Қоғам, теңдік жəне теңсіздік

Қоғам – 
жалпы мағынасында
,мəдениеті ортақ, белгілі бір аумақта тұратын
жəне өздерін біртұтас, өзгеше бірлестік деп білетін адамдар тобы;тар
мағынасында бұрыннан немесе жақсы танымал ұлттық бірлестік. Бұл ұғым
əлеуметтанудағы ең маңызды ұғымдардын бірі болып табылатындығына
қарамстан, оны қолдану əсіресе 
оның екінші өзіндік отбасылық
,
экономикалық жəне саяси институттары мен анық шеқаралары бар əйгілі
ұлттық мемлекеттерге қолданыла алатын мағынасында пайдалану біркатар
қиындықтар мен кикілжіндер туғызып отыр.
Теңсіздік-экономикалық ресурстарға,əлеуметтік құндылықтар мен саяси
билікке қол жеткізу үшін əлеуметтік топтардың əртүрлі мүмкіндіктері..
Əлеуметтік теңсіздіктің түрлері:
-Игіліктерді бөлудегі теңсіздік
-Бастапқы 
позициялардағы теңсіздік
-Өзін-өзі жеілдіру мүмкіндігі теңсіздігі
-Қоғам құрылғысымен негізделген теңсіздік - Игіліктерді бөлудегі теңсіздік
д/а.
-Ақпарат көздеріне, 
ақпараттың молшылығына
, адам өскен əлеуметтік ортаға,
материалдық молшылыққа қол жеткізудің жеңілділігіне байланысты жақсы
білім алуға мүмкіндік. Бұл дегеніміз қандай да бір игіліктерге қол жеткізу
перспективасы кейбір бастапқы шарттарға байланысты қойылады. Мұндай
шарттарды «Бастапқы позициялардағы теңсіздік» деп атайды.
-Ерекшелік пен дербестікке деген ынта қоғамдық қызығушылықтың
намысына тиеді. Сол себепті қоғам тыйым сала бастайды, өзін-өзі
жетілдіруге 
қажеттілікті қиындата немесе
, керісінше, көтермелей бастайды.
Бұл теңсіздік түрін «Өзін-өзі жетілдіру мүмкіндігі теңсіздігі» д/а.
Теңдік
Қоғамдағы əлеуметтік теңдік немесе əлеуметтік теңсіздік ең төменгі
деңгейіне қол жеткізу жəне қолдау философияга,дінге жəне өзімшілдік деп
аталатын өз тамырына кететін еуропалық сананың дəстүрлі құндылығы
болып табылады.
Теңдік түрлері
-Мүмкіндіктер теңдігі
-Бастапқы 
шарттардың теңдігі
-Нəтижелердің теңдігі.

Əлеуметтену жəне бірегейлік теориялары(Г.Х.Мид,Т.Парсоне)
-Мид Джордж Гербет-прагматизм мен натурализмнің көрнекті өкілі Мидтің
шығармалары жөнінде айтатын болсақ, ол өмірді құбылыстардың,
оқиғалардың қосындысы ретінде түсінген. Əлеуметтік өмірге деген
көзқарасы феноменологиялық социологияға жақын. Ойлау адамның өмірге
бейімделуінің құралы. Қоғам мен тұлғаны адамдардың байланысы ретінде
қараған. Тұлғалардың деңгейі басқа адамдардың рөлін қабылдау қабілетінде.
Тұлғаның байлығы адамдармен қарым - қатынасының байлығында. Мид
символикалық интеракционизм теориясының негізін қалаушы. Танымал
микроəлеуметтану теориясы нышандық интеракционизм теориясы болып
табылады. Нышандық интеракционизмнің басты белгілері — ол адамдардың
мінез-құлқын түсіндіргенде, жеке тұлғалардың əуестігінен гөрі қоғамдық
мүдде мен қажеттілікті басшылыққа алады. 
Сондай-ақ
, адамның заттармен,
табиғатпен, 
басқа адамдармен
, адамдар қауымдастығымен жəне қоғаммен əр
алуан байланыстары нышандар арқылы жүзеге асады деп біледі. Негізгі
еңбегі "Ымдаудан рəмізге дейін". Бұл еңбегінде нышандық интеракционизм
негізінде тілдік жəне басқа нышандық жүйеде тіркелетін əлеуметтік рөлдер
жиынтығы — əлеуметтік қызмет жайлы ұғым жатыр.
Қəзіргі қоғамдағы теңсіздік жəне теңдікті бағалау.
Əлеуметтік теңсіздік əрдайым болады.Адамдар өзінің физикалық жəне ақыл
ой қабілеттері,сыртқы түрі,табысы,білімі,жынысы,жасы,кəсібі,билігі,меншігі
жəне басқада көптеген белгілері бойынша ерекшеленеді.Бірақ бұл
айырмашылықтар əлеуметтік маңызды емес.
Əлеуметтік теңсіздік туралы адамдардың параметрлердің қандайда бір
айырмашылығы инстутуциональдық бекітілген жəне адамдардың өздерінің
өмірлік мүмкіндіктерімен бөлінетін топтар бойынша бөлінуі үшін негіз
болған кезде ғана айтуға болады.
Əлеумметтік теңсіздік-бұл яғни тек əлеуметтік емес,сонымен қатар мəдени
өсімдік.Яғни қоғамдағы теңсіздіктің болуын мойындау адамдардың қандайда
бір қарым-қатынаста қандай мағынаға салатындығына байланысты.

жүктеу/скачать 381,11 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: