Қазақстан республикасы бiлiм және ғылым министрлiгi республикалық Ғылыми-педагогикалық кiтапхана
жүктеу/скачать 2,59 Mb. Pdf көрінісі
|
ӘДЕБИЕТТЕР: Аюпова Л.А. Балаларымызды қайткенде кітап оқуға баулимыз / Л. А. Аюпова // Мерейлі ұстаз. - 2014. - 28 ақпан - 1 наурыз. Бахтияр Б. Кітап - рухани сарқылмас қазына (библиографиялық сабақ) / Б. Бахтияр// Бала тәрбиесі. - 2014. - № 7. - 28-31 б. Ерубаева С. Құрметтейік кітапты /С.Ерубаева //Мектептен тыс жұмыстар. – 2013. - № 3. – 39-43 б. Есенов Н. Қазақ балалары қандай кітап оқиды?: [бүгінгі балаларды кітап оқуға дағдыландыру үшін ата-аналар, тәрбиешілер, ұстаздар қауымы баланың кітап оқуға деген құлшынысын оятып, дамытуға жағдай жасап 53 отыруы қажет. Ал ол үшін не істеуіміз керек? деген сұраққа жеті жауап] / Н.Есенов // Түркістан. – 2014. – 30 қаңтар. Ескендір С.Б. Кітап – қашанда қастерлі (оқырмандар конференциясы): [«кітап» сөзінің мән-мағынасын ашып, оның пайдасы мен маңызын ұғындыру] //Мектептегі кітапхана=Библиотека в школе. – 2011.- № 1. – 5-6 б. Жамбылқызы Н. Кітап оқымаған бала нәр алмаған шыбықпен тең! / Н. Жамбылқызы // Қазақстан-Заман. - 2012. - №9. - 1 наурыз. Жолдыбекова Г. Кітапхананың жас ұрпаққа патриоттық тәрбие берудегі ролі / Г. Жолдыбекова // Мектеп - 45 минут. - 2015. - № 1. - 6-б. Закирова Э.Ж. Мен – болашақ оқырманмын: [мектеп, балалар кітапханасында кітап оқуға қызығушылықты арттыру мақсатында өткізілетін тәрбиелік іс-шара] /Э.Ж.Закирова //Мектептегі мерекелер: тәрбие жұмыстарының сценарийлері. – 2013. - № 3. – 35-36 б. Ильясова А. Кітап – сарқылмас рухани қазына /А.Ильясова //Сынып жетекшісі=Классный руководитель. – 2013. - № 4. – 16-17 б. Қалелова А. Кітап қайдан шығады?:[кітап туралы түсінік беру] / А. Қалелова // Бастауыш сынып. - 2013. - № 11. - 50-51 б. Қаражанова Қ.Ә. Үздік оқырман: [Атырау облысы, Исатай ауд. Тұщықұдық ауылы, Ж.Мырзағалиев орта мектебінің кітапхана меңгерушісі оқырманның бойында кітапқа деген қызығушылықты арттыру, көпшілік алдында өз ойын еркін жеткізе білу мақсатында оқырмандарға арналған сабақ сценарийін ұсынады //Мектептегі кітапхана. – 2013. - № 4. – 13-14 б. Қуанышева А. Жылдың ең үздік оқырманы: [мектеп кітапханасында өткізілетін сайыс сабақтың сценарийі] /А.Қуанышева // Мектептегі кітапхана- Школьная библиотека. – 2014. - № 1. – 33-35 б. Сімәділ Қ. Бұрынғы оқу мен бүгінгі оқудың екі арасы / Қ. Сімәділ // Қазақ әдебиеті. - 2014. - 29 тамыз. 7 сәуір - Дүниежүзілік денсаулық күні Бүкіл дүниежүзілік денсаулық күні 1948 жылы құрылғаннан бері жыл сайын 7 сәуір күні аталып өтеді. Сол тарихи күннен бастап Дүниежүзілік денсаулық ұйымына екі жүзден аса мемлекет мүше болды. 1950 жылдан бастап денсаулық күнін өткізу дәстүрге айналды. Денсаулық күні адам өмірінде денсаулықтың маңызды екенін түсінуге және адам денсаулығын жақсарту үшін не істеу керектігін шешу мақсатында жүргізіледі. Жыл сайын Дүниежүзілік денсаулық күні денсаулық сақтау ғаламшарының алдында тұрған жаһандық мәселелерге арналып «Ұзақ өмір сүру жолы - белсенділік», «Жүктілік – сенің өміріңдегі аса маңызды оқиға», «Климаттың өзгеруінен денсаулығымызды қорғайық» деген ұрандармен өтеді. Жас ұрпаққа адам денсаулығының қымбаттылығы, өмір сүру қажеттілігін, бағалы байлық екендігін түсіндіруде, салауатты өмір салтын ұстанып өмір сүру үшін бұл мерекенің маңызы зор. Бұл күні бастауыш 54 сынып оқушыларына «Денсаулық – зор байлық» атты ата-аналармен бірге саяхат сабақ, «Дені сау ұрпақ – ұлт болашағы» атты дәрігерлермен жүздесу кеші, «Біз осы өмірді таңдаймыз» атты тренингтер, «Денсаулық – адамның бірінші байлығы» атты мектепішілік конференциялардың берері көп. «Денсаулық – зор байлық» атты саяхат сабақта оқушылар «Салауат», «Тазалық», «Табиғат» атты үш топқа бөлінеді. Әр топта бір-бірден ата-аналар отырады. Әр топтың алдына кішкен киіз үйлер яғни «Пікір алмасу ауылы», «Еңбек ауылы», «Мақал-мәтелдер ауылы», «Өнер ауылы», «Білім ауылы», «Денсаулық ауылы» атты бірнеше ауылдар тұрады, оларда әртүрлі тапсырмалар болады. Сабақ соңында «Жүректен жүрекке» атты бөлімде әр оқушы бір-бірлеріне жылы лебіздерін алдарындағы жатқан жүректерге жазады, бір бірлеріне береді де, «Денсаулық» ауылынан дәм татуға шақырады. Ата-аналар өз топтарындағы балаларға көмектесіп отырады. «Денсаулық – адамның бірінші байлығы» атты мектепішілік конференциясында мектеп дәрігерлерінің және мектеп оқушыларының конференция тақырыбына сай әртүрлі баяндамалары оқылады. ӘДЕБИЕТТЕР: Қазақстан Республикасы. Заң. Азаматтардың денсаулығын сақтау туралы: Қазақстан Республикасының Заңы. 2006 ж. 7 шілде № 170-ІІІ ҚРЗ /Қазақстан Республикасы. Заң //Қазақстан Парламентінің жаршысы. – 2006. - № 14. – 91-қ. Қазақстан Республикасы. Кодекс. Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы: Кодекс. 2009 ж. 18 қыркүйек № 193-ІҮ ҚРЗ /Қазақстан Республикасы. Кодекс //Егемен Қазақстан. – 2009. – 29 қыркүйек. Қазақстан Республикасы. Президент (1991-; Н.Назарбаев) Жарлық Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласын дамытудың 2011-2015 жылдарға арналған «Саламатты Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасын бекіту туралы: Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 ж. 29 қараша № 1113 Жарлығы / Қазақстан Республикасы. Президент (1991-; Н.Назарбаев) Жарлық //Қазақстан Республикасының Президенті мен Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілер жинағы. – 2011. - № 3-4. – 39-қ. Қазақстан Республикасы. Үкімет. Қаулы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 21 желтоқсандағы №1260 «2008-2016 жылдарға арналған «Салауатты өмір салты бағдарламасын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысына (ҚР ПҮАЖ-ы, 2007 ж. № 47, 577-қ) өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы: Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 ж. 18 ақпан № 186 қаулысы /Қазақстан Республикасы. Үкімет. Қаулы //Қазақстан Республикасы Президенті мен Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілер жинағы. – 2009. - № 12. – 77-қ. Қазақстан Республикасы. Үкімет. Қаулы. 2008-2016 жылдарға арналған «Салауатты өмір салты» бағдарламасын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 21 желтоқсан 55 № 1260 Қаулысы /Қазақстан Республикасы. Үкімет. Қаулы //Қазақстан Республикасының Президенті мен Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілер жинағы. – 2007. - № 47. – 576-қ. * * * Атенова Б.К. Білім берудегі оқушы денсаулығын сақтау технологиясын қалыптастыру / Б. К. Атенова //Қазақстан мектебіндегі басқарушы=Администратор в казахстанской школе. - 2014. - № 3. - 25-28 б. Әділбекқызы Г. Оқушылардың салауатты өмір сүру дағдыларын денсаулық сақтау технологиясы негізінде қалыптастыру / Г. Әділбекқызы //Бағдарлы мектеп және кәсіптік білім=Профильная школа и профобразование. - 2014. - № 2-3. - 7-8 б. Балмағанбетова С. Оқушыларды салауатты өмір сүру дағдыларына тәрбиелеу /С. Балмағанбетова //Воспитание школьника. Оқушы тәрбиесі. - 2014. - № 8. - 2-5 б. Валиева М. Бастауыш сынып оқушыларын жеке гигиена тәртібіне дағдыландыру жолдары /М.Валиева //Воспитание школьника-Оқушы тәрбиесі. – 2013. - № 3. – 5-9 б. Гайыпбаева А.Ж. Салауаттылық - өмір салты (Өзін-өзі тану) /А. Ж. Гайыпбаева //Әлеуметтік педагогика және өзін-өзі тану=Социальная педагогика и самопознание. - 2014. - № 2. - 31-32 б. Дауылбаева А.Б. «Толғанай» эстафеталық ойыны: [спортшылар арасында достық қарым-қатынасты нығайтуға арналған жарыс] /А. Б. Дауылбаева //Мұғалім.kz. Өнер.Технология. Дене шынықтыру =Искусство. Технология. Физическая культура. - 2013. - № 2. - 43-45 б. Дүйсенбиев С.Д. Салауаттылық - денсаулық негізі /С. Д. Дүйсенбиев // Валеология. Салауатты өмір салты=Здоровый образ жизни. - 2014. - № 2. - 8-9 б. Жашибаева Н. Мүмкіндігі шектеулі балалардың салауатты өмір салтын қалыптастыру мәселесі / Н. Жашибаева //Қазақстан мектебі. - 2014. - № 7. - 62-62 б. Жуманбаева А.Ә. Дене тәрбиесімен айналысу /А.Ә.Жуманбаева //Валеология. Денсаулық және өмірлік дағдылар. – 2013. - № 3. – 37 б. Қажмұрат Ж. Салауаттылық - менің қалауым /Ж. Қажмұрат // Мектептегі сыныптан тыс жұмыстар. - 2014. - № 3. - 2-3 б. Қайнарбаева Д.Ж. Денім сау болсын десең... (6 сынып) /Д. Ж. Қайнарбаева //Мұғалім. KZ.Адам және қоғам=Человек и общество. - 2013. - № 5. - 26-26 б. Қожабек Г. Дені сау ұрпақ - жарқын болашақ!:[тәрбие сағаты] / Г. Қожабек // Қазақ әдебиеті және мемлекеттік тіл. - 2013. - № 3. - 9-10 б. Қожахметова К.Ж. Ұлы ойшылдардың мұраларындағы рухани - адамгершілік құндылықтар - салауаттылық тәрбиенің негізі:[мақалада ұлттық құндылықтар негізінде салауатты өмір салтын қалыптастыру мүмкіндіктері қарастырылды] / К. Ж. Қожахметова, А. Қ. Қаплиева //Білім әлемінде=В мире образования. - 2013. - № 1. - 6-10 б. 56 Қуандықова Қ.Б. Оқушылардың салауатты өмір-салтын қалыптастырудағы жаңа инновациялық технологиялардың тиімділігі / Қ. Б. Қуандықова //Шағын мектеп= Малокомплектная школа. - 2014. - № 2. - 27-30 б. Нұрахметов Н. 12 жылдық мектептің ұлттық деңгелі мақсаттары мен міндеттері / Н. Нұрахметов //Химия Қазақстан мектебінде=Химия в казахстанской школе. - 2013. - № 2. - 4-5 б. Нұрлыбаева З. Туберкулезден сақтан: [тақырыбы: «Туберкулездің алдын алу» атты сыныптан тыс сабақ жоспары] /З.Нұрлыбаева //Оқыту- тәрбиелеу технологиясы. - 2012. - №2. - 58-60 б. Нұрпейісова С. Салауатты өмір салты (10 сыныпқа арналған «Өзін-өзі тану» сабағының жоспары) / С. Нұрпейісова //Самопознание. - 2014. - № 7. - 32-34 б. Оспанбекова Ш. Бірінші байлық - денсаулық: [оқушыларды салауатты өмір салтын қалыптастырудың қажеттілігін түсіндіру жайлы] /Ш. Оспанбекова // Валеология. Денсаулық және өмірлік дағдылар. - 2013. - № 2. - 8-9 б. Пірназар С. Адамның саулығы - қоғамның байлығы: [Н.Назарбаевтың «Қазақстанның жаңғыртылуы: жалпыға Ортақ Еңбек Қоғамына қарай 20 қадам» атты мақаласына орай денсаулық сақтау саласы туралы] / С. Пірназар // Егемен Қазақстан. - 2012. - 25 шілде. Советканова Д.М. Салауаты өмір салтының бастауы - мектеп / Д. М. Советканова, А. Е. Садыкова// Ұлттық тәрбие. - 2013. - № 6. - 61-64 б. Тлешова М. Денсаулық - зор байлық / М. Тлешова //Мектептегі дене шынықтыру. - 2014. - № 1. - 23-24 б. Турсунова Л.В. Зиянды әдеттерден бойды аулақ ұстап, салауатты өмір сүру – басты мақсат /Л.В.Турсунова //Валеология. Денсаулық және өмірлік дағдылар. – 2013. - № 3. – 19-21 б. Тілеубай Б. Темекі тартпаған, денсаулықты сақтаған / Б. Тілеубай // Мектептегі сыныптан тыс жұмыстар. - 2013. - № 11. - 2-3 б. Ұшманбетова Н.Ы . Салауатты өмір салты / Н. Ы. Ұшманбетова // Қазіргі мектеп. - 2013. - № 2. - 58 б. Худайбергенов Д.С. Дене тәрбиесі арқылы салауатты өмір салтын қалыптастыру / Д. С. Худайбергенов //Орта мектеп жаршысы=Вестник средней школы. - 2014. - № 1. - 48-49 б. Шаншарова С.Ә. Салауатты отбасылар эстафеталық сайысы /С. Ә. Шаншарова //Валеология. Денсаулық және өмірлік дағдылар. - 2013. - № 4. - 26-б. 12 сәуір - Дүниежүзілік космонавтика күні 1961 жылдың 12 сәуірінде таңғы сағат 9-дан 7 минут өткенде Кеңес Одағы қазақ жеріндегі Байқоңыр ғарыш айлағынан әуе кеңістігіне «Восток» кемесін аттандырды. Ол кемеде әлем тарихындағы орбитаны бойлай ұшқан тұңғыш ғарышкер, аға лейтенант Юрий Алексеевич Гагарин болған еді. Жерден мыңдаған шақырым алыс ұшқан оның сапары дәл сол кезең үшін 57 рекордтық көрсеткіш болды. Сапар 1 сағат 48 минутқа (108 минут) созылды. «Восток» кемесі 302 км биіктікте Жерді бір айналып шықты да, сағат 10-нан 55 минут өткенде, Саратов облысындағы Смеловка ауылына жақын маңға қонды. Осы аңызға айналған сапары үшін ғарышкер Кеңес Одағы Батыры атағын алды. Оның ерлігі бүкіл адамзат баласының сан мыңдаған жылдар бойғы арман-тілегін жүзеге асырды. Осы оқиғадан кейін ғылыми-техникалық революцияға ерекше серпін беріліп, спутниктік телевидение, интернет, ауа- райын бақылау, бағдарлау секілді заманауи өмірдің игіліктеріне жол ашылды. Осы сағаттан бастап, 12 сәуір Кеңес Одағының Жоғарғы Кеңес Төралқасының қаулысымен мемлекеттік мереке - ғарышкерлер күні болып белгіленді. 1968 жылы қарашада өткен Жалпы Халықаралық авиация федерациясының 61-конференциясының қаулысына сәйкес, дәл осы күнді Халықаралық авиация және ғарышкерлер күні ретінде атап өту туралы шешім шығарылды. Бұл мерекеде мектептерде оқушылардың ғарыш, ғарыш айлағы және алғашқы Қазақстандық ғарышкерлер Тоқтар Әубәкіров пен Талғат Мұсабаевтың ғарыш саласындағы еңбектері туралы түсініктерін кеңейту мақсатында «Қазақстан және ғарыш» тәрбие сағатын өткізуге болады. Сабақта интерактивті тақтаны қолдану арқылы Тоқтар Әубәкіров пен Талғат Мұсабаевтың өскен ортасы, өмір жолдары, ғарыш саласындағы жеткен жетістіктері туралы мәліметтерді слайдттармен көрсетуге болады. Сонымен қатар «Байқоныр - Ғарыш айлағы» атты деректі фильмді көрсету, оқушылардың ғарыш туралы білімдерін дамытып, аспан әлемі туралы қызықты мәліметтерге сусындатады. Батырлық, ерлік, туған жер туралы мақал-мәтелдер айтылады. «Кім болсам екен?» атты сахналық көрініс оқушыларды ғарышкер болуға баулиды. ӘДЕБИЕТТЕР: Абдрахманова Л.К. Ғарышқа ұшу. Ғарышты игеру:[Дүниетаным пәнінде ізденіс сабағын өткізгені және сол сабақтың үлгісі] / Л. К. Абдрахманова // Бастауыш мектеп. - 2012. - № 10. -24-25 б. Бозгозина Қ. Ғарышкерлер күні: [балалардың ғарыш әлемі, ғарышкерлер туралы, оның ішінде қазақ ғарышкерлері жөнінде білімдерін кеңейту] /Қ.Бозгозина //Мектептегі мерекелер. – 2013. - № 4. – 25-26 б. Қирабаева Ш. «Ғылым әлемін» ашамыз:[Байқоңыр қаласында өтетін дәстүрлі «Ғылым әлемін ашамыз» (ғарыштық зерттеулер бойынша) Халықаралық ғылыми жарыстары туралы] / Ш. Қирабаева // Қазақстан мұғалімі. - 2012. - №10-11. - 14-сәуір. Лебаева Б. Ғарышкерлер күніне арналған кеш /Б.Лебаева //Математика және физика. – 2014. - № 1. – 57-59 б. Омарова Н. Қазақстан және ғарыш /Н. Омарова //Бала тәрбиесі. - 2011. - № 4. - 18-21 б. Сахитова К. Ғарышқа түрен салған қыран – қазақ!: [тәрбие сағаты ғарышкерлер мейрамына арналған және қазақтың тұңғыш ғарышкерлері 58 Т.Әубәкіров пен Т.Мұсабаев жайлы]/К.Сахитова // Мектептегі сыныптан тыс жұмыстар. – 2013. - № 3. – 34-39 б. Сембай М. Қазақтың Гагарині. Түркі дүниесінің тұңғыш ғарышкері: [ғарышкер Тоқтар Әубәкіров туралы] /М. Сембай // Қазақ әдебиеті. - 2011. - 8 сәуір. Тоқсанбай Қ. Көк жүзінен бір жұлдыз көрінді анық: [ұшқыш -ғарышкер Талғат Мұсабаев туралы] /Қ. Тоқсанбай //Егемен Қазақстан. - 2011. - 14 қаңтар. Төрежан Қ. Тоқтар ғарышқа ұшқан күн: [2 қазан - түркі әлемінің тұңғыш ғарышкері Тоқтар Әубәкіров ғарыш көгіне самғаған күн] / Қ. Төрежан // Айқын. - 2012. - №184. - 2 қазан. Сәуiр 14 жұлдыз Әдебиет сыншысы, ғалым, жазушы, педагог, филология ғылымдарының докторы, профессор Белгiбай Шалабаевтың туғанына 105 жыл 14.04.1911-1990 Шалабаев Белгiбай 1911 жылы 14 сәуірде қазiргi Павлодар облысы, Баянауыл ауданының 5-шi ауылында дүниеге келген. Ұлы Отан соғысына қатысты. Қазақтың Абай атындағы мемлекеттiк педагогикалық институтының қазақ тiлi мен әдебиетi факультетiн 1933 жылы, Ленинград университетiнң аспирантурасын 1937 жылы бiтiрдi. 1933-1934 жж. «Пионер» (қазiргi «Ұлан» газетiнде редактор, 1937-1942 жж., 1944-1949 жж. Қазақтың Абай атындағы педагогикалық институтында декан, кафедра меңгерушiсi, Қазақ КСР Ғылым Академиясының Тiл және әдебиет институтында аға ғылыми қызметкер, 1949-1987 жж. Қазақ мемлекеттiк университетiнiң кафедра меңгерушiсi, доцент, профессор, 1987 жылдан профессор-консультант болды. 1944 жылы кандидаттық диссертация, 1970 жылы докторлық диссертация қорғады. Ғылыми зерттеу еңбектерi негiзiнен әдебиет тарихы мәселелерiне арналған. Б.Шалабаев халық ағарту саласындағы еңбектерi үшiн «Қазақ КСР-ының еңбек сiңiрген мұғалiмi» (1962), «Қазақ КСР-ының еңбек сiңiрген ғылым қайраткерi» (1985) және 1-дәрежелi «Отан соғысы», «Қызыл жұлдыз» ордендерiмен және көптеген медальдармен марапатталды. ӘДЕБИЕТТЕР: Шалабаев Б. Көркем әдебиет және оны мектепте оқыту /Б.Шалабаев. - Алматы: Мектеп, 1982. – 87 б. Шалабаев Б. Қазақ романының тууы мен қалыптасу тарихы / Б.Шалабаев. - Алматы: Мектеп, 1983. – 192 б. Шалабаев Б. Өмiрде не болмайды /Б.Шалабаев. – Алматы: Қазмемкөркемәдеб-бас, 1961. – 192 б. Шалабаев Б. Орыс әдебиетiнiң алыбы Пушкин - ұлы Абайдың Ұстазы / Б.Шалабаев //Қазақ ССР Ғылым Академиясының хабарлары. Әдебиет сериясы, 1950. – № 81. – Бесiншi кiтап. 59 Шалабаев Б. Қазақтың алғашқы романы /Б.Шалабаев //Қазақтың С.М.Киров атындағы мемлекеттiк университетiнiң ғылыми еңбектерi. Т.XII. 5 шығуы. – Алматы: Қазмембас, 1950. – 120-130 б. Шалабаев Б. Сәбит Мұқановтың поэзиясы / Б.Шалабаев //Қазақ ССР Ғылым академиясының хабаршысы. –1961. – № 2. – 152-163 б. Шалабаев Б. Қазақ эпопеясы әдебиеттiк сында /Б.Шалабаев //Социалистiк реализм туы астында. – Алматы, 1960. – 122- 138 б. Шалабаев Б.. Қазақ романының тууы мен қалыптасуы (Абай қарасөзi) / Б.Шалабаев. – Алматы, 1983. Шалабаев Б. С.Көбеевтiң «Қалың мал» романының тiлiн талдау /Б.Шалабаев //Қазақ тiлiнiң совет дәуiрiнде дамуы: жоғары оқу орындарының профессорлары мен оқытушыларының, аспиранттарының ғылыми мақалалар жинағы / Қазақтың Еңбек Қызыл Ту ордендi Абай атындағы педагогика институты. – Алматы, 1989. – 110-120 б. Шалабаев Б. Текст лингвистикасы туралы: (Тiл ғылымын зерттеу) / Б.Шалабаев // Қазақ тiлi мен әдебиетi. – 1993. – №1. – 60-63 б. Шалабаев Б. Әдеби тiл және көркемсөз табиғаты / Б.Шалабаев //Қазақ ССР Ғылым Академиясының хабарлары. Филология сериясы. – 1988. – № 3. – 37-43 б. Ол туралы: Шалабаев Белгібай //Қазақ ССР. Қысқаша энциклопедия. – Т. 3. – Алматы, 1988. – 572 б. Шалабаев Белгібай //Қазақ совет энциклопедиясы. – Т. 12. – 170-б. Шалабаев Белгiбай //Қазақстан жазушылары ХХ ғасыр. Анықтамалық. - Алматы Ана тiлi, 2004. – 332 б. Шалабаев Белгібай //Қазақ әдебиеті: Энциклопедия. – Алматы, 1999. – 679 б. Сәуiр 20 жұлдыз Педагог, орыс-қазақ мектептерiн ұйымдастырушылардың бiрi, Ы.Алтынсариннiң шәкiртi Әбуғали Балғымбаевтың туғанына 150 жыл 20.04.1866 - 28.01.1942 . Балғымбаев Әбуғали 1866 жылы Торғай облысында туған. Торғайдағы Ы.Алтынсарин ашқан екi кластық мектептi, Орск қаласындағы мұғалiмдер мектебiн бiтiрген. Қостанайдағы екi кластық училищеде мұғалiм, Ақтөбе уезi, Қарабұтақта екi кластық училищелердiң меңгерушiсi, Орынборда шыққан «Торғай облыстық ведомостары» газетiнiң редакторы, Орынбор округiндегi қазақ училищелерiнiң бастығы, 1907-1917 жылдары Торғай облыстық халық училищелерiнiң инспекторы болды. 1917 жылдан кейiн Торғай ревкомының мүшесi, тұңғыш уездiк оқу- ағарту бөлiмiнiң меңгерушiсi қызметiн атқарды. 1936 жылдан Қазақстан Орталық музейiнде библиограф болды. Ә.Балғымбаев оқу орындарын ұйымдастыру саласында Ы.Алтынсариннен кейiнгi екiншi қазақ инспекторы. Өзi еңбек еткен 60 жылдары Торғай жерiнде 22 орыс-қазақ училищесiн ашуға ұйытқы болды. Ауылдарда мектептер ашу, сауатсыздықты жою мәселелерiмен айналысты. Мектептердегi пәндерге, сабақтың көрнекiлiгiне, оқуды өмiрмен байланыстыруға, дене, еңбек тәрбиесiне ерекше мән бердi. Өзiнiң еңбектерiнде адамның өмiр бойы оқып-үйренуi, жетiле беруi, өнер-бiлiмдi меңгеруi керектiгiн жазып, сол кездегi оқу-ағарту саласындағы озық тәжiрибелердi насихаттады. жүктеу/скачать 2,59 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|