79
jуł-dy
til - dĭ
quł-dŭ
kül-dǚ
г) Аффикс құрамындағы қысаң дауысты дыбыстардың өзгеруі
соңғы дауыстының палатальды әсерінен туындайды, атап айтсақ,
олар екі
у және
і. Мысалы, Волга тобындағы түбірдің соңғы
дыбысы ашық болатын диалектілерде» /11,32/.
Ғалымның бөле жара қарастырған мәселесінің бірінші буын
ашық дауысты дыбыстары ашық дауысты дыбыстарға лабиалды
атракцияны жүргізбейтін диалектілер. Бұл заңдылыққа негізінен
тараншы тілі бағынышты екенін көрсеткен. Алайда, біздің
пікірімізше, қазақ тілінде де түбір құрамында дауысты дыбыс ашық
езулік (
а дыбысы) болған жағдайда ерін үндестігі сөздің келесі
буындарына жүрмейді. Мысалы,
болған+ын, оттар+ымыз,
құрлар+дың т.б. В.В. Радлов бұл заңдылыққа қатысты Тараншы
диалектісінен мына тәрізді мысалдарды берген:
ot, ot-lar, ot-qa, bol-
ɣan.
Достарыңызбен бөлісу: