171
арналған тәжірибелері мен бақылаулары зерттеу мақсатындағы ең бағалысы
болып табылады. Бұл зерттеулер үлкен тақырыпты талап етеді. Балаларадың
зерттеу тәжірибесіне барлық практикалық зерттелетін заттар адам, үй
жануарлары, табиғат құбылыстары, әртүрлі жансыз заттар, жалпы айналаны
қоршаған заттардың барлығын зерттеуге болады.
Теориялық тақырыптар - әртүрлі теориялық дерек көздеріндегі материалдар
мен фактілерді талдап қорытуға бағытталған. Бұл ақпараттарды басқа
адамдардан сұрауға немесе фильмдерден, кітаптардан алуға болалы.
Қазіргі таңда әр жастағы балаларға көптеген қызықты энциклопедиялар мен
анықтамалықтар басылып шығуда. Осы кітаптар мектеп жасына дейінгі балалар
мен теориялық зерттеулер жүргізуге ыңғайлы.
Мысалы,
әртүрлі
анықтамалар
мен
энциклопедиялардан
иттер
тұқымдарының тобы туралы, өткен ғасырлардың желкенді кемелердің
құрылғылары жайлы немесе музыкалық аспаптардың тарихы т.б. ақпараттарды
талдап қорытқаннан кейін, оны құрбыларына талқылауға ұсынуға болады.
Әдетте теориялық тақырыптарды мектеп жасына дейінгі тек дарынды балалар
категориясы өңдеуді жақсы көреді. Бірақ барлық балалар эмпирикалық
зерттеулерді үлкен ынтамен өткізеді және де көбі қызықты қиялдар арқылы
ерекше ойларды іске асырады. Тақырыпты таңдау ережесіне сәйкес
зерттеу
тақырыбын таңдаудың бірнеше жалпы ескертпелерін мысалға келтірейік.
Тақырып таңдау балаға тиісті қызықты, оның елітіп әкетуге тиісті.
Зерттеу жұмысы, басқа шығармашылық сияқты ерікті негізде жүргізілсе ғана
нәтиже береді. Зерттеу нысаны бірдеңені өзіне тартқанда және қызықты болған
кезде ғана туындайды. Егер тақырып балаға өз көңілінен тыс берілсе, ол
қызықты болып тұрса да баланың іс-әрекетінен ешқандай нәтиже болмайды.
Тақырыпты таңдаудан бұрын баланың қандай іс-әрекетке бейімділігін,
қызығушылығын біліп алу керек. Ести білу, түсіну, танып білу, көру, сезіну -
күрделі, бірақ шешуге болатын педагогикалық тапсырма.
Достарыңызбен бөлісу: