Және Редакциялық баспа кеңесі ұсынған


Жоспар құру келесі ретпен жүзеге асырылады



Pdf көрінісі
бет68/91
Дата31.12.2021
өлшемі1,56 Mb.
#21478
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   91
Байланысты:
Ғылыми-стиль-кәсіптік-қаз-тілі

    Жоспар құру келесі ретпен жүзеге асырылады
- мәтінді мұқият оқу; 
- оқыған мәтінді бөліктерге бөлу;  
- әрбір бөлікте қаралатын мәселені қысқаша мазмұнына қарай атау.  
Ғылыми  стильдің  басты  шарттарының  бірі  -  нақтылық.  Қысқа,  жүйелі, 
тұжырымды,  дұрыс  құрылған  жоспар  ғылыми  еңбекті  жеңіл  қабылдауға  я 
баяндауға негіз болады. 
     Жоспарға қойылатын талаптар:  
  - жоспар негізгі тақырыптан ауытқымауы  қажет
  - жоспар тақырыпты  нақты және терең бейнелей алуы қажет
  - жоспар мәтінде берілген негізгі ойды жүйелі, түсінікті өрбіте алуы қажет
  - ғылыми еңбектің жоспарланған бөліктері өзара шамалас болуы қажет. 


 
75 
     Жоспар  хабарлы  және  сұраулы  сөйлемдер  арқылы  құрылады.  Ғылыми 
мәтіннің баяндау ерекшелігіне қарай не бірыңғай сұраулы сөйлемдер арқылы, 
не бірыңғай хабарлы сөйлемдер арқылы құрылуы керек. Егер жоспар сұраулы 
сөйлемдер  арқылы  құрылса,  сұрақ  ғылыми  мәтіндегі  негізгі  ойға,  мәселеге  
қатысты қойылады. 
    Мысалы:  Қазіргі  уақытта  озонның  ыдырауы  әлемдік  экологиялық  мәселе 
ме? (сұраулы сөйлем) 
Озонның  ыдырауы  қазіргі  уақыттағы  әлемдік  экологиялық  мәселе.(хабарлы 
сөйлем). 
     Құрылымына  қарай  жоспар:  жай  және  күрделі  болуы  мүмкін.  Жай 
жоспарда еңбектегі көтерілген негізгі мәселелер қарастырылады. Ал күрделі 
жоспарда  негізгі  мәселелермен  қоса,  оған  қатысты  қосалқы,  жанама 
мәселелер  де  қарастырылады.  Әрине,    осыған  байланысты  жоспардағы 
сөйлем құрылымы да әр түрлі болады. Ғылыми еңбекті жоспарлауда  атаулы 
сөйлем,  жалаң,  жайылма  сөйлемдер;  жай  және  күрделі  сөйлемдер 
қолданылады. 
 
 
 
 
       Мәтінді  оқып,  сұраулы  және  хабарлы  сөйлемдер  арқылы    жоспар 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   91




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет