Анализ в статистике бірыңғай орган болған жоқ. 1920 жылы Қазақ Авто-
номиялы Социалистік Республикасы құрылуына бай-
ланысты Үкімет өзінің 1920 жылғы 8-қарашадағы
қаулысымен «Қазақ АҚСР-ы мемлекеттік статистикасы
туралы Ережені» бекітті және Қазақ АҚСР-ның статис-
тика басқармасын құрды. Сондықтан Қазақстанның
орталықтандырылған бірыңғай статистикалық орган-
дарының құрылған күні болып 1920 жылдың 8-қара-
шасы саналады.
Сонымен қазіргі статистика немістің сипаттама-
лы мектебінен әлеуметтік-экономикалық құбылыс-
тарды сандарды қолданбай, сөзбен сипаттауды, ал
ағылшынның саяси арифметиктер мектебінен
қоғамдық құбылыстарды сандық көрсеткіштер арқы-
лы сипаттап, қорытындылауды иеленді.
Қазіргі кезде «статистика» сөзі мынадай мағынада
қолданылады:
- статистика - қоғамдық құбылыстар туралы де-
ректерді, мәліметтерді жинайтын, өңдейтін, оларды
талдап, жариялайтын практикалық әрекет саласы;
- статистика – қоғамдық құбылыстарды сипаттай-
тын сандық көрсеткіштердің жиынтығы;
- статистика – жоғары оқу орындарында оқылатын
пән.
Статистика ғылым ретінде статистика теориясы,
экономикалық статистика, әлеуметтік-демография-
лық статистика сияқты пәндердің біртұтас жүйесін
құрайды. Статистика теориясы - әлеуметтік-экономи-
калық құбылыстарды зерттеудің жалпы принциптері
мен статистикалық әдістері туралы ғылым, ол
бұқаралық қоғамдық құбылыстарды статистикалық
тұрғыдан зерттеудің әдістемесін әзірлейді. Сондық-
тан статистика теориясы барлық салалық статис-
тиканың әдістемелік негізі болып саналады.
Экономикалық статистиканың негізгі міндеттері
ретінде ұлттық экономиканың даму қарқынын, құры-
лымын, салалардың өзара байланысын сипаттай-
тын көрсеткіштерді есептеу және талдау әдістемесін
әзірлеу, сол сияқты ұлттық шоттар жүйесі негізінде
макроэкономикалық статистикалық үлгіні құруды
атауға болады.
Әлеуметтік-демографиялық статистика халық-
тың өмір салтын, әлеуметтік қатынастардың сан
алуан жақтарын сипаттайтын көрсеткіштер жүйесін
қалыптастырады. 1-суретте статистика ғылымының
құрылымы бейнеленген.
1-сурет