Ббк 1. Қаз б 20 Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігі Ақпарат және мұрағат комитеті



Pdf көрінісі
бет113/230
Дата08.04.2022
өлшемі2,77 Mb.
#30397
түріБағдарламасы
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   230
Байланысты:
Тіл-құрал

ЕТІСТІКТЕН ТУҒАН СӨЗДЕР
Етістіктің  түпкі  түрі  сабақты  һәм  салтаң  етіс.  Осы  екі 
етістің түбіріне түрлі жұрнақтар жалғанып, түрлі сөздер туады. 
Етіс жұрнақтар: 1. Бір етістен екінші етістік сөздер туғызады. 
2. Етістерден басқа есімдік сөздер туғызады. Сабақты етіс пен 
салтаң етістен басқалары туынды етіс.
Туынды етістердегі жұрнақтар:
1. «-с» жұрнақ (ұр–ұрыс, күре–күрес, соқ–соғыс)
2. «-н» жұрнақ (жу–жуын, тара–таран, бақ–бағын)
3.  «-дыр» (-тыр) жұрнақ (қаз–қаздыр, қал–қалдыр, айт–айт-
тыр)
4.  «-қыз»  (-ғыз,  -кіз,  -гіз)  жұрнақ  (жатқыз,  барғыз  жеткіз, 
бергіз)
5. «-л» жұрнақ (ас–асыл, жек–жегіл)
6. «-т» жұрнақ (құла–құлат, ер–ерт, құры–құрт).
7.  «-тыр»  жұрнақ  (құла–құлаттыр,  сұра–сұраттыр,  күре–
күреттір).
8. «-стыр» (ұр–ұрыстыр, соқ–соғыстыр, күре–күрестір).
9. «-қыла» (-ғыла, -кіле, -гіле) жұрнақ (шап–шап–қыла, жу–
жуғыла, кес–кескіле, тіл–тілгіле).
10. «-ыңқыра» -(іңкіре) жұрнақ (ал–алыңқыра, барың–қыра, 
беріңкіре, жүріңкіре). Бұлар етіс жұрнақтары деп аталады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   230




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет