122
Ал, емтихан тапсырып шыққан
соң олардың нәтижелерін
бұған дейінгі емтихан нәтижелерімен салыстырамын.
(ʔмтиханнан кейін бір ай өткен соң)
С: Нәтижелер қандай?
Сіз: (Жыми˞п) Менің сыныптастарымның көбісі алгебра
пәнінен бұған дейінгі емтихандарға
қарағанда көбірек ұпай
алыпты. Меніңше, гипотеза дәлелденді деп айтуға негіз бар
сияқты!
С: Қорытындылауға асықпауға кеңес беремін.
Шындығында дұрыс нәтиже плацебо
әсеріне байланысты
болуы мүмкін. Бұл әсерді медиктер 20-ғасырдың аяғында
анықтаған болатын. Плацебо әсері дәрігердің (немесе
тәжірибе жасаушының) нақты фактор (дәрі, емдеу тәсілі)
күтілген нәтижеге алып келуі керек
деген ойды қасақана
немесе санасыз түрде миға сіңіруіне негізделеді. Фактордың
өзі ешқандай рөл ойнамаса да
емделушінің дәріге деген
сенімі ғажайыптарды жасауға қауқарлы. Егер емделуші
дәрі олардың жағдайының жақсаруына
әсер етуі қажет
деп санаса оларда расымен де жақсару өзгерісі байқалады.
Біздің жағдайымызда сіздің сыныптастарыңыздың үштен
бірі жақсы нәтиже көрсетуінің себебі «Бәрекелдінің»
көмегі емес, ең алдымен дәрінің тиімділігіне өз-өздерін
сендіру болып табылады.
Достарыңызбен бөлісу: