, орта білім деңгейі) аяқталғанда
жүргізілетін бағалау түрі. Жиынтық бағалау мұғалімдерге, білім алушылар мен ата-
аналарға оқушылардың оқу жетістіктері туралы ақпарат үсыну үшін оқу
бағдарламасындағы бөлім/ортақ тақырыптар және белгілі бір оқу кезеңі (тоқсан, триместр,
оқу жылы, орта білім беру деңгейі)
аяқталғанда балл, баға қою арқылы өткізіледі. Бұл
оқушының белгілі бір кезеңдегі оқу бағдарламасы мазмұнын меңгеру деңгейін анықтауға
және тіркеуге мүмкіндік береді.
Бөлім/ортақ тақырыптар бойынша жиынтық бағалау оқу бағдарламасына, оқу
жоспарына сәйкес бөлім немесе ортақ тақырыптарды аяқтаған кезде өткізіледі. Жиынтық
бағалаудың аталған түрінің нәтижесінде білім алушыларға тоқсандық баға қою кезінде
ескерілетін балл қойылады. Бөлім/ортақ тақырыптар бойынша жиынтық бағалау
тапсырмалары оқу мақсаттары мен бағалау критерийлеріне сәйкес құрастырылады.
Бөлім/ортақ тақырыптар бойынша жиынтық бағалауды ұйымдастыру, жоспарлау бекітілген
критериалды бағалауды өткізу тәртібіне сәйкес жүргізіледі.
Қалыптастырушы бағалау оқытудың күнделікті процесінің ажырамас бөлігі болып
табылады және тоқсан сайын жүйелі түрде өткізіледі,
сондықтан өзін-өзі бағалау, өзара
бағалау және кері байланыс дағдыларын қалыптастыруға
мүмкіндік беретін қалыптастырушы бағалаудың белсенді формалары мен оқыту
әдістерін қосу маңызды.
«Ақпараттық және коммуникациялық технологиялар» пәні бойынша оқу үдерісінде
қалыптастырушы бағалауды қолдану аясында келесі шарттарды ескеру қажет:
1) оқытудың бір бөлігі («оқу үшін бағалау»);
2) белгісі жоқ бағалау;
3) барлық оқу мақсаттарын қамтиды;
4) бағалау критерийлеріне сәйкес жүзеге асырылады;
5) әрбір оқушының жетістіктері туралы кері байланыс береді;
6)
оқытудың сапасын арттыру, оқу жоспарын жетілдіру үшін нәтижелерді
пайдаланады.
Қалыптастырушы бағалау, сондай-ақ белсенді пішіндер мен оқыту әдістері сабақтың
әр кезеңінде қолданылуы тиіс:
1) Жаңа материалдарды оқыған кезде, сынып пен топтың тақырыпты қаншалықты
жақсы меңгергенін білуге мүмкіндік беретін «Улкен саусақ», «Температураны өлшеу»,
«Бағларшам», «Сауалнама» және басқаларын қолдану ұсынылады.
2) Кәсіби дағдыларды шоғырландыру, оқыту және дамыту үшін «білім пирамидасы»,
«гауһар иерархиясы» және басқа әдістер қолдану ұсынылады.
3) Оқушылардың шығармашылық жұмысын, эсселерді және т.б. бағалау үшін «Екі
жұлдыз және тілек», «Үш минуттық реферат», «Қысқа тестілеу»,
таңдаулы тест,
«Қалыптастырушы тест», «Өзін-өзі бағалау журналы», «Магия билеушілері», «Жетістікке
жету жолы», «Синквейн» әдістерін қолдануға болады.
4) Материалды ұсынуға арналған әдістер: қалыптастырушы сауалнама, жалпыға ортақ
пайдалану арналған сұрақтар, білімді бақылау, «Ішкі және сыртқы шеңбер», «Мини-тест»,
бір сөйлемдегі жалпылау, бір сөзбен қорыту, «Сөйлемді аяқтау».
5) Рефлексия: «Қате түсінуді тексеру», «Үш минуттық кідіріс», «Табыс ағашы»,
«Сәттілік шыңы» және басқалар.
6) Сын тұрғысынан ойлауды дамыту әдістері: «Ауызша аударма», «Ауызша бағалау»,
«Жазбаша түсініктемелер», «Алақан», «20 секунд» әдісі, көңіл-күй суретін салу, «Көркем
көрініс», «Күн», «Көңілді шырша», «Менің көңіл-күйім», «Музыкалық тест», «Үш келбет»,
«Түрлі түсті карталар», «Табысқа жету», «Байланыс жалыны», «Шығармашылық шебері»,
«Көзді жабу», «Акросөз», «Релаксация» және басқалары.
8) Сабақты қорытындылауға арналған әдістер: «Анкета», «Аяқталмаған ұсыныс»,
«Сезімдердің ағашы», «Танымдық рейтингі», «Сигналдық картамен жұмыс жасау»,
«Кеме», «Алты ойлау шляпасы», «Комплимент», «Эмоциялық және музыкалық
қорытынды», «Кім көңілдірек?», «Ақыр соңында мен айтайын», «Ассоциация», «Көңіл
шкаласы», «Шпаргалка жарыстары», «Поезд».
9) Оқушылар сабағын талдау
- Сіз сыныпта не істеп жатырсыз?
- Сізде қандай қиындықтар болды?
- Сіз сабақта қалай жұмыс істейсіз?
- 1-ден 5-ке дейінгі ұпайларды енгізіңіз.
Сонымен, білім берудің белсенді формалары дербес ойлау қабілеттерін дамыту, тез
өзгеретін жағдайды шарлау,
проблемаларды шешуге өз көзқарастарын табу үшін қажетті
жағдайларды жасайды. Пәнді әрі қарай зерделеу үшін
қажетті негізгі білімдермен
қамтамасыз етеді.
Информатиканы оқыту процесінде мұғалімдердің белсенді формалар мен әдістерді қолдану
оқыту әдістерін үздіксіз жетілдіруге, кәсіптік жағдайларға жаңа тәсілдерді дамытуға,
мұғалімдер мен оқушылар арасында шығармашылық қабілеттерін дамытуға ықпал етеді.
Бастауыш мектепте «Цифрлық сауаттылық» пәнін оқытуда білім алушылардың жас
ерекшеліктерін ескере отырып оқытудың белсенді формалары мен әдістері қолданылады.
Ұғымдарды жақсы түсіну үшін өмірде жиі кездесетін нақты мысалдармен байланыстыру
ұсынылады. Бастауыш мектепте «Цифрлық сауаттылық», «Ақпараттық-коммуникациялық
технологиялар» пәндерінен бөлімдер мен тоқсан бойынша
жиынтық бағалаулар
жүргізілмейді
. Жартыжылдықтар соңында «Цифрлық сауаттылық»
пәні бойынша
«есептелді» («есептелмеді») қойылады. Білім алушы оқыту мақсаттары бойынша
практикалық тапсырмаларды орындаған жағдайда «есептелді» қойылады.
Достарыңызбен бөлісу: