Оқыту – білім алудың және шеберліктер мен дағдыларды қалыптастырудың мақсатты,
жүйелі түрде ұйымдастырылған үрдісі, ал білім беру – бұл тұлғаны оқытудың нәтижесі.
Қашықтықтан оқыту – бұл оқытушы мен оқушы бірге бола алмаған жағдайда белгілі бір
ара қашықтықта оқыту тәсілдері. Тарихи тұрғыдан алып қарасақ қашықтықтан оқыту бұрын
сырттай оқыту деп аталатын еді. Ал, бүгінгі күні бұл – байланыс каналдары арқылы
байланысатын аудио, бейне және компьютерлік жүйелерді қолданатын оқыту құралдары.
Күндізгі және сырттай оқу формалары сияқты қашықтықтан оқыту да білім беру процесінде
оқытудың компьютерлік және телекоммуникациялық технологияларына негізделген ең озық
дәстүрлі және инновациялық әдістері, формалары мен құралдары қолданылатын білім
алудың бір формасы болып табылады.
Қашықтықтан білім беру – қашықтықтан оқытумен тығыз байланысты. Қазіргі күнгі
ғылымда қашықтықтан білім беру – бұл білімді қолма-қол беру процесі (ол үшін оқу
орталығы мен оқытушы жауапты), ал қашықтықтан оқыту – бұл білімді қабылдау процесі
(бұған оқушы жауапты) деген ұғым қалыптасқан. Қашықтықтан білім беруде білім беру
процесінің негізін өзіне ыңғайлы жерде, арнаулы оқу құралдары мен өзіндік сабақ кестесі
және оқытушысымен телефон, электрондық почта арқылы байланысу мүмкіндігі бар
оқушының бір мақсатқа бағытталған және бақыланып отыратын қарқынды өзіндік жұмысты
құрайды.
Қашықтықтан білім беру – жаңа ақпараттық технологиялар мен мультимедиа жүйелері
негізінде күндізгі, сырттай және кешкі оқыту жүйелерінің элементтерін біріктіретін, ерекше,
жетілдірілген форма. Қазіргі заманғы телекоммуникациялық және электрондық басылымдар
құралдары дәстүрлі оқыту формаларының жағымды жақтарын сақтай отырып, олардың
жетіспейтін жерлерін толықтыруға мүмкіндік береді. [1]
Білім беру процесін студенттердің өздігінен оқу принциптеріне негіздеп жаңаша оқыту
да осы қашықтықтан оқытумен тығыз байланысты. Оқыту ортасы оқушылардың көп
жағдайда, кейде, тіпті мүлдем оқытушыдан кеңістік және уақыт тұрғысынан алыста
болуымен сипатталады. Солай бола тұрса да олар кез-келген уақытта телекоммуникациялар
құралдарының көмегімен диалогқа түсе алу мүмкіндігіне ие. Қашықтықтан оқыту жүйесі
(ҚОЖ) қолданушылардың білімдік қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған
ақпараттық ресурстар, өзара қарым-қатынас хаттамалары, ақпараттық-бағдарламалық және
ұйымдастырушылық-әдістемелік қамтамасыз етудің жүйелі түрде ұйымдастырылған
27
І.Жансүгіров атындағы ЖМУ ХАБАРШЫСЫ № 1 /2013
құралдарының бірлігінен тұрады. Қашықтықтан оқыту жүйесі міндетті түрде төмендегідей
функциялардың орындалуын қамтамасыз етуі тиіс:
Оқушыларға ақпараттық технологиялардың көмегімен үйретілетін материалдардың негізгі
бөлігін жеткізу;
Оқыту процесі барысында оқытушы мен оқушының өзара интерактивтік қарым-қатынасы;
Оқушыларға зерттелетін оқу материалын игеруде өзіндік жұмыс мүмкіндіктерін қамтамасыз
ету;
Оқу процесі барысында оқушылардың білімдері мен дағдыларын бағалап отыру.
Қашықтықтан білім беру жүйесін құру төмендегідей жүйе ішілік элементтері бар ерекше
педагогикалық жүйе ұйымдастыруға негізделеді:
Оқытудың мақсаттары;
Оқытудың мазмұны;
Оқытудың әдістері;
Оқытудың құралдары;
Оқытудың ұйымдастырушылық формалары;
Ұқсастыру (идентификация) – бақылау жүйесі;
Оқыту материалдары;
Қаржылық-экономикалық;
Нормалық-құқықтық;
Маркетингілік ішкі жүйелер.
Қашықтықтан білім беру жүйесін құрудың қажеттіліктері мен мүмкіндіктері төмендегідей
факторларға тікелей байланысты:
Кәсіби білім алудағы шектеулер (білім алудың түрлі себептерге байланысты мүмкін
болмауы, оқыту құнының жоғарылығы, уақыт жағынан шектеулер қойылуы және т.б.);
Жоғары оқу орындарының, біліктілікті көтеру факультеттерінің және т.б. типтегі білім беру
мекемелерінің өткізу қабілетінің шектеулілігі;
Білімділік беделінің артуына байланысты кәсіби білім алуға деген сұраныстың және қазіргі
заманғы телекоммуникациялық жүйе құрал-жабдықтарында қызмет ететін мамандарды қайта
даярлау қажеттіліктерінің артуы;
Сапалық тұрғыдан мүлдем жаңа ақпараттық технологиялар құралдарының пайда болуы мен
дамуы және телекоммуникациялық технологияларды ақпараттандыру процесінің мейлінше
жылдам қарқынмен жүруі [2].
Қашықтықтан білім берудің принциптері
Қашықтықтан оқыту жүйесінің білім беру процесін жобалаған кезде оған
педагогикалық көзқарастың үстемдігі принципі. Бұл принциптің мәні – ҚОЖ-ды
жобалауды теориялық тұжырымдамаларды жасаудан, яғни іске асырылмақшы
құбылыстардың дидактикалық моделін құрудан бастау керектігінде. Компьютерлендіру
тәжірибесінен байқалғанындай, неғұрлым педагогикалық жағы ретке келтірілген сайын жүйе
соғұрлым тиімдірек жұмыс жасайды.
Жаңа ақпараттық технологияларды қолданудың педагогикалық тұрғыдан
тиімділігі принципі. Бұл принцип ҚОЖ-ды жобалау мен жасаудың әрбір қадамының
тиімділігін педагогикалық бақылауға алуды талап етеді. Сондықтан да алдыңғы орынға
техниканы енгізуді емес, оқу курстары мен білім беру қызметтерін мазмұндық толықтыруды
қою қажет.
Білім берудің мазмұнын таңдау принципі. Қашықтықтан оқыту жүйесінің оқу
курстары мен пәндерінің мазмұны мемлекеттік білім беру стандартының нормативтік
талаптарына сай болуы қажет.
ҚОЖ ағымындағы ақпараттардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету принципі.
Қажетті ақпараттардың сақталу, берілу және қолдану кезіндегі қауіпсіздігін ұйымдастыру
және олардың ұзақ мерзімге сенімді сақталуының техникалық тәсілдерін қарастыру.
28
І.Жансүгіров атындағы ЖМУ ХАБАРШЫСЫ № 1 /2013
Білім берудің бастапқы (старттық) деңгейі принципі. Қашықтықтан білім беру
жүйесінде тиімді оқыту – білім, шеберлік, дағдылардың белгілі бір мөлшердегі жиынтығын
талап етеді. Мәселен, оқудан үміткер тығылықты білім алуы үшін өз бетімен оқу еңбегінің
ғылыми негіздерімен таныс болуы, компьютермен жұмыс жасаудың керекті дағдыларын
игеруі шарт.
Оқытудың технологиясына сәйкестілік принципі. Оқытудың технологиялары
қашықтықтан оқытудың моделдеріне адекватты немесе сәйкес болуы тиіс. Мысалы, дәстүрлі
оқытудың пәндік моделдерінде оқытуды ұйымдастырудың формалары ретінде лекциялар,
семинар және тәжірибелік сабақтары, имитациялық немесе іскерлік ойындар,
лабораториялық және өзіндік сабақтар, өндірістік практика, курстық және дипломдық
жұмыстар, білімді игерудің деңгейін бақылау жүргізіледі. ҚОЖ-дың дамуы барысында керек
болған жағдайда оған қосылатын жаңа модельдер пайда болуы мүмкін. Мұндай
модельдердің мысалы ретінде объектіге бағытталған немесе жобалық-ақпараттық
модельдерді атауға болады. Бұл модельдердегі оқытудың ұйымдастырушылық формалары
ретінде компьютерлік конференциялар, телеконференциялар, ақпараттық сеанстар,
телеконсультациялар, жобалық жұмыстар және т.б. қолданылуы мүмкін.
Оқытудың мобильділігі принципі. Бұл принцип оқушыға өз білім алу
бағдарламасын керекті бағытта түзете немесе толықтыра алуға мүмкіндік беретін ақпараттық
жүйелерді, қашықтықтан білім алуға арналған білімдердің базалары банктерін жасауға
негізделген. Бұл жағдайда білім берудің басқа да бағыттарына ауысу мүмкіндігін қамтамасыз
ететін ақпараттық инварианттық білім беруді сақтау талап етіледі.
Қашықтықтан білім берудің қолданыстағы білім берудің басқа формаларына
қарама-қайшы немесе кедергі болмауы принципі. Жобаланған ҚОЖ енгізілетін
ақпараттық технологиялар дәстүрлі кәсіби білім беру жүйесіне кедергі келтірмей, оған
табиғи түрде интеграцияланған жағдайда ғана қажетті әлеуметтік және экономикалық
тиімділікті қамтамасыз ете алады [2].
Қашықтан оқыту формасы туралы айтқанда, құрамына барынша мүмкін болатын
ақпараттың электрондық көздері (желілікті қоса алағанда) виртаулды кітапханалар, деректер
базасы, консултациялық қызметтер, электрондық оқу құраладыр, кейбір сыныптар, т.б.
кіретін бірыңғай ақпараттық-білім кеңістігін жасау туралы айту керек. Әңіме қашықтан
оқыту туралы болып отырғанда, ол жүйеде мұғалім, оқушы және оқулық бар деп түсіну
керек. Бұл оқушы мен оқытушының өзара әсері. Осыдан шығатыны, қашықтан оқыту
формасын ұйымдастыруда ең бастысы электрондық курстар, қашықтан оқытудың
дидактикалық жасалымы, педагог-үйлестірушілерді дайындауы болып табылады. Қашықтан
оқытуды сырттай оқуға ұқсатудың қажеті жоқ. себебі, бұл жерде мұғаліммен және
сыныптағы басқа оқушылармен тұрақты байланыс бар, күндізгі оқудың барлық жағы,
оқудың еркеше формасы ескеріле отырып қамтылған. Бұдан шығатыны, теориялық
талдаулар, эксперименттік тексеру, жауапты ғылыми-зерттеу жұмыстары талап етіледі.
Өкінішке қарай, біздің инетернетте көріп жүргендеріміз, компакт-дисклердегі электрондық
оқулықтар педагогикалық талаптарға жауап бере алмайды. Осыдан барып, қашықтан оқыту
курсатырын жасақтаумен және оны әртүрлі базалық, тереңдетілген, қосымша білім беру
мақсаттарындағы әдістемелер қолданумен байланысты проблемаларды шешудің мәні зор.
Жоғарыда келтірілген фактілер мен мысалдар, Қазақстанда қашықтан оқыту жүйесін
құруды және оны аймақтарда кеңейту қажеттігін көрсетеді. Бұл квалификациясы жоғары,
интеллектуалдық сапасы күшті, кәсіби деңгейі дамыған, халықаралық деңгейдегі
конкуренцияға төзімді қоғам құруға зор көмегін тигізеді.
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:
1.Роберт И.В. Новые информационные технологии в обучении: дидактические проблемы,
перспективы использования. - //Информатика и образование, 1991, № 4 С. 18-25.
29
І.Жансүгіров атындағы ЖМУ ХАБАРШЫСЫ № 1 /2013
Нургалиева Г.Г. Страновой отчет о внедрении инфармационно- коммуникационных
технологий в систему общего образование Республики Казахстан. Алматы, 2007.
2.Калықова Қ.З., Абдулкәрімова Г.А. Педагогиқалық информатика. Білім беруді
ақпараттандыру: Оқулық. Алматы: Абай ат. ҚазҰПУ, 2007.
3.Бетти Коллис. Информационные технологии источник новых учебных ситуации.
Перспективы: вопросы образования Тираж: ЮНЕСКО М.;Прогресс. 1991. №2 №-С.
УДК 378
СОВРЕМЕННЫЕ МЕТОДЫ ОБУЧЕНИЯ КАК СПОСОБ РАЗВИТИЯ
ЧЕТЫРЕХ НАВЫКОВ ВЛАДЕНИЯ ИНОСТРАННЫМ ЯЗЫКОМ
В ФОРМАТЕ КРЕДИТНОЙ СИСТЕМЫ
Э.Д. Абишева, кандидат психологических наук
И.А. Изосимова, магистрант 1 курса
специальности «Педагогика и психология», inessa_izos89@mail.ru
Жетысуский государственный университет имени И. Жансугурова, г.Талдыкорган,
Бұл мақалада шет тілдерін оқитын студенттерге интерактивті әдістерді қолдана
отырып шет тілді игерушілігінің төрт дағдысына ықпал етуі қарастырылады. Мақалада
интерактивті әдістерді қолдану барысында студенттердің сабақ барысындағы дағдыларының
дамуына талдау жасалған және түрлі дағдылардың дамуына әсер ететін тиімді әдістер
көрсетілген.
В данной статье рассматривается влияние интерактивных методов обучения на
формирование четырех основных навыков владения иностранным языком. В статье проведен анализ
влияния интерактивных методов на развитие навыков студентов в ходе проведения занятия и
выделены наиболее эффективные методы для их развития.
This article considers the impact of interactive teaching methods on the formation of for basic skills
in students studying foreign languages. The article describes analysis of the influence of interactive methods
for the development of students’ skills during the class, and the most effective methods for the development
all kinds of skills.
Ключевые слова: интерактивный метод, активный метод, навык, развитие,
иностранный язык, skimming, scanning, case-study
Сегодня в рыночной среде владение иностранным языком крайне важно для людей,
стремящихся в современной конкурентной жизни выбиться в лидеры и добиться высоких
результатов в жизни. Для развития полиязычного государства наша страна вкладывает
огромное количество сил и денежных средств. На протяжении уже двадцати лет образование
в Казахстане сопровождается различными реформами, которые в итоге положительно
влияют на развитие современной молодежи. Вот уже несколько лет за основу системы
обучения взята кредитная система, которая направлена на повышение уровня
самообразования и творческого усвоения знаний на основе индивидуальной выборности
образовательной траектории и учета объема знаний в виде кредитов [1, 1]. Направленность
государства в сторону развития языков крайне важна с точки зрения межкультурной
коммуникации. Важно заметить, что в педагогике и методике преподавания иностранных
языков, появились новшества по проведению занятий. Однако, многие не согласны с данным
выводом говоря, что эти методы и ранее применялись в практике преподавания, однако
имели иное название.
30
І.Жансүгіров атындағы ЖМУ ХАБАРШЫСЫ № 1 /2013
Цель статьи рассмотреть современные активные методы обучения четырем основным
навыкам владения иностранным языком и определить степень необходимости их
использования на занятии.
Основываясь на том, что большинство современных методов обучения иностранному
языку сформировались из различных подходов, таких как: прямой, аудиовизуальный,
коммуникативный, натуральный и другие, можно выявить их эффективность в развитии того
или иного навыка владения языком. И.И. Подласый отмечает, что познавательная (учебная)
активность студента выражается в стремлении учиться, преодолевая трудности на пути
приобретения знаний, в приложении максимума собственных волевых усилий и энергии в
умственной работе. Речь идет не только о внешней активности (поднятие руки,
переписывание и т.д.), а главным образом о внутренней мыслительной активности
студентов, о творческом мышлении. Принимая во внимание практическую цель обучения
иностранному языку – учить ему как средству общения, ведущим методическим принципом
следует считать принцип коммуникативной направленности. Это означает, что обучение
должно строиться таким образом, чтобы вовлекать учащихся в устную (аудирование,
говорение) и письменную (чтение, письмо) коммуникацию. Применение активных методов
обучения обеспечивает переход от информационно-объяснительного к деятельностно-
развивающему обучению, которое предусматривает замену монологических методов
учебной информации диалоговыми формами общения преподавателей со студентами. Это
незамедлительно отражается на повышении качества знаний. На таких занятиях
иностранного языка студентам не скучно, они не безразличны к учебе, на это нет времени –
все заняты делом
[2, 95]. Поэтому важно знать, какой метод будет эффективен при развитии говорения,
чтения, письма или аудирования. В ходе исследования нами были выделены:
1. Развитие навыков говорения. В стратегии активного обучения взаимодействие
между студентами строится на принципе кооперативности, сущность которого можно
выразить в следующей фразе «Я выиграю в том случае, если выиграешь ты». В данной
области деятельности применимы огромное количество различных методов. С западных
стран к нам пришел принцип коммуникативного образования. В нашей стране этот принцип
работает и по сегодняшний день. Обучение в школе и ВУЗе направлено большей частью на
развитие говорения и понимания иностранной речи. В современном мире стало гораздо легче
изучить иностранный язык, так как сегодня мы имеем свободный доступ в интернет,
позволяющий нам общаться с иностранцами, аудио и видео записи и многое другое. Однако
не менее эффективным на занятии будет применение современных активных методов.
Высокую степень продуктивности даст применение таких методов как:
«Мозговой штурм» - наиболее универсальный разговорный метод, который может
быть применен на различных этапах занятия. Позволяет не просто использовать полученные
навыки в речи, но также активизировать пассивную память и заставить мышление усиленно
работать над выполнением поставленной задачи. По данным наблюдения на занятиях
иностранного языка следует применять не дольше пятнадцати минут и не чаще одного-двух
раз, так как характеризуется высокой утомляемостью студентов и снижением их
последующей работы.
Деловая или ролевая игра позволяет активизировать не только навыки говорения, но
также аудирования и в некотором роде чтения и письма. На подготовку к данному виду
деятельности у студентов уходит много времени. По данным исследования деловые игры
полезно проводить со студентами, которые владеют иностранным языком на среднем или
высоком уровне. Полезно также включать в разыгрывание деловой игры различные
атрибуты обстановки, так игра будет казаться более реалистичной и студенты лучше поймут
данную ситуацию. Деловая игра способствует реализации имеющихся знаний через
определенные ситуации, основанные на жизненной или профессиональной деятельности.
31
І.Жансүгіров атындағы ЖМУ ХАБАРШЫСЫ № 1 /2013
Деловую игру не следует затягивать, а лучше оставлять время для анализа и самоанализа
студентами их работы и сравнения с другими студентами.
Дебаты – один из сложнейших видов разговорной деятельности. Как показало
исследование, провиденное нами, дебаты лучше всего проводить со студентами, достаточно
хорошоо владеющими иностранным языком. Так же стоит изучить подробно тему дебатов и
определить четкие рамки их выполнения. Как было замечено, не всегда дебаты проводятся в
четких и правильных рамках выполнения работы. Данный вид работы требует высокого
уровня мастерства преподавателя. На проведение дебатов лучше затрачивать более 25-30
минут, так как потом студентам нужно еще проанализировать свою работу, а преподавателю
необходимо заметить те ошибки, которые возникали в процессе говорения студентов и
помочь им в корректировании их. Хотя дебаты крайне сложный вид учебного занятия,
однако, они помогают сконцентрировать все свои знания, умения и навыки на одной
проблеме. Сюда же относятся «круглый стол», дискуссии, а также работа в группах.
Венцом данных методов является проектная работа, направленная не только на
применение уже сформированных знаний, но также приобретение и самостоятельный поиск
новых знаний. Она одинаково полезна в развитии всех навыков владения иностранным
языком. Метод проектов – это способ достижения дидактической цели через деятельную
разработку проблемы (технологию). Разработка должна завершиться реальным
практическим результатом. Чтобы добиться этого результата, необходимо научить студентов
самостоятельно мыслить, находить и решать проблемы, привлекая для этой цели знания из
разных областей, прогнозировать результаты и возможные последствия разных вариантов
решения.
Метод
проектов
–
суть
развивающего,
личностно-ориентированного
характера обучения. Использование именно таких технологий требует от нас кредитная
система обучения. Как не странно, за рубежом, где кредитная система уже давно
сформировалась, практически каждое занятие строится на выполнении проектов. Проектно-
ориентированное обучение – это обучение, в центре которого находится студент. Именно он
является субъектом деятельности. Проектный метод можно использовать при работе над
любой темой. Главное – сформулировать проблему, над которой студенты будут трудиться,
и нацелить их на достижение реального практического результата [3].
2. Развитие навыков чтения. Есть разные стили чтения для различных ситуаций.
Техника, которую вы выберете, будет зависеть от целей. Для развития данного навыка
существуют такие методы, как: просматривающий (skimming) и сканирующий (scanning).
Данные методы не совсем активные, однако, применяются они в подготовке или проведении
других интерактивных методов. Skimming используется для быстрого выявления основных
идей текста. Skimming осуществляется со скоростью в три-четыре раза быстрее, чем
обычные чтение. Люди часто «пробегают глазами», когда у них есть много материала для
чтения и ограниченное количество времени. Используется скимминг, когда вы хотите
увидеть, может ли статья представлять интерес для ваших исследованиях. Этот метод
полезен, когда вы ищете конкретную информацию, а не читаете для понимания. Skimming
хорошо работает, когда вы ищите даты, имена и места. Это может быть использовано для
рассмотрения графиков, таблиц и диаграмм. Метод сканирования часто используют при
поиске слова в телефонной книге или словаре. Вы ищите по ключевым словам или теме. В
большинстве случаев, вы знаете, что вы ищете, так что вы можете сосредоточиться на поиске
конкретного ответа. Сканирование включает в себя перемещение глаз быстро вниз по
странице, отыскивая определенные слова и фразы. В современных условиях кредитной
системы данные методы являются очень популярными, особенно при изучении иностранного
языка [4].
3. Развитие навыков аудирования. Аудирование или восприятие иностранной речи на
слух является одним из ведущих навыков обучения иностранному языку. Аудирование
непосредственно связано с говорением. В связи с этим при проведении дискуссий, дебатов,
«круглых столов», ролевых и деловых игр мы одновременно с речью формируем понимание
32
І.Жансүгіров атындағы ЖМУ ХАБАРШЫСЫ № 1 /2013
иностранного языка. От правильности произношения и говорения студента зависит не только
его собственное усвоение иностранного языка, но правильно усвоенная речь других
студентов. Говоря об аудировании, нельзя не сказать, что на занятиях иностранного языка
используются различные аудио и видео материалы, которые направлены на правильное
понимание языка. В ходе выполнения заданий с прослушиванием текста существует
огромное количество упражнений, при работе над которыми мы развиваем аудитивные
навыки. Однако из коммуникативного подхода к обучению иностранному языку методисты
выделили в отдельную группу коммуникативное аудирование. Коммуникативное
аудирование – рецептивный вид речевой деятельности, нацеленный на восприятие и
понимание устной речи на слух при ее одноразовом прослушивании. В зарубежной и
отечественной методике принято выделять следующие виды методов работы аудированием:
- skim listening - аудирование с пониманием основного содержания;
- listening for detailed comprehension - аудирование с полным пониманием;
- listening for partial comprehension - аудирование с выборочным извлечением
информации;
- critical listening - аудирование с критической оценкой [5].
Применяя эти методы работы во взаимодействии с интерактивными методами,
студенты на занятии усваивают материал более эффективно.
4. Развитие письменных навыков. Письменные навыки формируются при выполнении
практически всех активных методов. Следовательно, сюда можно отнести тезисную работу
при дискуссиях и дебатах, написание текстов ролей при деловых играх и.т.д. Помимо этого,
в зарубежной практике все активней стал использоваться метод case-study или метод
конкретных ситуаций (от английского case – случай, ситуация) – метод активного
проблемно-ситуационного анализа, основанный на обучении путем решения конкретных
задач – ситуаций (решение кейсов). Основная функция метода case-study – научить
студентов решать сложные неструктурированные проблемы, которые невозможно решить
аналитическим способом. Кейс активизирует студентов, развивает аналитические и
коммуникативные способности, оставляя обучаемых один на один с реальными ситуациями.
Этот метод может быть реализован изначально в письменной форме, а позже представлен в
устной форме. Помимо всего прочего, зарубежные страны разрабатывают проект «Чтение и
письмо для развития критического мышления» (Reading and Writing for Critical Thinking -
RWCT), реализуемого совместно с преподавателями многих стран. Главной задачей проекта
является внедрение в педагогику таких методов, которые развивают критическое мышление
учащихся всех возрастов, независимо от изучаемого предмета, т.е. являются
универсальными. Эти методы можно эффективно применять и на занятиях по иностранным
языкам. Центральной идеей интерактивных методов является развитие критического
мышления как конструктивной интеллектуальной деятельности, предложить осмысленное
восприятие информации и последующее ее усвоение [4]. Критическое мышление - это
сложный ментальный процесс, начинающийся с ознакомления с новой информацией и
заканчивающийся принятием решения. В рамках интерактивных методов разработаны
основы обучения, состоящие из стадии вызова, смысловой стадии и стадии рефлексии. На
стадии вызова пробуждается интерес к новой теме, ученики с опорой на предыдущие знания
и языковой опыт делают прогнозы относительно содержания новой информации. На стадии
осмысления проводится работа с текстом, изучается новый материал, ученики интегрируют
идеи, заложенные в тексте, со своими собственными идеями, для того, чтобы прийти к
пониманию новой информации. На стадии рефлексии учащиеся размышляют над по-
лученной информацией, закрепляя, таким образом, новый материал. В качестве
интерактивных методов были предложены широко используемые следующие методы
преподавания: кластер (в ряде публикаций называется также «карта понятий»,
«ассоциограмма»), сравнительная диаграмма, пазл (англ. puzzle загадка, головоломка),
целенаправленное чтение, двухчастный дневник и ряд других. Так, при работе с
33
І.Жансүгіров атындағы ЖМУ ХАБАРШЫСЫ № 1 /2013
использованием метода кластер, который применяется для стимуляции познавательной
деятельности студентов, развития их памяти и пространственного мышления, работа
протекает разнообразными путями. При обучении письму и письменной речи можно
использовать так называемое «креативное письмо» [6]. Под «креативным письмом»
подразумеваются упражнения продуктивного характера самой различной степени
сложности, разнообразные по форме и по содержанию, часто в игровой форме.
Отличительные черты этих упражнений состоят в том, что они выполняются непременно в
письменной форме, по содержанию носят речевой творческий характер, интересны и
увлекательны для обучающихся. Обыгрываются стихи известных поэтов, используются
монограммы, коллективно пишутся веселые истории, пишутся письма в адрес вымышленных
персонажей [7].
Таким образом, проанализировав каждый из методов развития четырех основных
способностей, мы видим, что они крайне важны. Используя тот или иной коммуникативный
метод, важно помнить, что он эффективен не только в говорении или в аудировании. При
правильном построении занятия, можно в равной степени активизировать все навыки
владения иностранным языком. Особенности современных методов обучения состоят в том,
что в их основе заложено побуждение к практической и мыслительной деятельности,
стремление к развитию, проявление себя и другие качества, необходимые в жизни, без
которых
2
нет
2
движения
2
вперед
2
в
2
овладении
2
знаниями. Ведь через эти методы студенты не
просто овладевают иностранным языком, но так же они формируются как личность в
процессе обучения. Каждый день в течении четырех лет студенты развиваются и становятся
настоящими специалистами в своей области и не малую роль в их формировании занимают
правильно подобранные методы и, естественно, высококомпетентный преподаватель,
который стремится не просто обучить студентов, но и воспитать, развить, а порой и открыть
в студентах скрытые способности, которые помогут в им будущем достичь высоких
результатов. Психологи утверждают, что познавательная активность учащегося – качество не
врожденное и не постоянное, она динамически развивается, может прогрессировать и
регрессировать. Поэтому у одного и того же студента на различных занятиях познавательная
активность резко меняется, в зависимости от того, какой преподаватель, чему и как учит, как
он умеет активизировать аудиторию.
Только при правильном проведении занятия, подборе и
подготовке методов студенты смогут быстрее и эффективней освоить иностранный язык.
Ведь язык это не просто средство передачи информации - это жизнь.
СПИСОК ЛИТЕРАТУРЫ:
1.Абдыгаппарова С.Б., Ахметова Г.К., Ибатуллин С.Р., Кусаинов А.А., Мырзалиев Б.А.,
Омирбаев С.М. Основы кредитной системы обучения в Казахстане, - А.: Казак университетi,
2004.
2.Подласый, И.П. Педагогика: Новый курс: Учеб. Для студ. высш. учеб. заведений: В 2 кн.
/И.П. Подласый. – М.: Гуманит. изд. Центр ВЛАДОС, 2003.
Зимняя И.А, Сахарова Т.Е. Проектная методика обучения английскому языку. Иностранные
языки в школе. - 1991, № 3.- с. 9-15.
3.Соловова Е.Н. Методика обучения иностранным языкам: Базовый курс лекций - М.:
Просвещение, 2002.
http://42explore.com/skim.htm
4.Рогова Г. В., Рабинович Ф. М., Сахарова Т. Е. Методика обучения иностранным языкам в
средней школе. М.: Просвещение, 1991.
5.Сидорова Е. С. Активные методы обучения на уроках иностранного языка / Е. С. Сидорова
//Актуальные вопросы современной педагогики (II): материалы междунар. заоч. науч. конф.
(г. Уфа, июль 2012 г.). — Уфа: Лето, 2012.
34
І. Жансүгіров атындағы ЖМУ ХАБАРШЫСЫ № 1 /2013
УДК 371.315.7: 378.14.
Достарыңызбен бөлісу: |