Оқулық «Білім беру және педагогика» мамандықтарының «Қарым-қатынас психологиясы»

129
 
кедергілерді болжаңыз.
1-жағдаят. Кәсіпкерлік бойынша конференцияда орта жастағы фин, 
мейрамханалар мен асханалар желісінің иесі болып табылатын 
бизнесмен және Қаржы-экономикалық университеттің 2-ші курс студенті 
тҥрікмен кездесті.
2-жағдаят. Пойыз купесінде ҧлы мен қызынан 3 немересі бар 70 
жастағы әйел және ажырасқан, баласы жоқ, колледж оқытушысы болып 
табылатын 30 жастағы ер адам кездесті.
3-жағдаят. Іскерлік кеңесте тәжірибелі, осы кәсіпорында 30 жылдан 
артық қызмет еткен, басқарушы білімі жоқ менеджер және ең алдыңғы 
қатарлы экономикалық ЖОО басқару факультетін жаңа аяқтаған, 26 
жасар жас маман кездесті.
Фонетикалық кедергі. Бҧл сӛйлеушінің сӛйлеу ерекшеліктері 
тудыратын 
кедергі. 
Фонетика 
тілдің 
акустикалық 
және 
физиологиялық ерекшеліктерімен айналысады. Оның заңдарын 
білмеу, талаптарын елемеу коммуникация ҥдерісін қиындатады. 
Тҥсініспеушіліктің фонетикалық кедергісі адамдар арасында олар 
еститін ақпарат қандай да бір белгілерге байланысты олармен 
қабылданбайтын жағдайларда туындайды.
Фонетикалық тҥсініспеушілік шамалы (мысалы, сӛздер айтуда) 
немесе толық болуы мҥмкін. Толық тҥсініспеушілік бізге тҥсініксіз 
шетел тілінде айтқан кезде туындайды. Шамалы тҥсініспеушілік 
сҧхбаттас ӛте жылдам, анық емес, шапшаң, акцентпен, тілін шайнап 
және т.б. сӛйлеген және сол себепті оның сӛздері ауыр 
қабылданатынына байланысты болады. Оны жҧмсарту ҥшін қажет 
жерде және қажет кезде ҥзіліс жасау пайдалы болуы мҥмкін. 
Ҥзілістер 
сӛйлеу 
ағынын 
тоқтатады. 
Олар 
сондай-ақ, 
психологиялық функцияларды орындайды: назарды кҥшейтеді, 
айтылғанды ерекшелейді және демалу жасауға кӛмектеседі.
Фонетикалық кедергі айтып тҧрған адам кҥрт даусын кӛтерген 
кезде пайда болады. Қатынасу саласындағы мамандар адамға 
әлденені дауыс кӛтерумен айтқан кезде, тҥсіну бірден 
бҧғатталатыны дәлелденген. Сҧхбаттас неғҧрлым сезімтал болса, ол 
соғҧрлым жиі және жылдам байқалады. Ол ызалы сӛздер ағыны 
бағытталған адам кӛңілі тҥсініктеме мағынасына емес, оған 
сӛйлеушінің 
кӛзқарасына 
шоғырланатынына 
байланысты. 
Нәтижесінде (қорғаныс реакциясы ретінде) кӛңіл ауады. Ол мидың 
талдамалы қызметін бҧғаттап, сҧхбаттасына арналған сӛздерді ол 
тҥсінбейді, тҥсіну бҧғатталған.
Мҧндай жағдайда мысалы, «Егер Сіз тыныш сӛйлесеңіз, мен 
Сізді жақсырақ тҥсінемін» деу мақсатқа лайықтырақ болады. Бҧл 
сӛздер қоздырмайды, сҧхбаттастың агрессивті жауап реакциясын 
тудырмайды, оған әңгімені ӛзгеше қҧрып, проблемасын дҧрыс 

жүктеу/скачать 3,57 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: