Issn 2306-7365 1996 жылдың қарашасынан бастап екі айда бір рет шығады

218 
 
  А.ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №2, 2013 
 
16.
 
Аверьянов  Ю.  Образ  святого  вели  в  османско-турецкой  литературе  жанра 
менакыб–наме и взаймосвязь традиций // Қожа Ахмет Ясауи мұрасы мен ілімінің зерттелу 
мәселері. III Халықаралық ғылыми конференция материалдары. –Түркістан, 2010. – 272 б. 
17.
 
Сухарева  О.А.  К.  Вопросу  о  культе    мусульманских  святых  Средней  Азии.  –
Труды  института  истории  и  археологии  АН  Узбекистана,  1951.,  Басилов  В.Н.  Культ 
святых в исламе. –М.: Мысль, 1970., Снесарев Г.П. Реликты домусульманских верований 
и обрядов  у  узбеков Хорезма. – М.: Наука, 1969.  -331., Мустафина Р.М. Представления, 
культы, обряды у казахов (в контексте бытового ислама в Южном Казахстане конца XIX-
XX вв). – Алма-Ата, 1992. 
18.
 
Koprulu F. Anadolu Selcuklulari tarihinin yerli kainaklari // Belleten. 22 /1943/, Ocak 
A.Y. Turk halk inanclarinda ve edebiyatinda evliya menkabeleri. – Istanbul, 1983. 
19.
 
Мұстафина Р. Қазақы ислам. // Қазақ халқының дәстүрлері мен әдет-ғұрыптары. 
1 Т. – Алматы: Арыс, 2005. – 328 б. 
20.
 
Қондыбаев С. Маңғыстау мен Үстірттің киелі орындары. – Алматы, 2000. -132 б. 
21.
 
Кенжетай Д. Қожа Ахмет Ясауи дүниетанымы. – Түркістан, 2004. – 341 б. 
22.
 
Абуов А. Қожа Ахмет Ясауидің философиялық көзқарасы//Түркістан тарихы мен 
мәдениеті. Ғылыми мақалалар жинағы. – Түркістан, 2004. – 341 б. 
 
РЕЗЮМЕ 
В статье излагаются сохранившиеся в народе древние верования, затрагивается история 
исследования  культа  святых  в  исламе,  также  рассматривается  культ  святых  и  его 
классификация в научной литературе. 
(Мустапаева Д. Исследование древних верований и культа святых) 
 
SUMMARY 
The ancient beliefs preserved among the people are narrated in this article. The history of study 
of  the  cult  of  saints  in  Islam  is  given.  Also  the  cult  of  saints  and  its  classification  in  the  scientific 
literature has been set. 
(Mustapaeva D. Research of Ancient Beliefs and the Cult Of Saints) 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

219 
 
                                        А.ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №2, 2013 
 
ÜOS 956.101 5
 
D.ZHUMATAYEVA 
Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Phd Doktora Öğrencisi 
 
OSMANLI DEVLETİ’NİN AKDENİZ POLİTİKASI VE KIBRIS 
ADASI’NIN FETHİ 
 
Anadolu’nun  batı  topraklarına  gelen  Türkler,  ilk  karşılaştıkları  denizi 
“Akdeniz”  olarak  adlandırmaları  ve  zaman  içinde  “bahr-i  sefid”  veya  “derya-i 
sefid”  olarak  da  kayıtlara  geçirmeleri,  o  denizde  kurdukları  eyalete  “Cezair-i 
Bahr-i Sefid” demeleri bu denizi ne kadar önemsediklerinin bir ifadesidir. Zaman 
içinde  hâkimiyet  alanlarını  fetihlerle  batıya  doğru  ilerledikçe  bu  tanım  Cebel-i 
Tarık’a  kadar  olan  bütün  denizi  içine  almıştı.  Fakat  Osmanlı  Devleti’nin,  XVI. 
Yüzyıl  boyunca  bütün  Akdeniz’de  gücünü  iyice  hissettiği  halde  stratejik  ve  ticari 
önemi  büyük  olan  Kıbrıs’ı  henüz  toprakları  arasına  katmamış  olması  ticaret 
yollarının güvenliği için sakınca teşkil ediyordu. Kıbrıs Adası, Doğu Akdeniz’den 
geçen  askeri  hem  ticari  deniz  trafiğini,  daha  önemlisi  Anadolu  ve  Ortadoğu’da 
yürütülecek  stratejik  hareketleri  kontrol  eder.  Taarruz  harekâtta  bulunacak  taraf 
için kara, deniz üssü gibi stratejik mevziiye sahiptir. Kıbrıs Adası’nın önemi, tarih 
boyunca  Akdeniz’de  siyasi  ve  askeri  çıkarları  olan  devletlerce  gözetilmiş.  Kıbrıs 
Adası  bu  durumuyla,  her  fırsatta  Anadolu’nun  bağrına  saplanmaya  hazır  bir 
hançer gibiydi. Bu nedenle Kıbrıs adsının biran evvel fetih edilmesi gerekiyordu ve 
1571 senesinde ada Osmanlı Devleti tarafından fethi gerçekleştirdi. 
 
Anahtar  Kelimeler:  Osmanlı  Devleti,  Anadolu,  Akdeniz,  Kıbrıs,  Venedik  ve 
Cebel-i Tarık.  
Anadolu’nun  batısına  ulaşan  Türklerin  karşılaştıkları  deniz  batıdaki  deniz 
manasına  “Akdeniz”  olarak  adlandırmaları  ve  zaman  içinde  “bahr-i  sefid”  veya 
“derya-i  sefid”  olarak  da  kayıtlara  geçirmeleri,  o  denizde  kurdukları  eyalete 
“Cezair-i  Bahr-i  Sefid”  demeleri  bu  denizi  ne  kadar  benimsediklerinin  bir 
ifadesidir. Zaman içinde hâkimiyet alanlarını fetihlerle batıya doğru ilerledikçe bu 
tanım  Cebel-i  Tarık’a  kadar  olan  bütün  denizi  içine  almıştı.  Osmanlılar, 
Gelibolu’nun  alınmasıyla  (1354)  başladıkları  Rumeli  fetihlerine,  yeni  bir  siyasi 
anlayışla, bir taraftan Balkanlar’a, diğer taraftan denizlere yönelerek devam ettiler.  
Bu  sebeple  Gelibolu,  Osmanlıların  sadece  Balkanlar’a  açıldığı  ilk  kapısı  ve 
hareket  üssü  değil,  aynı  zamanda  denizlere  çıkışının  da  ilk  noktası  olmuştur  [1]. 
Osmanlı  gücünün  karadaki  başarıları  XVI.  Yüzyılda  denizlerde  de  görüldü. 
Fatih’ten sonra gittikçe gelişen Osmanlı deniz gücü, özellikle korsanlıktan yetişme 
usta denizciler vasıtasıyla büyük ilerleme gösterdi [2]. Fakat Osmanlı Devleti’nin,  
XVI. Yüzyıl boyunca bütün Akdeniz’de gücünü iyice hissettiği halde stratejik  
ve    ticari    önemi    büyük        olan     Kıbrıs’ı  henüz      toprakları    arasına      katmamış   
olması ticaret yollarının güvenliği için sakınca teşkil ediyordu. Ayrıca tarihi seyir  

220 
 
  А.ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №2, 2013 
içerisinde,  Kıbrıs  Adası,  Hıristiyan  devletlerin  hâkimiyeti  altında  kaldığı  süre 
zarfında, Müslümanlara karşı daima bir saldırı üssü olarak kullanılmıştır.  
Bunu en çarpıcı örneği, 1361 yılında, Kıbrıs Kralı Pierre I.’in (1359  – 1369) 
haçlı  seferine  girişerek,  Antalya  ve  İskenderiye’yi  yağmalamasıdır  [3].  Osmanlı 
Devleti’nin  Suriye  ve  Mısır’ın  fethinden  sonra  Doğu  Akdeniz  Türk  gölü  haline 
gelmiş  ve buradaki Kıbrıs Adası, Osmanlı Devleti’nin emniyet  ve bütünlüğü için 
daha da önem kazanmaya başlamıştı [4]. Zira Kıbrıs coğrafi konumu dolayısıyla, 
gerek  Anadolu’nun  güneyi  ve  Suriye  sahillerini  kontrol  edebilecek  bir 
konumdaydı.  Bu  coğrafi  öneminden  dolayı  gerek  Anadolu’ya,  gerekse  Suriye’ye 
hâkim olan devletler Kıbrıs’ı da kendi topraklarına katma gereğini hissetmişlerdi. 
Bu  siyasi  zorunluluk  II.  Selim’i  Kıbrıs’ın  fethi  için  harekete  geçirmişti.  Osmanlı 
Devleti’nin Kıbrıs’ı fethe zorlayan sebepleri şu şekilde sıralarsak öncellikle siyasi 
ve stratejik önemi üzerine durmamız  gerekiyor. Kıbrıs Adası, Doğu Akdeniz’den 
geçen  askeri  hem  ticari  deniz  trafiğini,  daha  önemlisi  Anadolu  ve  Ortadoğu’da 
yürütülecek  stratejik  hareketleri  kontrol  eder.  Taarruz  harekâtta  bulunacak  taraf 
için kara, deniz üssü gibi stratejik mevziiye sahiptir. Kıbrıs Adası’nın önemi, tarih 
boyunca  Akdeniz’de  siyasi  ve  askeri  çıkarları  olan  devletlerce  gözetilmiş.  Kıbrıs 
Adası bu durumuyla, her fırsatta Anadolu’nun bağrına saplanmaya hazır bir hançer 
gibiydi  [5].  Venedik’in  Kıbrıs’a  sahip  olması  Osmanlı  Devleti  için  tehlikeliydi. 
Çünkü herhangi bir devlet ile Osmanlı Devleti arasında savaş vuku bulursa Kıbrıs, 
düşman devletlerin bir askeri üssü olabilir ve Osmanlı Devleti’nin kıyılarına saldırı 
düzenleyebilirler  [6].  Doğu  Akdeniz’de  tek  Hıristiyan  kalesi  olarak  kalan  yer 
Kıbrıs’tı.  
Osmanlı  Devleti  kendi  topraklarının  arasında  emin  ulaşım  yolunu  sağlaması 
için Kıbrıs Adası’nın Osmanlılar tarafından zapt edilmesi siyasi ve stratejik zaruret 
halinde idi. Doğu Akdeniz’in ne kadar stratejik öneme sahip olduğunu Fransa Kralı 
IX. Charles elçisi Franchois de Noay’ın Raporu’ndan bir kez daha iyi anlayabiliriz. 
Raporu’nda,  “beni  kabul  eden  Venedik  Büyük  Doj’u  Kıbrıs’ın  kaybından  sonra 
Türkleri  Akdeniz’den  söküp  atmanın  imkânsız  hale  geldiğini  ve  Avrupa’nın 
gücünün  buna  yetmeyeceğini  acı  şekilde  anladıklarını”  itiraf  etti.  Masanın 
üzerindeki  Kıbrıs  haritasının  siyah  kadife  örtüsünü  kaldırarak;  “Ruh-u  Mesih, 
Akdeniz’in  kalbi  olan  bu  adayı  Türklerin  eline  düşüren  gafleti  affetmeyecektir. 
Asya  ile  Avrupa’nın  deniz  yolu  artık  Türklerin  ülkeleri  içindeki  göllere 
hâkimiyetleri  kadar  keyif  ve  kararlarına  tabidir.  Kıbrıs’ı  ülkelerine  katmakla 
Türkler, Akdeniz’in güneyine de tam hâkim idiler”[7].  
Ayrıca  Vezir-i  Azam  Sokullu  Mehmet  Paşa  Franchois  de  Noay’a  şöyle 
diyordu;  “İnebahtı  (Lapante)  bizim  için  muhakkak  ki  beklemediğimiz  bozgundur. 
Biz  burada  sakalımızı  kaybettik.  Sakal  yeniden  çıkar.  Fakat  biz,  Ehli  Salib’den 
Kıbrıs’ı aldık. Kıbrıs elinde ise Akdeniz’in hâkimi odur. Akdeniz’de de hâkim olan  
biziz”  demesi  zaten  açıklama  gerektirmeden  Akdeniz  hayati  önem  taşıdığını 
bildiriyor.  
İktisadi  önemi  ise:  Kıbrıs’ın  siyasi  ve  stratejik  önemi  olduğu  kadar  iktisadi 
önemi çoktur. Avrupa ve Asya arasındaki ticaret yolları Kıbrıs’tan veya yakınından  

221 
 
                                        А.ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №2, 2013 
geçiyordu.  Kıbrıs,  Osmanlı  Devleti  için  sadece  Mısır  ve  Suriye  ile  İstanbul 
arasındaki  ulaşıma  veya  Doğu  Akdeniz  kıyılarına  yöneltilecek  tehdit  açısından 
değil, dünyanın belli başlı ticaret yollarını kontrol edebilir bir konumda bulunması 
bakımından da önemliydi. Kıbrıs’ta üslenen Venedik korsanlarının deniz ticaretine 
verdikleri  büyük  zararda  Kıbrıs’ın  ele  geçirilmesinde  başlıca  etkenlerden  biri 
olmuştur.  
Dini  önemini  ise:  Osmanlı  Devleti’nin  Kıbrıs’ı  fethi  için  en  önemli 
sebeplerden  birisi  de  ada  üzerinde  “mevrus”  hakları  olduğuna  inanmasıdır. 
Şeyhülislam  Ebu’s-suud  Efendi’nin  fetvasında  işaret  edilen  bu  hak  Osmanlıların 
Memluklulara  galebesinden  ve  sultanların  halife  unvanı  da  almalarına 
dayanmaktaydı.  Memlukların  hâkim  oldukları  dönemde  Ada’nın  geliri  Mekke  ve 
Medine’nin  iaşesine  tahsis  edilmişti.  Ada  ele  geçirildiği  takdirde  geliri  tekrar 
Haremeyn-i  Muhteremeyne  tahsis  edilebilir.  Bunun  yanında  her  yıl  dini 
vecibelerini  yerine  getirmek  için  hacca  giden  Müslümanların  gemileri  Kıbrıs 
açıklarında  faaliyet  gösteren  Venedikli  ve  Maltalı  korsanların  tacizlerine 
uğramakta,  dolayısıyla  bu  kutsal  görevin  huzur  ve  emniyet  içinde  yapılması 
engellenmekte  idi.  Hac  yollarının  emniyetinin  temini  padişah  ve  dolayısıyla 
halifeye  düşmekteydi.  Haliyle  bütün  Müslümanların  manevi  hükümdarı  ve  İslam 
âleminin dini lideri sayılan halifenin binlerce Müslüman’ın kanıyla sulanmış Kıbrıs 
topraklarındaki  tarihi  hakları  korumak  ve  mevcut  mescit,  medrese  vs.  ile  diğer 
İslami değerleri kollaması tabii görevlerindendi.  
Jeopolitik konumundan dolayı Kıbrıs, tarih boyunca, Anadolu için önemli bir 
yer  olmuş  ve  Anadolu,  Suriye,  Mısır  arasında  ticari  bir  üs  olarak  kullanılmıştır. 
Anadolu Selçukluları, Karaman oğulları ve Akkoyunlular, Kıbrıs ile siyasi ve ticari 
ilişkilerde bulunmuştur. Osmanlı Türkleri Kıbrıs’la 1488’den itibaren ilgilenmeye 
başlamışlardı.  Mısır’ın  fethi  adanın  Osmanlı  topraklarına  katılma  sürecini 
hızlandırdı  [8].  Kıbrıs  Adası,  Yavuz  Sultan  Selim  döneminde  Venedik 
Cumhuriyet’iyle  yapılan  anlaşmada  daha  önce  Mısır  Sultanı’na  vermekte  olan 
yıllık  8000  dukalık  vergiyi  bundan  sonra  Osmanlı  Devleti’ne  vermeğe  kabul 
etmişlerdi.  1521’de  Rodos’un  fethi  üzerine  sıranın  Kıbrıs’a  geldiğini  düşünen 
Venedikli korsanlar savunma tedbirlerini almaya başlamışlardı. Hatta Avrupa’dan 
yardım  taleplerini  arttırdılar.  Ancak  Kanuni  Sultan  Süleyman  zamanında  önemli 
sıkıntı yaşamadılar. Kanuni Kıbrıs için verilen yıllık vergiyi 10.000 dukaya çıkardı. 
1559 Cateau  – Cambresis Antlaşması, Avrupa’da büyük  mücadele İspanya lehine 
son  verdi,  İspanya  kralı  II.  Philip  Avrupa’nın  hâkimi  görünüyordu.  Böylece, 
Batı’da Osmanlılar için koşullar değişti. Kanuni Sultan Süleyman’ın Malta ve son 
Macaristan seferleri neticesinde Avrupalılar Osmanlı Devletinin fetihlerinin  
durduğunu  düşünmüşlerdi.  Çünkü  Kıbrıs  Adası,  Osmanlı  Devleti  kadar  Avrupa 
politikası için de bir dönüm noktası olmuştur [9].  
Ancak  son  yıllarda  Venedikli  korsanların  ticaret  gemilerine  saldırılarının 
yoğunlaşması  ve  Kanuni’den  sonra  Osmanlı  Devleti’nin  eski gücünü devam
  
ettiremeyeceği  ümidine  kapılmışlardı.  Fakat  II.  Selim’in  tahta  cülusunun  ilk 
senelerinde Venedik elçisi Padişah’ın Kıbrıs Adası’na dair olan düşüncelerinden  

222 
 
  А.ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №2, 2013 
 
endişelenmeye  başlamıştı.  Osmanlı  Devleti  için  Kıbrıs  Adası’nın  fethi  artık  zaruret 
haline  gelmişti.  Ancak  Kıbrıs  Seferi’nin  açılması  konusunda  Osmanlı  Devleti  ileri 
gelenleri  arasında  fikir  ayrılıkları  vardı.  Sultan  II.  Selim,  üçüncü  Vezir  Piyale  Paşa, 
altıncı  vezir  Lala  Mustafa  Paşa  ve  Şeyhülislam  Ebu’s-suud Efendi  bu  sefer  hakkında 
olumlu,  Sadrazam  Sokullu  Mehmet  Paşa  ise  olumsuz  düşüncede  idi.  Ancak 
Sokullu’nun  direnişine  rağmen  II.  Selim’in  savaşa  kesin  karar  vermesinden  sonra 
Kıbrıs Fethi’nin açılması kararına katıldı.  
Bu  arada  Osmanlı  Devleti  fethin  kolaylaşması  için  birtakım  siyasal  ve  askeri 
hazırlıklarda  bulundu.  Siyasal  girişimlerden  birisi  de  1568  senesinde  Avusturya’yla 
sekiz  yıllık  barış antlaşmasını  imzaladı.  Aynı  yıl  Lehistan’la  barışı  tekrar  yenilediler. 
İran’la  da  barış  yapıldı.  15  Ekim  1569  yılında  Fransa’yla  ikinci  kapitülasyon 
antlaşması  imzalanarak  Fransa’ya  yeni  imtiyazlar  verildi.  1570’te  Rusya’yla  dostluk 
antlaşması  yapıldı.  Sokullu  Mehmet  Paşa,  İstanbul’daki  Venedik  elçisi  M.  Antoni 
Barbaro  ile  birkaç  kez  görüştü.  Venedik’ten  bir  hayli  uzakta  olan  adanın  iki  ülke 
arasında gerginlik yaratmağa değer olmadığını ve etrafının Osmanlı Devleti toprakları 
tarafından çevrili olduğunu öne sürerek Kıbrıs’ın silah kullanmadan teslimi istedi.  
Ancak Venedik elçisi bu teklife yanaşmadı ve adanın “Hıristiyan âleminin adası” 
olduğunu  da  vurguladı.  Elçinin  bu  görüşü  ileri  sürdüğü  şunu  göstermektedir.  Savaş 
açmayın  yoksa  haçlı  ordularıyla  savaşmaya  mecbur  kalacaksınız  işaretini  vermektir 
diyebiliriz.  Sultan  II.  Selim  Venedik’e  bir  elçi  gönderdi  ve  adanın  kendisine 
bırakılmasını  istedi  [10.  261.].  Fakat  Osmanlı  Devleti  tarafından  gönderilen  elçileri 
tutuklandı  ve  mal  varlıklarına  el  konuldu.  Bu  karşılık  Osmanlı  Devleti  İstanbul’daki 
Venedikli  konsoloslar  tutuklandı.  Böylece  iki  devlet  arasındaki  ilişkiler  iyice 
gerginleşti. Sultan II. Selim sulhun devam etmesine karşılık olmak üzere Kıbrıs’ın terk 
edilmesini  istemek  için  ikinci  defa  elçi  olarak  Kubat  Çavuş’u  Venedik  Hükümetine 
gönderdi.  Fakat  Venedik  Senatosu,  Osmanlı  Devletinin  bu  talebini  müzakereye  dahi 
vazetmeden reddeyledi [11].  
Sokullu, elçilere olumsuz yanıt verileceğini sezdiği için hemen sefer hazırlıklarına 
başladı. Bu arada Kıbrıs’ta gelişen olaylar adanın fethedilmesine bir hayli kolaylaştırdı. 
Venedik  idaresinde  bulunan  Kıbrıs  yerli  Hıristiyan  halkı  Osmanlı  Sultanı’na, 
Venediklilerden  kurtarılmasını  ve  kendilerinin  Osmanlı  tebaalığına,  Türklerin  adil 
yönetimi  sayesinde  kurtulacakları  hakkında  müracaatta  bulundu  [12]  ve  fethin 
gerçekleşmesinde hoşnutlukla karşılamıştı [13].  
XVI.  Yüzyıl  gezginlerinin  sözleriyle  “kölelikten  daha  kötü”  davranılan 
Kıbrıslıların durumu Venedikliler döneminde o denli zordu ki, çoğu Rodos ve Osmanlı 
Devletinin çeşitli topraklarına kaçtıklarından bahsediliyor [14. 2.]. Bu müracaat, 1561 
–  1566  arasında  ve  1569’da,  kölelerden  oluşan  bir  heyet,  ilerdeki  olası  bir  fethi 
konuşmak için İstanbul’a geldiği yazılıyor. Bir kaynağa göre 50,000 köle, bu özel  
nedenden  dolayı,  kolay  bir  görev  olarak  ortaya  çıkan  Osmanlı  seferini  desteklemeye 
hazırdı  [15.  1.].  Hatta  yerli  Papazlar  Türk  askerlerine  rehberlik  ettikleri  de  biliniyor 
[16].  Venediklilerin  Kıbrıs’ı  kan  dökülmeden  terk  etme  isteğini  kabul    etmemeleri  
üzerine 1570 Mayısında  180  kadırga, 10 mavna, 170 barça ile Karamürsel toplam 360 

223 
 
                                        А.ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №2, 2013 
parçadan  mürekkep  Osmanlı  Donanması  kaptan-ı  Derya  Müezzin  zade  Ali  Paşa 
kumandasında İstanbul’dan Kıbrıs Seferine açıldı.  
Kıbrıs’ın  zaptına  vezir  Lala  Mustafa  Paşa  serdar  tayın  edildi.  Denizden 
gelebilecek tehlikeye karşı görevlendirilen donanmaya vezir Piyale Paşa memur edildi. 
Anadolu tımarlı sipahileri tahsis edilen gemilerle Fenike Limanı’ndan Kıbrıs’ taşındı. 2 
Temmuz 1570’de Limasol önlerine ulaşan Osmanlı donanması Piskopi’ye uzanan kıyı 
şeridine  herhangi  bir  direniş  görmeden  küçük  keşif  birliğin  indirdi.  Bu  arada  Leftari 
Kalesi halkına ve muhafızlarına verilen aman neticesinde mukavemetsiz teslim olundu. 
Leftari’nin düşüşü ile fazla bir direnişe karşılaşmadan Limasol Kalesi de ele geçirildi. 
Derhal Türk idaresi tesis edildi.  
Venedik  zulmünden  kurtulan  yerli  ahalinin  teveccüh  ve  tezahüratı  o  dereceye 
varmıştı ki Türkler Limasol’da küçük bir askeri birlik ve birkaç gemi bırakarak vakit 
kaybetmeden  3  Temmuz  1570  akşamı  Osmanlı  kuvvetleri  karadan  ve  denizden 
Larnaka’ya  ulaştılar.  Larnaka  üzerine  karadan  yürüyen  Türk  askerlerine  bir  Rum 
Papazı  kılavuzluk  yapmıştı.  Lefkoşa,  Türk  taarruzu  başladığı  zaman  20.000  asker  ve 
250  top  ile  korunuyordu.  Öte  taraftan  çevresindeki  kuyular  zehirlenmişti  ve  her  cins 
meyve ağaçlar ile ekili alan tahrip edilerek yakılmıştı. Bir savunma planı olmak üzere 
şehre  yakın  köyler  de  boşaltılarak  Türklerin  muhasara  faaliyetlerini  kolaylaştıracak 
bütün imkânlar ortadan kaldırılmıştı.  
Lefkoşa Venediklilerin Kıbrıs’taki başkenti ve oturdukları yerdir. Bu yüzden Lala 
Mustafa  Paşa’nın  şehri  savaşsız  teslim  etmeleri  yönündeki  teklifi  Venedikliler 
tarafından reddedilmişti. Osmanlı Ordusu 27 Temmuz 1570’de Lefkoşa’ya geldiler ve 
muhasara  hazırlıklarına  başladılar  ve  Lala  Mustafa  Paşa  9  Eylül  1570’de  Lefkoşa’yı 
kuşatırlar.  Gece  yarısı  namaz  kılarlar  ve  yardım  edilmesi  için  Allah’a  yalvarırlar. 
Sabaha doğru Osmanlı ordusunun sağ tarafından İskender Paşa, Cezayir Beyi Kaptan 
Ali  Paşa,  Karaman  Beyi  Hasan  Paşa,  Halep  Beyi  Derviş Paşa,  Kıbrıs  Beyi  Muzaffer 
Paşa ve Müslüman süvariler bu kalenin sağ ve solundan çok sıkı bir hücum yaparlar.  
Müslüman  askerlere  bir  süre  direnç  gösterilse  de  sonunda  dayanamayıp  kalenin 
kapıların  açarlar  ve  Lefkoşa  kalesinin  üstüne  İslam  bayrakları  dikilir.  Müttefikleri 
İspanya,  Ceneviz,  Savoie  donanmaları  ile  beraber  200’den  fazla  gemiden  mürekkep 
kuvvetli Venedik filosu Kıbrıs’a doğru yola çıkmış ise de, eylül sonlarına doğru Meis 
adasına  geldiklerinde  Lefkoşa’nın  sukutu  harbini  aldılar.  4  Ağustos  1571’de  bir  sene 
Bragadino  kumandanlığında  savunulan  Magosa  kalesi  5.  Maddelik  bir  anlaşma  ile 
teslim alındı [17].  

жүктеу/скачать 2,33 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: